Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van den Berg over de mogelijke sluiting van het Gelre Ziekenhuis Zutphen

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 28 maart
2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 1764.

Vraag 1

Kent u de berichten «Zutphen houdt volwaardig ziekenhuis», «Sluiting ziekenhuisafdelingen
Zutphen: gemeente laat er een expert naar kijken» alsmede «Deventer ziekenhuis voorziet
geen problemen»?1,
2,
3

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat het bestuur van Gelre ziekenhuizen eerst een belofte doet en
dan binnen zeven maanden zonder nader overleg aangeeft het ziekenhuis uit te kleden
door de afdelingen spoedeisende hulpafdeling en verloskunde te willen sluiten?

Antwoord 2

Het is de verantwoordelijkheid van de zorgaanbieder, in dit geval Gelre Ziekenhuizen,
om te beslissen over de inrichting van de zorgorganisatie, mits dit binnen de geldende
normen is, én op voorwaarde dat de kwaliteit en continuïteit van zorg geborgd zijn.
Om te komen tot toekomstbestendige inrichting staan ziekenhuizen soms voor ingrijpende
keuzes en het is begrijpelijk dat die tot allerlei gevoelens bij betrokkenen zoals
het zorgpersoneel of bewoners kunnen leiden. Daarom is het van belang dat zij goed
en tijdig worden betrokken bij de plannen en de verdere besluitvorming.

Vraag 3

Kunt u een chronologisch overzicht geven van het consultatieproces, zoals dat wettelijk
is voorgeschreven? Met wie en wanneer is er geconsulteerd? Kunt u daarnaast de bijbehorende
informatie meezenden die betrokkenen op dat moment hebben ontvangen?4

Antwoord 3

In de AMvB en ministeriële regeling acute zorg (Uitvoeringsbesluit Wkkgz, hoofdstuk
8a en Uitvoeringsregeling Wkkgz, hoofdstuk 3a) staan de stappen vermeld die een zorgaanbieder
moet doorlopen bij een voorgenomen besluit om de acute verloskundeafdeling, IC, en/of
SEH te sluiten of het zorgaanbod daar aan te passen. Voor een chronologisch overzicht
van het consultatieproces verwijs ik naar het stroomschema AMvB en regeling acute
zorg5. Deze informatie heb ik als bijlage bij deze Kamervragen toegevoegd.

Gelre Ziekenhuizen heeft mij laten weten dat er vanaf september 2020 gesprekken worden
gevoerd over de locatieprofielen van beide locaties (Apeldoorn en Zutphen). Medewerkers,
de cliëntenraad, de regionale zorgpartners én andere belangrijke stakeholders zijn
bij deze gesprekken betrokken. Ook de medisch specialisten zijn intensief in het proces
meegenomen. Het medisch stafbestuur en de verpleegkundige adviesraad van Gelre Ziekenhuizen
kunnen zich vinden in de richting van het voorgenomen besluit, aldus de raad van bestuur
van Gelre Ziekenhuizen.

De raad van bestuur van Gelre Ziekenhuizen heeft verder te kennen gegeven dat de belanghebbende
gemeenten in 2021 zijn geconsulteerd in een proces met regionale zorgpartners. Hiertoe
zijn meerdere bijeenkomsten georganiseerd.

Het voorgenomen besluit van Gelre Ziekenhuizen borduurt voort op de consultatieronde
uit 2021, maar heeft een op zichzelf staand consultatieproces, dat nog in volle gang
is. Hetzelfde kan gezegd worden van de schriftelijke informatie die aan betrokkenen
wordt verstrekt. Deze informatie heb ik niet tot mijn beschikking.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de uitspraken van de bestuursvoorzitter van Gelre ziekenhuizen
betekenen dat betrokkenen zijn/worden geïnformeerd en daarmee dus niet worden geconsulteerd
conform de wet? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Gelre Ziekenhuizen heeft mij laten weten dat zij alle noodzakelijk stappen zullen
volgen zoals voorgeschreven in AMvB en de regeling acute zorg. De Inspectie Gezondheidszorg
en Jeugd (IGJ) ziet hierop toe. Verder verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Kunt u aangegeven wat de precieze aantallen in de afgelopen drie jaar zijn geweest
met betrekking tot de huisartsenpost, spoedeisende hulpafdeling en het aantal baby’s
dat in het ziekenhuis in Zutphen is geboren?

