Schriftelijke vragen : De grote archeologische ontdekkingen bij Tiel

Vraag 1

Kent u het bericht «Zonnekalender langs de Waal: archeologen ontdekken «Stonehenge
van Nederland» bij Tiel?»1

Vraag 2

Bent u van mening dat op deze locatie vondsten van nationaal en internationaal belang
zijn gedaan en deze vindplaats nogmaals aantoont hoe bijzonder ons bodemarchief is?

Vraag 3

Bent u van mening dat het treurig is dat er nu loodsen zullen worden gebouwd op deze
bijzondere locatie?

Vraag 4

Bent u van mening dat het noodzakelijk is om te zorgen dat dit soort locaties beter
beschermd worden?

Vraag 5

Bent u bereid rijksgeld in te zetten om de vondsten gedaan te Tiel te tonen aan een
breed publiek? Bent u bereid met anderen na te denken over hoe deze vindplaats beleefbaar
kan worden gemaakt, bijvoorbeeld door het maken van reconstructies?

Vraag 6

Bent u bereid te borgen dat, ook wanneer voor behoud ex situ wordt gekozen, het mogelijk
moet worden bebouwing van locaties vaker tegen te gaan of aan te passen wanneer er
ontdekkingen van (inter)nationaal belang worden gedaan zodat deze locaties getoond
kunnen worden aan een breed publiek?

Vraag 7

Ziet u dat de rijksoverheid, zeker nu ze erkent hoe cruciaal rijksregie op de ruimtelijke
ordening is, hierin een leidende rol moet spelen?

Vraag 8

Bent u van mening dat een groot publiek kennis zou moeten kunnen maken met de vondsten
die zijn gedaan?

Vraag 9

Bent u van mening dat archeologen zelf vaak fantastisch werk doen waar het gaat om
het betrekken van het publiek bij onderzoek, maar dat de rijksoverheid het hier (te
vaak) laat afweten en dit publiekswerk beter zou kunnen ondersteunen?

Vraag 10

Herkent u dat Nederland te weinig doet om archeologische (top)vondsten aan een breed
publiek te tonen? Hoe heeft u uitvoering gegeven aan het in de motie van het lid Beckerman
c.s. gemelde knelpunt dat archeologie bij een breed publiek te onzichtbaar is?2

Vraag 11

Bent u bereid de aanbeveling van de Raad voor Cultuur op te volgen en te komen tot
een fonds (landelijke voorziening) voor publieksbereik en participatie? Bent u tevens
bereid het werkveld zeggenschap te geven over de besteding van dit fonds?

Vraag 12

Deelt u de opvatting dat niet alleen topvondsten maar ook onderzoek en vondsten die
vooral van lokaal belang zijn interessant kunnen zijn om te tonen aan het publiek?
Deelt u daarom de opvatting dat het borgen van publieksbereik niet enkel op topvondsten
gericht moet zijn maar breder en verankering in de nationale wet- en regelgeving daarvoor
noodzakelijk is?

Vraag 13

Herkent u dat belangrijke ontdekkingen die de Tielse vindplaats zo bijzonder maken,
zoals dat we hier te maken hebben met een kalender, pas tijdens uitwerking in het
lab zijn gedaan en deze zonder goede financiering mogelijk dus onontdekt zouden zijn
gebleven?

Vraag 14

Deelt u de mening dat, om topvondsten niet onontdekt te laten blijven, financiering
van zowel de uitwerking van archeologisch onderzoek in de breedte als de financiering
van de uitwerking van topvondsten beter moet?

Vraag 15

Bent u van mening dat meer nationale financiering voor (top)vondsten cruciaal is?
Bent u voorts van mening dat het werkveld zeggenschap moet krijgen over de onderzoeksagenda?

Vraag 16

Herkent u zich in de conclusie van de Raad voor Cultuur dat de kwaliteit van archeologisch
onderzoek onder druk staat?

Vraag 17

Herkent u dat dit een gevolg is van de gekozen vorm van marktwerking en een zich terugtrekkende
rijksoverheid?

Vraag 18

Deelt u de mening dat de rijksoverheid moet ingrijpen om te zorgen dat belangrijke
vindplaatsen goed onderzocht en uitgewerkt moeten kunnen worden?

Vraag 19

Herkent u dat de uitwerking van opgravingen en ander veldonderzoek onder druk staat
doordat archeologen wel de plicht hebben om binnen twee jaar te publiceren, maar verstoorders
zich niet altijd verplicht voelen om te betalen voor de uitwerking? Welke stappen
wilt u gaan zetten om te zorgen dat dit probleem wordt verholpen?

Vraag 20

Bent u van mening dat in het huidige bestel nauwelijks ruimte is voor synthetiserend
onderzoek? Deelt u de opvatting dat er grote kenniswinst kan worden geboekt als vindplaatsen
niet alleen individueel worden uitgewerkt, maar juist verschillende vindplaatsen met
elkaar worden vergeleken? Welke stappen wilt u zetten om ervoor te zorgen dat er meer
synthetiserend onderzoek zal plaatsvinden?

Vraag 21

Deelt u de analyse dat het feit dat Tiel goede eigen archeologische kennis had, dit
cruciaal was voor het kunnen doen van deze belangrijke ontdekkingen?

Vraag 22

Hoe beziet u in dat licht het feit dat, zoals het rapport van de Raad voor Cultuur
aantoont, ondanks de decentralisatie, nog steeds 130 gemeenten geen gemeente- of regioarcheoloog
tot hun beschikking hebben?

Vraag 23

Bent u van mening dat het enkel gemeenten aanmoedigen om aan hun plicht te voldoen
niet genoeg is en er meer nodig is om te voorkomen dat topvondsten onontdekt blijven?

Vraag 24

Met andere woorden: deelt u de analyse van de Raad voor Cultuur dat het gebrek aan
structurele rijksmiddelen ervoor zorgt dat veel gemeenten hun taak niet naar behoren
(kunnen) uitvoeren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?