Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid van Esch over gezondheidsdoelen in de wet opnemen

Mededeling van Staatssecretaris Van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen
8 augustus 2023).

Vraag 1

Herinnert u zich dat het lid Van Esch eerder schriftelijke vragen heeft gesteld over
de oproep van de artsenfederatie Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering
der Geneeskunst (KNMG) en zeventig andere organisaties om lange termijn gezondheidsdoelen
wettelijk te verankeren en dat u hierop antwoordde niet van plan te zijn gezondheidsdoelen
wettelijk te verankeren?1, 2

Vraag 2

Herinnert u zich dat u in antwoord op de eerdere schriftelijk vragen van het lid Van
Esch aangeeft de motie van de leden Kuiken en Renkema – waarin zij verzoeken de Kamer
een voorstel te zenden of en, zo ja, hoe collectieve gezondheidsdoelen wettelijk kunnen
worden verankerd – niet te gaan uitvoeren? Waarom weigert u deze wens van de Tweede
Kamer uit te voeren?3

Vraag 3

Waarop baseert u de aanname dat wettelijk verankerde gezondheidsdoelen niet effectief
zouden zijn om te komen tot gezondheidswinst, terwijl klimaatdoelen en stikstofdoelen
wel degelijk tot beleid leiden die hun respectievelijke beleidsdomein bevorderen?

Vraag 4

Bent u ervan op de hoogte dat sinds uw beantwoording verschillende oproepen zijn gedaan
door hoogleraren voor het wettelijk verankeren van gezondheidsdoelen en dat ook de
Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) heeft geadviseerd om te streven naar
wettelijke verankering van gezondheidsdoelen en hiertoe een voorstel te laten doen
door een aan te stellen Gezondheidscommissaris? Wat is uw reactie hierop?4, 5, 6

Vraag 5

Erkent u dat vanuit alle hoeken van de samenleving – waaronder dus belangrijke adviesorganen,
wetenschappers, de zorgsector, gemeenten en vakbonden – wordt gepleit voor het wettelijk
verankeren van gezondheidsdoelen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Hecht u waarde aan deze oproepen, wetenschappelijke inzichten en adviezen van adviesorganen
die laten zien dat het wettelijk verankeren van gezondheidsdoelen nodig is om preventie
een betere positie te geven binnen het gezondheidsbeleid? Zo ja, waar blijkt dit uit?
Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Bent u naar aanleiding van deze adviezen, aanbevelingen en oproepen tot inkeer gekomen
over het wettelijk verankeren van gezondheidsdoelen? Zo nee, waarom legt u deze adviezen,
aanbevelingen en oproepen om gezondheidsdoelen wettelijk te verankeren naast zich
neer?

Vraag 8

Hoe rijmt u uw standpunt om gezondheidsdoelen niet wettelijk te willen verankeren
met de ontwikkeling dat het aantal jongeren (tussen de 18 en 25 jaar) met overgewicht
de afgelopen jaren is toegenomen, tot inmiddels een kwart van de jongeren?7

Vraag 9

Bent u het ermee eens dat het opmerkelijk is dat het geven van zorg een verplichtend
karakter heeft, maar preventie – waarmee ziekte en ongemak kan worden voorkomen –
vrijblijvend is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?

Vraag 10

Kunt u zich erin vinden dat het wettelijk vastleggen van gezondheidsdoelen een drukmiddel
is om bewezen beleid door te voeren, zodat ook wanneer het politiek ingewikkeld wordt
bestuurders doorzetten? Zo nee, waarom niet?

Vraag 11

Wat is uw reactie op dat de rijkste Nederlanders maar liefst 25 jaar langer leven
in goede gezondheid dan de armste Nederlanders en dat het opnemen van gezondheidsdoelen
in de wet dit enorme verschil kan terugdringen?

Vraag 12

Herinnert u zich uw reactie op het artikel van Jochen Mierau «Zorgstelsel loopt op
zijn laatste benen», waarin u aangeeft dat het wettelijk vastleggen van gezondheidsdoelen
zonder de daarbij behorende overeenstemming over de instrumenten en bevoegdheden onwenselijk
is, omdat juist over de manier waarop doelen te bereiken politiek debat nodig is?8

Vraag 13

Waarom denkt u dat er geen politiek debat mogelijk is over hoe de gezondheidsdoelen
moeten worden behaald? Als niet is vastgelegd hoe de doelen moeten worden behaald,
dan is er toch juist politiek debat mogelijk over welke instrumenten u van plan bent
om in te zetten en welke niet?

Mededeling

De vragen van het lid van Esch (PvdD) over gezondheidsdoelen in de wet opnemen (2023Z13778) kunnen tot mijn spijt niet binnen de gebruikelijke termijn worden beantwoord.

De reden van het uitstel is dat afstemming ten behoeve van de beantwoording meer tijd
vergt.

Ik zal u zo spoedig mogelijk de antwoorden op de Kamervragen doen toekomen.