Antwoord 5

Vanuit Gelre Ziekenhuizen heb ik de volgende cijfers ontvangen:

Spoedpost Huisartsen Zutphen (Hoog)

2020

2021

2022

Consulten

12.254

16.492

14.178

Telefonisch consult

10.818

7.399

12.443

Visites

2.804

2.605

2.644

SEH Zutphen

2020

2021

2022

Aantallen

11.085

11.384

12.467

Verloskunde

2020

2021

2022

Geboortes

799

664

686

– Poliklinisch

130

100

108

– Klinisch

669

564

578

Vraag 6

Gaat u, daar het gemeentebestuur aangeeft dat ze een expert ernaar willen laten kijken,
zorgen dat deze expert toegang krijgt tot alle financiële informatie zodat zichtbaar
wordt hoe de kosten gealloceerd zijn, aangezien er in een grotere organisatie keuzemogelijkheden
zijn met betrekking tot de toewijzing van kosten? Is het niet eerder de locatie Apeldoorn
van de Gelre Ziekenhuizen waar de financiële problemen zitten, die afgewenteld worden
op de locatie Zutphen? Zo nee, kunt u aantonen dat dit niet het geval is?

Antwoord 6

Gelre Ziekenhuizen gaat als zorgaanbieder over de eigen bedrijfsvoering en dient daarbij
uiteraard aan de relevante wet- en regelgeving te voldoen. Gelre Ziekenhuizen laat
mij weten dat zij reeds onder bijzonder beheer staan bij de banken, aan hen leggen
zij financiële verantwoording af. Dit doen zij eveneens aan de zorgverzekeraars. Het
valt niet binnen mijn verantwoordelijkheid als Minister om zorgaanbieders te verplichten
openheid te geven over hun interne financiële huishouding.

Vraag 7

Kunt u reflecteren op het Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk
onderzoek (TNO)-rapport dat in opdracht van Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen (SAZ)/
Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) is uitgevoerd in relatie tot het plan
om de spoedeisende hulp van het ziekenhuis in Zutphen te sluiten?6

Antwoord 7

Op het TNO-rapport heb ik gereageerd in mijn brief van 15 december 2022.7

Gelre Ziekenhuizen is niet voornemens de SEH als zodanig volledig te sluiten. Deze
wordt wel anders georganiseerd. In het voorgenomen besluit van de raad van bestuur
van Gelre Ziekenhuizen is opgenomen dat hoogcomplexe spoedzorg geconcentreerd zal
worden in Apeldoorn. Op de locatie in Zutphen blijft een 24/7 voorziening aanwezig
die zal worden ingericht voor laagcomplexe spoedzorg.

Het genoemde TNO-rapport richt zich op het sluiten van een SEH in de nacht. Dat is
hier nadrukkelijk niet aan de orde.

Vraag 8

Kunt u aangeven wat u van dit besluit vindt in relatie tot de unaniem aangenomen motie
dat leefbaarheid en nabijheid van zorg meegewogen moeten worden bij de inrichting
van het zorglandschap?8

Antwoord 8

In het Integraal Zorgakkoord (IZA) is afgesproken om te kijken naar differentiatie,
concentratie en spreiding van acute zorgvoorzieningen in de regio. Het uitgangspunt
is: de zorg dichtbij waar dat kan, en verder weg waar dat moet, bijvoorbeeld om te
kunnen garanderen dat iedereen die hoogcomplexe zorg nodig heeft erop kan rekenen
dat de zorg van goede kwaliteit is.

