Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Haga over capaciteit coronavaccinatielocaties en het advies van het OMT-V

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 12 april
2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 1937.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Het is stil op de priklocaties: ministerie
eist 100.000 plekken, maar nog geen 10 procent is nodig»1 van het Algemeen Dagblad?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u voornemens de coronavaccinatielocaties van de GGD (grotendeels) te sluiten,
nu het OMT-V tegen een nieuwe vaccinatieronde in het voorjaar van 2023 heeft geadviseerd?
Zo nee, waarom niet? Zo ja, per wanneer worden de locaties gesloten en welke capaciteit
wilt u behouden?2

Antwoord 2

De GGD’en bouwen de huidige capaciteit op verschillende vaccinatielocaties af3. Ik heb het RIVM en de LCCB gevraagd om uit te werken tot welk niveau de capaciteit
verantwoord afgebouwd kan worden. Hierbij wordt meegewogen dat de GGD’en in het najaar
voorbereid moeten zijn op een eventuele grootschalige vaccinatieronde.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel het operationeel houden van de coronavaccinatielocaties ondanks
de geringe vaccinatievraag de afgelopen maanden heeft gekost?

Antwoord 3

De GGD’en vragen per maand een voorschot aan voor de inzet op het gebied van coronavaccinaties.
Zij leggen aan het eind van het jaar verantwoording af over gemaakte kosten. Om deze
reden kan ik momenteel niet aangeven hoeveel het operationeel houden van alle coronavaccinatielocaties
kost.

Vraag 4 en 5

Hoeveel GGD-werknemers zijn als gevolg van de geringe vraag naar coronavaccinaties
de afgelopen maanden niet aan het werk geweest en werden wel betaald?

Welke gevolgen heeft dit gehad voor de krapte op de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld in
de zorg en de horeca, aangezien arbeidskrachten door de GGD’en aan de markt werden
onttrokken?

Antwoord 4 en 5

Bezetting en openingstijden van individuele vaccinatielocaties worden voortdurend
aangepast aan de actuele verwachte vaccinatievraag. Enkel personeel dat ingeroosterd
is, wordt betaald.

Vraag 6

Waarom wilde u per se het advies van het OMT-V afwachten alvorens een beslissing te
nemen over de GGD-vaccinatiecapaciteit, terwijl het al geruime tijd duidelijk was
dat het coronavirus voor het overgrote deel van de bevolking al lang geen noemenswaardig
gezondheidsrisico meer vormde (de wetenschappelijke consensus liet zien dat er geen
opleving en/of nieuwe, gevaarlijke varianten van het coronavirus verwacht werden en
de vaccinatiebereidheid neemt bovendien al tijden sterk af)? Was het niet beter geweest
om hierop al eerder te anticiperen en de vaccinatiecapaciteit af te schalen? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 6

Het is belangrijk om besluitvorming te baseren op wetenschappelijke advisering zoals
we dat afgelopen jaren meermaals gedaan hebben.

Het is onjuist dat er niet eerder afgeschaald is op de vaccinatielocaties. In overleg
met de GGD’en heb ik de beschikbare capaciteit op de locaties al eerder verlaagd nadat
veel mensen de herhaalprik in het najaar hadden gehaald.

Vraag 7

Waarom heeft u de gelden die begroot zijn voor het operationeel houden van de GGD-vaccinatiecapaciteit
met de kennis van het afnemende gevaar van het coronavirus en de geringe vaccinatiebereidheid
niet aangewend voor bijvoorbeeld het inzetten op preventie en/of het verbeteren van
de leefstijl van de Nederlanders en/of het structureel opschalen van de zorg? Bent
u niet van mening dat dat een betere investering is van zorggeld op de lange termijn?

Antwoord 7

De COVID-19 vaccinatiecampagne is van belang voor de volksgezondheid zoals eerder
toegelicht in onder meer de beantwoording van Kamervragen van het lid Van Haga op
25 augustus 20224 en 16 december 20225 en de Verzamelbrief COVID-19 van 18 november 20226.

Vraag 8

Heeft het operationeel houden van de GGD-vaccinatielocaties op enige manier te maken
met de grootschalige investeringen van wereldwijde overheden in farmaceutische bedrijven
die coronavaccins op de markt brachten?7

Antwoord 8

Nee.

Vraag 9

Hoeveel heeft de Nederlandse overheid geïnvesteerd in farmaceutische bedrijven voor
coronavaccins en zijn er met deze bedrijven inderdaad geen afspraken gemaakt over
het maken van grote winsten, zoals in bovengenoemd artikel wordt aangehaald?

Antwoord 9

De vraag hoeveel de Nederlandse overheid heeft geïnvesteerd is lastig te beantwoorden.
Dit komt doordat er verscheidene geldstromen zijn vanuit de overheid. Het gaat dan
bijvoorbeeld om eerste geldstromen van universiteiten (OCW) financiering van NWO/ZonMw,
van EZK (zoals Innovatiekredieten) en vanuit de Europese Unie. In de COVID-19 pandemie
heeft VWS voor de ontwikkeling van vaccins met name ingezet op de financiering via
de non-profit organisatie CEPI (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations).

Met behulp van de Advanced Purchase Agreements heeft Nederland, in samenwerking met
verschillende EU-lidstaten, in Europees verband overeenkomsten kunnen sluiten om de
ontwikkeling en grootschalige productie van COVID-19-vaccins mogelijk te maken. In
de overeenkomsten zijn geen afspraken gemaakt over grote winsten. Er zijn zowel farmaceutische
bedrijven die tijdens de pandemie hebben gestreefd om vaccins zonder winstoogmerk
te verkopen, alsook farmaceutische bedrijven die hun investeringen ruim hebben kunnen
terugverdienen.

Vraag 10

Hoeveel verlies maakt de Nederlandse overheid nu het OMT-V tegen een nieuwe vaccinatieronde
in het voorjaar van 2023 heeft geadviseerd? Hoeveel coronavaccins gaan er nu verloren
en tegen welke prijs? Heeft dit gevolgen voor de afspraken/deals die door het Rijk
met farmaceutische bedrijven zijn gesloten?

Antwoord 10

Nederland heeft op dit moment voldoende vaccins op voorraad die zowel inzetbaar zouden
zijn voor een eventuele voorjaarsronde als een najaarsronde. De inkoop is niet gewijzigd
door het OMT-V advies en het uitblijven van een voorjaarscampagne. Vaccins die niet
nodig zijn voor nationaal gebruik (onder andere gebaseerd op het te verwachten opkomstpercentage)
proberen we zo snel mogelijk te doneren, zodat zo min mogelijk vaccins verloren gaan.

Vraag 11

Hoe groot is het overschot aan coronavaccins dat de Nederlandse overheid heeft opgekocht
en op basis waarvan is deze (financiële) afweging gemaakt?

Antwoord 11

Nederland heeft geen overschot aan vaccins opgekocht. Op basis van de vaccinovereenkomsten
die in Europees verband zijn afgesloten ontvangt Nederland een vastgesteld, pro-rata
aandeel vaccins.

Vraag 12

Bent u bereid om de details van de overeenkomsten die de Nederlandse overheid met
farmaceuten heeft gesloten alsnog openbaar te maken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 12

Op Europees niveau is afgesproken om de afspraken met farmaceuten omtrent de COVID-19
vaccins niet openbaar te maken.