Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Jasper van Dijk over recente wijzigingen in het wapenexportbeleid

Mededeling van Minister Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking)
(ontvangen 1 september 2023).

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het artikel «Europese wapenfabrikanten zijn juridisch vrijwel
onaantastbaar. Dat moet veranderen»?1

Vraag 2

Deelt u de mening van de VN dat Europa een «belangrijk vertrekpunt» is voor illegale
wapenstromen?

Vraag 3

Onderschrijft u de stelling dat de wapenindustrie juridisch «vrijwel onaantastbaar»
is en dat NGO’s «juridische hindernissen» ondervinden om wapenexportvergunningen aan
te vechten? Wat onderneemt u hiertegen?

Vraag 4

Is het juist dat «tot wel 40 procent» van de wapens in sommige delen van Latijns-Amerika
van Europese makelij zijn?

Vraag 5

Erkent u dat slachtoffers van Europese wapens niet of onvoldoende in Europa hun recht
kunnen halen? Vindt u dat acceptabel? Wat onderneemt u hiertegen?

Vraag 6

Bent u het eens dat Europese wapenfabrikanten in Europa aangeklaagd moeten kunnen
worden? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Bent u bereid standaard een «eindgebruikersclausule» (end user certificate) toe te
voegen aan wapenexportvergunningen, om misbruik en/of doorverkoop te voorkomen?

Vraag 8

Welke andere aanbevelingen uit het onderzoek van de auteur bent u bereid over te nemen?

Vraag 9

Klopt het dat u het beleid rond wapenexport wil versoepelen door deel te nemen aan
het verdrag tussen Frankrijk, Duitsland en Spanje inzake exportcontrole in het defensiedomein?2

Vraag 10

Vindt u het aanvaardbaar dat Nederland, een belangrijke exporteur van wapens, met
dit verdrag een groot deel van de democratische controle uit handen geeft?

Vraag 11

Erkent u dat een dergelijk ingrijpend besluit niet past bij een demissionaire regering?

Vraag 12

Klopt het dat u het aanvullend nationaal beleid rond wapenexport (presumption of denail)
«per direct» wil laten vervallen? Waarom doet u dit per decreet in plaats van eerst
een fatsoenlijk Kamerdebat te voeren?

Vraag 13

Deelt u de mening dat wapens geen bloemen zijn en dat veiligheid en democratische
controle dus zwaarder wegen dan concurrentiepositie en «een gelijk speelveld» van
wapenbedrijven? Zo nee, waarom niet?

Vraag 14

Bent u bereid de voorstellen in uw brief van 14 juli per direct terzijde te leggen?

Mededeling

Naar aanleiding van de schriftelijke vragen van het lid Van Dijk over recente wijzigingen
in het wapenexportbeleid (ingezonden op 10 augustus 2023, met kenmerk 2023Z14060), deel ik u mede dat het niet mogelijk is gebleken om de beantwoording binnen de
gestelde termijn aan uw Kamer te doen toekomen. Nadere afstemming tussen de betrokken
ministeries is nodig om de vragen zorgvuldig en volledig te beantwoorden.

Het streven is de antwoorden zo spoedig mogelijk aan uw Kamer te sturen.