Schriftelijke vragen : Het illegaal verzamelen van gegevens van uitkeringsgerechtigden door het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV)

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «UWV verzamelde illegaal gegevens van uitkeringsgerechtigden»
van 15 juli 2023?1

Vraag 2

Waarom is het UWV, ondanks waarschuwing en twijfel in mei 2022, toch doorgegaan met
landelijke uitrol van deze vorm van monitoring?

Vraag 3

Wat waren de bevindingen van de ethische commissie, genoemd in Nieuwsuur-uitzending
van 15 juli 2023 over deze risicoscan?2

Vraag 4

Kunt u, in het licht van het feit dat in de beslisnota van 13 maart 2023 staat dat
er in 2022 al twijfel was over de rechtmatigheid van de werkwijze, toelichten hoe
er enerzijds twijfel was, maar aan de andere kant «alle seinen op groen stonden» zoals
het UWV heeft gesteld in een uitzending van Nieuwsuur,?3

Vraag 5

Gebruikt het UWV ook andere risicoscans? Zo ja, is het gebruik daarvan rechtmatig
en proportioneel?

Vraag 6

Wanneer was u op de hoogte van de onrechtmatige werkwijze van het UWV? Is de verwerking
van IP-adressen gemeld in het verwerkingsregister, zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Werden de cookies voor andere doeleinden dan deze risicoscan gebruikt, zo ja, welke
precies?

Vraag 8

Hoe reflecteert u op het feit dat het UWV de Centrale Cliëntenraad UWV (CCUWV) niet
vooraf op de hoogte gebracht heeft van de plannen om op deze manier fraude op te sporen
terwijl het UWV hiertoe verplicht is?

Vraag 9

Klopt het dat u de Kamer bij het stopzetten van het algoritme de Kamer toentertijd
niet heeft geïnformeerd, omdat het UWV dat niet wilde, ondanks dat uit een advies
van de landsadvocaat al bleek dat de werkwijze niet voldeed aan de wet?

Vraag 10

Kunt u uitsluiten dat de toepassing van het betreffende fraudemonitoringsmodel een
(indirect) discriminerende werking heeft, zowel in de opzet als in de praktijk? Is
er in de toepassing van het fraudemonitoringsmodel een selectie toegepast op kenmerken
die mogelijk een (indirect) discriminerende werking kunnen hebben?

Vraag 11

Kunt u alle indicatoren en risicoselectiemechanismen uit het algoritme aan ons doen
toekomen en bij elke indicator of risicoselectiemechanisme aangeven waarom deze is
toegepast?

Vraag 12

Kunt u nauwgezet uitleggen hoe mensen een risicoscore toebedeeld kregen en waar dat
van afhing?

Vraag 13

Welke data, naast het via cookies verkregen IP-adres, heeft het UWV gebruikt? Is de
data met andere overheidsdata van buiten de UWV gecombineerd, zo ja welke?

Vraag 14

Heeft het UWV een mensenrechtentoets (IAMA: Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes)
toegepast voordat dit algoritme op landelijke schaal in gebruik is genomen, waar motie
26643–835 toe verplicht?4

Vraag 15

Is het UWV bereid om, in afwachting van een eventueel nieuw model, 100% steekproefsgewijs
te werken? Zo nee, waarom niet?

Vraag 16

Bent u bereid te onderzoeken of steekproefsgewijs werken een vergelijkbaar resultaat
oplevert als risicosturend werken? Kunt u de ontwikkel- en onderzoekskosten van risicosturend
werken meenemen?

Vraag 17

Het UWV zegt nu volgens een nieuwe risicosturende manier te gaan werken, kunt u precies
uitleggen hoe hier te werk gegaan zal worden? Hoeveel gaat dit kosten? Zal het UWV
deze keer wel een mensenrechtentoets uitvoeren?

Vraag 18

Bent u bereid deze details met de Kamer te delen (als het niet anders kan vertrouwelijk)
alvorens dit nieuwe algoritme in gebruik wordt genomen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 19

Bent u bereid om de totstandkoming van het fraudemonitoringsmodel, de toepassing en
de vraag of er mogelijke gedupeerden zijn extern te laten onderzoeken?

Vraag 20

Kunt u ons een overzicht doen toekomen van het aantal mensen dat door het fraudemonitoringsmodel
is onderzocht, in hoeveel gevallen dat heeft geleid tot een gevolg voor de onderzochte
en om welke verblijfslanden het gaat?

Vraag 21

Van hoeveel websitebezoekers heeft het UWV gegevens verzameld?

22

Heeft het UWV de verzamelde gegevens sinds 2019 bewaard?

Vraag 23

Is het UWV bereid, met de kennis van nu, alle niet legaal verkregen gegevens te verwijderen?
Zo nee, waarom niet?

Vraag 24

Welk bedrag hebben de 3600 onderzoeken gekost en hoeveel hebben de 460 gevonden gevallen
van fraude opgeleverd? Wegen de kosten op tegen de baten?

Vraag 25

Acht u het bewaren en verzamelen van persoonsgegevens van alle websitebezoekers proportioneel?
Hoe kijkt u naar de proportionaliteit van dit specifieke beleid?

Vraag 26

Kunt u reflecteren op de uitspraak «we werken op basis van vertrouwen», gezien alles
wat we nu weten?

Vraag 27

Gezien het feit dat ook Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) in de afgelopen jaren ten
minste drie keer gewaarschuwd is voor vooringenomenheid en het gebruik van mogelijk
discriminerende criteria tijdens fraudecontroles; ziet u een structureler probleem
bij de overheid met onrechtmatige gegevensverzameling in het kader van fraudebestrijding
dan enkel dit specifieke geval bij het UWV? Hoe zet u zich in om dit eventueel structurele
probleem op te lossen?

Vraag 28

Het UWV gaf in Nieuwsuur aan dat de geldende wet complex is en pleit voor vereenvoudiging
van de wet; welke vereenvoudiging wenst het UWV en hoe kijkt u hiernaar?