Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Haga over de vernietiging van persoonlijke beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen die zijn ingekocht ten behoeve van het bestrijden van de coronacrisis
Vragen van het lid Van Haga (Groep Van Haga) aan de Minister voor Langdurige Zorg en Sport over de vernietiging van persoonlijke beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen die zijn ingekocht ten behoeve van het bestrijden van de coronacrisis (ingezonden 10 november 2023).
Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 18 december
2023).
Vraag 1
Klopt het dat er op 4 april 2023 een transport met mondneusmaskers naar het afvalverwerkingsbedrijf
PreZero Recycling Services Zuid uit Amsterdam is gegaan, in opdracht van het Ministerie
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport?
Antwoord 1
Dat klopt.
Vraag 2
Klopt het dat bij dat transport in totaal 947.800 mondneusmaskers vervoerd zijn naar
ProZero?
Antwoord 2
Dat klopt.
Vraag 3
Kunt u aangeven wanneer de opdracht voor dit transport is gegeven, door wie, wie hiervoor
heeft getekend en op basis van welke bevoegdheid?
Antwoord 3
Deze opdracht komt voort uit de goederen-exitstrategie rond de afbouw van de noodvoorraad
persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) waarover uw Kamer op 10 december 2021 is geïnformeerd
door de toenmalig Staatssecretaris van het Ministerie van VWS. Allereerst zijn goederen
zoveel mogelijk gedoneerd of verkocht. Goederen die niet meer in aanmerking kwamen
voor verkoop of donatie zijn duurzaam verwerkt. In december 2022 is er een eerste
Europese aanbesteding voor duurzame verwerking gepubliceerd. Deze aanbesteding betrof
alleen goederen met een verstreken houdbaarheidsdatum. De uitkomst van deze aanbesteding
was dat er twee overeenkomsten zijn gesloten. De opdracht voor dit transport vloeit
voort uit één van deze twee overeenkomsten. Zie https://www.tenderned.nl/aankondigingen/overzicht/279740/details.
Vraag 4
Welke bewindspersonen waren op de hoogte van dit transport en de vernietiging van
deze mondneusmaskers en is het kabinet hierover (vooraf) geïnformeerd?
Antwoord 4
Deze opdracht vloeit voort uit de uitvoering van de goederen-exitstrategie rond de
afbouw van de noodvoorraad persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) waarover uw Kamer
op 10 december 20211 is geïnformeerd door de toenmalig Staatssecretaris van het Ministerie van VWS. In
deze brief is aangegeven dat goederen zoveel mogelijk gedoneerd of verkocht worden
en dat goederen die niet meer in aanmerking komen voor verkoop of donatie duurzaam
worden verwerkt.
In december 2022 is er een eerste Europese aanbesteding voor duurzame verwerking gepubliceerd.
De opdracht voor dit transport komt voort uit één van de overeenkomsten die daarop
gesloten zijn.
Vraag 5
Is sprake geweest van een aanbestedingsprocedure voor de vernietiging van de mondneusmaskers
die op 4 april 2023 naar ProZero zijn getransporteerd en kunt u deze inzichtelijk
maken?
Antwoord 5
Ja. Er is een Europese aanbesteding volgens de openbare procedure gepubliceerd. Zie
https://www.tenderned.nl/aankondigingen/overzicht/279740/details.
Vraag 6
Kunt u aangeven waarom deze mondneusmaskers vernietigd moesten worden? Was dat omdat
deze persoonlijke beschermingsmiddelen «over de datum» waren geraakt en zo ja, wat
is de oorzaak dat deze persoonlijke beschermingsmiddelen niet op tijd zijn gebruikt?
Antwoord 6
De goederen zijn duurzaam verwerkt vanwege de verstreken houdbaarheidsdatum.
