Schriftelijke vragen : Het bericht ‘België verbiedt aankoop van Chinese röntgencamera’s voor de douane, Nederland (nog) niet’

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «België verbiedt aankoop van Chinese röntgencamera’s
voor de douane, Nederland (nog) niet»?1

Vraag 2

Hoeveel Nuctech-veiligheidsscanners zijn momenteel in gebruik bij de Nederlandse douane
voor het controleren van goederen? Klopt het dat deze scanners onder andere worden
ingezet in onze mainports, zoals in de Rotterdamse haven? Worden alleen Nuctech-scanners
gebruikt om deze taken uit te voeren? Zo nee, worden ook veiligheidsscanners van andere
fabrikanten ingezet? Zo ja, welke?

Vraag 3

Bent u bekend met het arrest van 31 mei jongstleden, waarin de Belgische Raad van
State bepaalde dat de Belgische overheid het Chinese bedrijf Nuctech mag uitsluiten
van deelname aan een aanbestedingsprocedure voor de levering van scanners, omdat die
een «veiligheidsrisico» zouden vormen? Zo ja, hoe beoordeelt u deze uitspraak in het
kader van de aanwezigheid en het gebruik van Nuctech-scanners in Nederlandse mainports?

Vraag 4

Hoe beoordeelt u bovenstaande uitspraak van de Belgische Raad van State mede in het
licht van eerdere constateringen en waarschuwingen van onze inlichtingendiensten dat
China een offensief cyberprogramma voert tegen Nederlandse belangen, waarbij digitale
spionage en sabotage inmiddels een reëele dreiging vormen voor de Nederlandse economie
en dat de afhankelijkheid van Chinese producten en diensten binnen de vitale infrastructuur
een risico vormt voor onze nationale veiligheid?

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat de Voorzitter van de Europese Commissie in een brief aan het
lid Groothuis van het Europees Parlement heeft bevestigd dat de veiligheid van Chinese
scanningmaterialen en -diensten in ernstige twijfel wordt getrokken?2

Vraag 6

In deze brief worden EU-lidstaten opgeroepen Europese veiligheid – dus ook die van
de individuele burgers – voorrang te geven boven financiële overwegingen, bent u voornemens
aan deze oproep gevolg geven? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Is het u bekend dat de Chinese leverancier van de materialen en diensten aan Nederlandse
grenzen op veiligheidsgebied samenwerkt met Rusland? Heeft dit invloed op de positiebepaling
van de Nederlandse regering? Zo nee, waarom niet?

Vraag 8

Hoe beoordeelt u het feit dat andere landen zoals de Verenigde Staten, Canada en Litouwen
al eerder hebben besloten om Nuctech-scanners te weren vanuit vergelijkbare veiligheidsoverwegingen?
Hoe reflecteert u op deze besluiten, gelet op het Nederlandse gebruik van Nuctech-scanners
en de bijkomende veiligheidsrisico’s?

Vraag 9

Gelet op eerdere waarschuwingen van inlichtingendiensten en genomen besluiten van
andere landen, heeft u in de afgelopen jaren actie ondernomen om over te stappen op
alternatieve leveranciers van vergelijkbare scanapparatuur? Zo ja, welke stappen heeft
u gezet om dit voor te bereiden? Zo nee, waarom niet?

Vraag 10

Hoe staat het met het toegezegde aanvullende vervolgonderzoek naar de kwetsbaarheden
van specifieke onderdelen van de scan- en detectie infrastructuur in het kader van
risico’s voor de nationale veiligheid en de rol die statelijke actoren hierin spelen?
Is het onderzoek al afgerond? Zo ja, wat waren de uitkomsten? Zo nee, wanneer kunnen
we de uitkomsten van het onderzoek verwachten?

Vraag 11

Bent u het ermee eens dat, gelet op de evidente veiligheidsrisico’s en bovenstaande
rechterlijke uitspraak, de aanwezigheid en het gebruik van Nuctech-scanners door de
Nederlandse douane dienen te worden heroverwogen langs de meetlat van de huidige regels,
voorwaarden en normen die gelden voor aanbestedingen van het Rijk? Zo ja, hoe beoordeelt
u de Nederlandse overheidsaanbestedingen van Nuctech scanners naar de maatstaven van
het huidige aanbestedingsinstrumentarium van het rijk en de eisen en voorwaarden die
hiervoor gelden ten aanzien van de nationale veiligheid? Zo nee, waarom niet? Indien
een heroverweging van het gebruik van Nuctech-scanners zou aangeven dat gebruik hiervan
niet tegen te houden is op basis van huidige regelgeving rond aanbestedingen, kunt
u dan aangeven welke regel dit is?

Vraag 12

Per wanneer wordt de geïntegreerde lijst statelijke dreigingen zoals door de Kamer
gevraagd (motie-Brekelmans, Kamerstuk 36 200-V, nr. 26) uitgebracht? Hoe verhoudt het gebruik van apparatuur uit deze landen binnen de vitale
infrastructuur zich tot plaatsing van een land op deze lijst?

Vraag 13

Deelt u de mening dat het uit nationaal veiligheidsoogpunt onwenselijk is dat de Nederlandse
douane Nuctech-scanners inzet op strategische plekken voor het uitvoeren van haar
taken? Zo nee, hoe verhoudt zich dit tot de inzet van het kabinet om risicovolle strategische
afhankelijkheden binnen de vitale infrastructuur te verminderen als onderdeel van
de bredere Kabinetsaanpak Strategische Afhankelijkheden? Zo ja, bent u bereid om een
overgangsperiode in te stellen waarin Nuctech-scanners worden uitgefaseerd en worden
vervangen door veiligere alternatieven? Zo nee, waarom niet?