Volgens de bereikbaarheidsanalyse 2022 van het RIVM is de locatie van Gelre Ziekenhuizen
in Zutphen niet gevoelig voor de nu nog geldende 45-minutennorm. Inwoners, voor wie
Zutphen het dichtstbijzijnde ziekenhuis is, kunnen bij een eventuele sluiting van
de SEH of afdeling acute verloskunde nog binnen 45 minuten met een ambulance naar
minstens vier andere SEH’s of afdelingen acute verloskunde worden gebracht, volgens
het theoretische rijtijdenmodel. Daarnaast blijft er volgens Gelre Ziekenhuizen zorg
geleverd worden op de locatie in Zutphen. Het gaat hierbij om planbare zorg en laagcomplexe
spoedzorg. Voor hoogcomplexe spoedzorg zullen patiënten terecht kunnen op de locatie
in Apeldoorn.

Zoals toegelicht in de Beleidsagenda toekomstbestendige acute zorg zijn er meerdere
redenen om de 45-minutennorm te vervangen.9 Bij het ontwikkelen van een alternatief zal de nabijheid van acute zorg in acht genomen
worden.

Vraag 9

Kunt u alstublieft in kaart brengen wat de adherentie van de verschillende ziekenhuizen
in Gelderland is?

Antwoord 9

Ik heb geen gegevens over de adherentiegebieden van ziekenhuizen in Gelderland.

Vraag 10

Kunt u aangeven hoe u in het kader van uw Beleidsagenda toekomstbestendige acute zorg
voor heel Gelderland de acute zorg wil borgen?

Antwoord 10

In zowel de Beleidsagenda toekomstbestendige acute zorg als in het IZA is opgenomen
dat Regionale Overleggen Acute Zorgketen (ROAZ-en) aan de slag gaan met het opstellen
van ROAZ-beelden en -plannen. Het doel van het ROAZ-beeld is het identificeren van
de ontwikkelingen in de zorgvraag en zorgaanbod en de knelpunten in toegankelijkheid,
kwaliteit en betaalbaarheid van acute zorg. De ROAZ-beelden geven inzicht in welke
actoren en karakteristieken in de regio een rol spelen om te komen tot effectieve
interventies. Het ROAZ-plan beschrijf vervolgens op basis van het ROAZ-beeld wat de
prioritaire opgaven zijn en de afspraken die regionale zorgpartijen maken om deze
aan te pakken. Daarnaast worden afspraken gemaakt in de regio over de transformatieopgaven
die nodig zijn om de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van de acute zorg
in Gelderland duurzaam te borgen.

Vraag 11

Kunt u per ziekenhuis per jaar aangeven hoeveel stops er de afgelopen drie jaar zijn
geweest bij de ziekenhuizen in Zutphen, Deventer, Arnhem, Zwolle en Apeldoorn?

Antwoord 11

Ik ga er van uit dat u met het begrip «stops» hier doelt op de SEH-stops van de betreffende
ziekenhuizen. Een SEH-stop is een logistiek instrument en kan een hulpmiddel zijn
om de zorgvraag op SEH’s in de regio op piekmomenten te reguleren, zodat patiënten
die op de SEH komen tijdig de juiste zorg kunnen ontvangen. Het instrument is van
groot belang voor de samenwerking in de regio, tussen ziekenhuizen onderling en ook
tussen ambulancediensten en ziekenhuizen en tussen huisartsen en ziekenhuizen. Het
kunnen inzetten van dit instrument draagt daarmee bij aan de patiëntveiligheid en
kwaliteit van de zorg. In levensbedreigende situaties kunnen patiënten altijd – ook
tijdens een SEH-stop – terecht bij de meest geschikte nabije SEH.

Ik beschik niet over informatie over het aantal SEH-stops op het niveau van individuele
ziekenhuizen of over de afgelopen drie jaar. Wel heb ik informatie10 over de SEH-stops in de betreffende regio’s in de maand januari 2023:

In de zeven ziekenhuizen in de ROAZ-regio Zwolle waren er in januari 2023 in totaal
35 SEH-stops.

In de zes ziekenhuizen in de ROAZ-regio Oost waren er in januari 2023 in totaal 16
SEH-stops.