Bij de uitgave van PBM is steeds gekeken naar de houdbaarheidsdatum. Middelen met
de kortste houdbaarheid gingen als eerste het magazijn uit. Middelen die uitgeleverd
werden moesten een houdbaarheidsdatum van minimaal een maand hebben. De markt voor
PBM heeft zich inmiddels al geruime tijd hersteld en zorgaanbieders kunnen PBM bij
hun reguliere leveranciers inkopen.
De centrale voorraad is dusdanig groot dat het niet mogelijk is gebleken om alle middelen
voor het verstrijken van de houdbaarheidsdatum uit te leveren aan de zorg of een andere
goede bestemming te geven via verkoop of donatie.
Vraag 7
Betreft het hier mondneusmaskers die waren ingekocht als gevolg van/voor de coronacrisis?
Antwoord 7
Ja.
Vraag 8
Kunt u aangeven bij welke leverancier de mondneusmaskers die op 4 april 2023 op transport
zijn gegaan, zijn ingekocht en tegen welke prijs per stuk? Gaat het om meerdere deals
bij meerdere leveranciers en zo ja, kunt u gespecificeerd aangeven welke leveranciers?
Wanneer zijn deze deals gesloten en wie heeft daar bij het Ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport en/of de Rijksoverheid voor getekend en tegen welke prijs per stuk?
Antwoord 8
In dit transport zaten mondneusmaskers van vijf verschillende leveranciers: ADM, CCC
Europe, Fresco Farma, Koninklijke Auping b.v. en Splendid Group.
Het betrof orders die in april en mei 2020 zijn geplaatst. De inkoopprijs van deze
vracht betreft € 429.505,21. Dit is exclusief transportkosten.
Vraag 9
Zijn er, behalve mondneusmaskers, op 4 april 2023, nog andere persoonlijke beschermingsmiddelen
en/of medische hulpmiddelen die ingekocht zijn ten behoeve van de coronacrisis op
transport gegaan om vernietigd te worden? Zo ja, om welke en hoeveel persoonlijke
beschermingsmiddelen en/of medische hulpmiddelen gaat het en zijn deze ook naar ProZero
getransporteerd? Kunt u hiervan een gespecificeerd overzicht en een opdrachtbevestiging
met daarbij behorende kosten geven?
Antwoord 9
Ja, er zijn ook andere persoonlijke beschermingsmiddelen verwerkt: desinfectants,
brillen, chirurgische maskers, FFP maskers, KN95 maskers, handschoenen, jassen en
schorten. De hoeveelheden worden door de uitvoerder van de goederen-exitstrategie,
het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH), maandelijks gepubliceerd op www.lchulpmiddelen.nl. De inkoop van duurzame verwerking heeft plaatsgevonden door middel van meerdere
Europese aanbestedingen, allen volgens de openbare procedure. PreZero is een partij
waarmee overeenkomsten zijn gesloten voor het afvoeren en duurzaam verwerken van producten
uit de noodvoorraad. Daarnaast zijn er nog drie bedrijven die één of meerdere overeenkomsten
gegund hebben gekregen.
Bij Bureau LCH zijn overeenkomsten aanwezig met de afvalverwerkers. De verwerkingskosten
zijn onderdeel van de overeenkomsten met de betreffende dienstverlener, deze afspraken
zijn commercieel vertrouwelijk.
Vraag 10
Op welke datums hebben er nog meer transporten plaatsgevonden van persoonlijke beschermingsmiddelen
en/of medische hulpmiddelen, die zijn ingekocht ten behoeve van de coronacrisis, in
opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport naar ProZero en/of
andere afvalverwerkingsbedrijven? Klopt het dat maandenlang meerdere transporten met
persoonlijke beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen ter vernietiging hebben
plaatsgevonden?
Antwoord 10
De handdesinfectiemiddelen zijn in augustus 2022 verwerkt. Vanaf 15 februari 2023
is het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) bezig met het duurzaam laten verwerken
van goederen. De aanbesteding betrof goederen waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken
en goederen die door veranderende wet- en regelgeving niet meer voldoen aan de juiste
kwaliteitseisen. Er zijn inmiddels zo’n 2.500 transporten geweest om goederen duurzaam
te verwerken.
