Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Strien over het vertraagd openbaar maken van kijkcijfers

Antwoord van Staatssecretaris Uslu (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen 27 september
2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Televisiewereld gooit roer om: kijkcijfers blijven
voortaan geheim»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat kijkcijfers niet meer dagelijks gepubliceerd worden, maar voortaan
met 6 dagen vertraging worden gepubliceerd?

Antwoord 2

Door het bestuur van het NMO, waar zowel de commerciële mediabedrijven, de NPO, het
adverterend bedrijfsleven en verschillende mediabureaus onderdeel van uit maken, is
besloten om de kijkcijfers te publiceren die een beter beeld geven van het kijken
naar programmering. In plaats van de volgende dag enkel de kijkcijfers van het lineaire
televisie kijken openbaar te maken, worden nu 6 dagen later de kijkcijfers inclusief
het uitgesteld kijken openbaar gemaakt. Het live kijken en het uitgesteld kijken worden
hierbij samengenomen. Die laatste vorm van kijken betreft in veel gevallen een steeds
groter deel van het kijken naar een programma. Het is een andere manier van publicatie
van kijkcijfers, waarmee NMO recht wil doen aan de hedendaagse manier van televisieprogramma’s
kijken.

Vraag 3

Bent u betrokken, dan wel gehoord, in het besluit om kijkcijfers niet meer dagelijks
te publiceren?

Antwoord 3

Dit besluit is genomen door het bestuur van het NMO. In de huidige wet- en regelgeving
zijn er geen voorschriften opgenomen rond het publiceren van kijkcijfers voor de publieke
omroep en er zijn hierover ook geen specifieke prestatieafspraken gemaakt. Ik heb
zelf dan ook geen directe betrokkenheid bij dit onderzoek en het genomen besluit.

Vraag 4 en 5

Vindt u dat er gegronde redenen zijn om niet gelijk over te gaan tot publicatie van
kijkcijfers?

Wat vindt u van de redenatie achter het voornemen om kijkcijfers niet meer dagelijks
te publiceren, te weten dat Nationaal Media Onderzoek (NMO) ook de uitgesteld-kijken-cijfers
mee wil meenemen in de definitieve cijfers?2

Antwoord 4 en 5

Het is een afweging van het NMO om de kijkcijfers, inclusief uitgesteld kijken, op
een later moment te publiceren, in plaats van enkel de cijfers van het lineaire kijken
een dag later openbaar te maken. Het is niet aan mij om deze afweging te maken, het
NMO is vrij om dit zelf te beslissen. De omroepen willen daarmee bijvoorbeeld voorkomen
dat op basis van onvolledige kijkcijfers televisieprogramma's te snel worden afgeschreven.
De publieke omroep heeft daarbij specifiek de taak om een relevant bereik te halen
waaronder onder verschillende leeftijdsgroepen. Zo kijken er volgens NMO meer jongeren
uitgesteld en worden deze zo meegenomen in de bereikcijfers. NMO geeft aan dat dit
bij sommige programma’s wel 30 procent aan kijkers kan schelen. Dit relevante bereik
is bovendien één van de eisen aan de programma’s van de publieke omroep, daarnaast
bijvoorbeeld ook dat deze evenwichtig, pluriform, gevarieerd en kwalitatief hoogstaand
moeten zijn. Tot slot, zoals onder vraag 3 gesteld, zijn er in de huidige wet- en
regelgeving geen voorschriften opgenomen met betrekking tot het publiceren van kijkcijfers
en zijn hier voor de publieke omroep tevens geen specifieke prestatieafspraken over
gemaakt.

Vraag 6

Deelt u de mening dat zoveel mogelijk transparantie, juist bij de publieke omroep,
altijd het uitgangspunt moet zijn? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Ja, daarom werken we samen met de publieke omroep hard aan transparantie op verschillende
vlakken. Dit is onder andere terug te zien in het jaarlijks openbaar maken van cijfers
en informatie in de NPO Terugblik, waaronder een rapportage over de NPO Prestatieovereenkomst.
Hierin publiceert de NPO op genre-niveau cijfers en informatie. Er zijn zoals gezegd
geen specifieke afspraken met de NPO over het publiceren van gegevens op programmaniveau.

Vraag 7

Deelt u de mening dat door dit besluit het werk van journalisten onnodig bemoeilijkt
wordt?

Antwoord 7

Journalisten krijgen informatie over kijkcijfers hierdoor minder snel tot zich. Wel
is het zo dat wanneer de cijfers openbaar zijn, ze een accurater beeld geven over
het aantal keer dat naar een televisieprogramma is gekeken.

Vraag 8

Bent u bereid de NPO te vragen kijkcijfers alsnog dagelijks te publiceren? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 8

In vervolg op mijn antwoorden bij vraag 6 en 7 zie ik geen reden om de NPO te vragen
kijkcijfers dagelijks te publiceren.