Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Haga over het geweld bij het AZC in Heemserveen.

Antwoord van Staatssecretaris Van der Burg (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 23 juni
2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 2925.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat er opnieuw een knokpartij is geweest in het asielzoekerscentrum
(azc) in Heemserveen?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe is het mogelijk dat er na drie eerdere steekincidenten opnieuw geweld plaatsvindt
in zo’n korte periode in het azc van Heemserveen?

Antwoord 2

De veiligheid en leefbaarheid op de opvanglocaties zijn belangrijk voor de bewoners,
medewerkers en omwonenden van die locatie om te kunnen wonen en werken. De recente
incidenten lijken geen direct verband met elkaar te houden. Dat neemt niet weg dat
elk incident er een te veel is en dat dit op basis van het uw Kamer bekende maatregelenpakket
wordt aangepakt om een veilige en leefbare situatie te behouden voor bewoners en medewerkers.

Vraag 3 en 4

Wat wordt er op dit moment gedaan om mogelijk geweld te voorkomen?

Bent u bereid om serieuze maatregelen te nemen om toekomstig geweld in het azc van
Heemserveen te voorkomen? Zo ja, wat voor maatregelen overweegt u?

Antwoord 3 en 4

De coördinator nationale aanpak overlast (CNAO) is met de gemeente en het COA in gesprek
om te kijken hoe het toezicht op de locatie verbeterd kan worden om dergelijk geweld
te voorkomen. Daarnaast wordt vanuit het projectteam van de coördinator ondersteuning
geboden in de regie op de persoonsgerichte aanpak van overlastgevende asielzoekers
in het azc van Heemserveen. Dat betekent dat overlastgevers tijdig in beeld worden
gebracht en ketenorganisaties in gezamenlijkheid aan de ambitie werken om de overlastgever
versneld door de asielprocedure halen en bij afwijzing in te zetten op terugkeer naar
land van herkomst of overdracht aan de verantwoordelijke lidstaat. Daarbij geldt tegelijkertijd
dat ieder incident op eigen merites moet worden beoordeeld.

Tevens is extra beveiliging ingezet en is de begeleiding van overlastgevers geïntensiveerd
ter voorkoming van overlastgevend gedrag.

Het Openbaar Ministerie hanteert als uitgangspunt een lik-op-stuk aanpak als een asielzoeker
een misdrijf begaat. Onder lik-op-stuk wordt verstaan een snelle interventie na aanhouding
van de verdachte tot en met de succesvolle tenuitvoerlegging van de straf. Veelvoorkomende,
overlastgevende criminaliteit door asielzoekers wordt via ZSM afgehandeld. Waar mogelijk
wordt snelrecht of supersnelrecht toegepast. Het OM beoogt, samen met de politie,
door inzet van het strafrecht waar dat noodzakelijk en passend is, een bijdrage te
leveren aan het behoud van landelijk en lokaal draagvlak voor de (nood)opvang van
asielzoekers. Het lokaal bestuur, de asielketen en de samenleving moeten erop kunnen
vertrouwen dat misdrijven niet getolereerd worden.

Vraag 5

Indien het aantal geweldsincidenten blijft toenemen in het azc in Heemserveen, is
een sluiting van dit azc een optie? Indien dit niet het geval is, waarom niet?

Antwoord 5

Het is uw Kamer bekend dat we in deze tijden iedere opvangplek nodig hebben. Het sluiten
van een locatie verhoogt die druk alleen maar meer, zeker als het dan ook nog gaat
om een regulier azc (en dus geen noodopvang of crisisnoodopvang).

Het kabinet is er daarom alles aan gelegen om de rust en veiligheid in de gemeente
Hardenberg te herstellen. Tegen asielzoekers die de gastvrijheid van Nederland misbruiken
en voor overlast en criminaliteit zorgen, past een harde aanpak. Daarom blijf ik in
gesprek met het lokale gezag en het COA om te bespreken wat nodig is om de lokale
aanpak van overlastgevende en criminele asielzoekers te versterken.

Vraag 6

Wordt de asielprocedure van de geweldplegers subiet stopgezet en volgt er uitzetting
naar het land van herkomst?

Antwoord 6

De organisaties in de asielketen werken hard om de overlastgevende asielzoekers snel
door de asielprocedure te halen, om in geval van afwijzing van de asielaanvraag te
werken aan terugkeer naar land van herkomst of overdracht naar de verantwoordelijke
lidstaat.