Vraag 11
Zo ja, kunt u voor al deze transport,- en vernietigings/verwerkingsopdrachten de aanbestedingsprocedures
inzichtelijk maken?
Antwoord 11
Het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) heeft Europese aanbestedingen gedaan:
Verwerking handdesinfectiemiddelen:
https://www.tenderned.nl/aankondigingen/overzicht/267459/details
Duurzame verwerking fase 1:
https://www.tenderned.nl/aankondigingen/overzicht/279740/details
Duurzame verwerking fase 2:
https://www.tenderned.nl/aankondigingen/overzicht/288304/details
Duurzame verwerking fase 3:
https://www.tenderned.nl/aankondigingen/overzicht/298052/details
Duurzame verwerking fase 3: (Heraanbesteding):
https://www.tenderned.nl/aankondigingen/overzicht/316154/details
Vraag 12
Kunt u gespecificeerd overleggen om welke transportopdrachten vanuit het Ministerie
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en/of de Rijksoverheid het precies gaat, op
welke datums, welke en hoeveel persoonlijke beschermingsmiddelen en/of medische hulpmiddelen
dit betrof, tegen welke prijs per stuk deze zijn ingekocht en hoeveel deze transportopdrachten
en de vernietigingsopdrachten, gezamenlijk en afzonderlijk, hebben gekost?
Antwoord 12
Informatie over de aanbestedingsprocedures voor duurzame verwerking is gepubliceerd
via de in antwoord 11 genoemde links. De verwerkingskosten zijn onderdeel van de overeenkomsten
met de betreffende dienstverlener, deze afspraken zijn commercieel vertrouwelijk.
Vraag 13
Kunt u aangeven welke transportbedrijven de transporten van persoonlijke beschermingsmiddelen
en/of medische hulpmiddelen die vernietigd moesten worden, hebben verzorgd?
Antwoord 13
Nee. In alle uitgevoerde Europese Aanbestedingen was de scope afvoeren en duurzaam
verwerken, het afvoeren (transporteren) is niet separaat aanbesteed. De opdrachtnemer
mocht voor het transport onderaannemers inzetten.
Vraag 14
Voor welk totaalbedrag zijn persoonlijke beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen
ten behoeve van de coronacrisis ingekocht en voor welk totaalbedrag zijn (tot nu toe)
persoonlijke beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen, die waren ingekocht voor
de coronacrisis, vernietigd?
Antwoord 14
Voor het antwoord over de inkoop van goederen tijdens de COVID19-crisis verwijs ik
u naar het onderzoek van Deloitte: Hulpmiddelenbeleid in de gezondheidszorg | Tweede Kamer der Staten-Generaal, voor de gevraagde informatie over de verwerking van goederen naar de bij vraag 11
genoemde aanbestedingsprocedures.
Vraag 15
Is er door het Ministerie van Volkgezondheid, Welzijn en Sport en/of het kabinet op
enige wijze melding gemaakt van de grote hoeveelheden mondneusmaskers en/of andere
persoonlijke beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen die vernietigd moesten
worden aan de Kamer? Zo nee, waarom is hieraan geen ruchtbaarheid gegeven en/of verantwoording
over afgelegd?
Antwoord 15
Over de uitvoering van de goederen-exitstrategie rond de afbouw van de noodvoorraad
persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) is uw Kamer op 10 december 20212 geïnformeerd. Zie voor de actuele cijfers www.lchulpmiddelen.nl.
Vraag 16
Vindt u niet dat aangezien deze producten zijn ingekocht met gemeenschapsgeld en er
tijdens de coronacrisis bovendien 5,1 miljard euro ongespecificeerd «verdwenen» is,
dat de Kamer geïnformeerd had moeten worden over de vernietiging van deze producten,
zodat de gang van zaken bevraagd en gecontroleerd had kunnen worden? Zo nee, waarom
niet?
Antwoord 16
Over de uitvoering van de goederen-exitstrategie rond de afbouw van de noodvoorraad
persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) is uw Kamer op 10 december 20213 geïnformeerd.
Vraag 17
Kunt u aangeven of de persoonlijke beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen die
zijn ingekocht voor de coronacrisis, maar die moesten worden vernietigd, duurzaam
zijn verwerkt? Zo ja, op welke manier is dat gebeurd en hoeveel heeft deze duurzame
manier van verwerken gekost ten opzichte van wanneer een minder duurzame verwerkingsmethode
zou zijn gebruikt?
Antwoord 17
Het principe van duurzaam verwerken maakt onderdeel uit van alle uitgevoerde aanbestedingen
(zie antwoord 11). Er is dan ook geen vergelijking mogelijk met de hypothetische situatie
waarin besloten zou zijn voor het niet-duurzaam verwerken.
Vraag 18
Kunt u aangeven wat de schade is voor het milieu, bijvoorbeeld door CO2-uitstoot, als gevolg van het vernietigen en verwerken van deze grote hoeveelheden
persoonlijke beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen?
Antwoord 18
Nee dat is mij niet bekend. Wel wil ik nogmaals benadrukken dat het op een duurzame
manier verwerken van de goederen expliciet onderdeel is van alle aanbestedingsprocedures.
Vraag 19
Kunt u aangeven hoeveel de vernietiging van alle persoonlijke beschermingsmiddelen
en/of medische hulpmiddelen ten behoeve van de coronacrisis die vernietigd moesten
worden tot nu toe per hoofd van de bevolking heeft gekost?
Antwoord 19
Informatie over de aanbestedingsprocedures voor duurzame verwerking zijn gepubliceerd
via de in antwoord 11 genoemde links.
Vraag 20
Hoeveel personeels,- en proceskosten zijn er door de Rijksoverheid gemaakt voor het
transporteren en laten vernietigen van persoonlijke beschermingsmiddelen en medische
hulpmiddelen die tot nu toe vernietigd hebben moeten worden?
Antwoord 20
Onderzoek wijst uit dat de kosten van een Europese Aanbesteding ongeveer 30.000 euro
per procedure bedragen. Er zijn vijf aanbestedingsprocedures geweest voor de verwerking
van de goederen.
Vraag 21
Is getracht de persoonlijke beschermingsmiddelen en/of medische hulpmiddelen die vernietigd
hebben moeten worden eerst nog voor een ander doel in te zetten? Zo ja, kunt u aangeven
hoeveel van deze producten ingezet zijn voor een ander doel dan de coronacrisis en
hoe groot het overschot in totaal precies is geweest?
Antwoord 21
Ja. De goederen-exitstrategie kent drie pijlers: verkoop, donaties en duurzaam verwerken.
Uitgangspunt is: zoveel als mogelijk verkopen en doneren. Pas als blijkt dat er geen
andere opties zijn, wordt overgegaan op duurzaam verwerken. De actuele gegevens over
donaties, verkoop en verwerking zijn te vinden op Uitgegeven middelen | Actuele voorraden | LCH (lchulpmiddelen.nl).
Vraag 22
Hoeveel persoonlijke beschermingsmiddelen en/of medische hulpmiddelen die zijn ingekocht
ten behoeve van de coronacrisis liggen op dit moment nog ongebruikt opgeslagen en
zijn hiervoor door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport al overeenkomsten
gesloten om deze te vernietigen/verwerken? Zo ja, kunt u de aanbestedingsprocedures,
de opdrachtbevestigingen en bijbehorende kosten daarvan gespecificeerd overleggen?
Antwoord 22
De voorraad PBM/MHM wordt maandelijks geactualiseerd op Actuele voorraden | LCH (lchulpmiddelen.nl). Informatie over de aanbestedingsprocedures voor duurzame verwerking zijn gepubliceerd
via de in antwoord 11 genoemde links.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
E.J. Kuipers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Bijlagen
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.