Lijst van vragen : Lijst van vragen over Voortgang maatwerkafspraken (Kamerstuk 29826-173)

De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat heeft een aantal vragen voorgelegd
aan de Minister van Economische Zaken en Klimaat over de brief van 27 februari 2023
inzake de Voortgang maatwerkafspraken (Kamerstuk

29 826, nr. 173
).

De voorzitter van de commissie,

Agnes Mulder

De adjunct-griffier van de commissie,

Van Dijke

Nr

Vraag

 
 

1

Op welke manier wordt de uitstoot/lozing van (ultra)fijnstof, Polycyclische Aromatische
Koolwaterstoffen (PAK's) en andere Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS'en) meegenomen bij
het opstellen van de maatwerkafspraken?

2

Op welke manier wordt gezondheidswinst van omwonenden meegenomen bij het opstellen
van de maatwerkafspraken?

3

Is het de bedoeling dat de totaal beoogde CO2-reductie van alle bedrijven waar maatwerkafspraken mee worden gemaakt samen zullen
optellen tot 34,4 Mton (de restopgaven voor de industrie) plus 1–1,9 Mton of moet
hier nog 4 Mton vanaf gehaald worden, omdat dat geborgd wordt met de CO2-heffing?

4

Hoe wordt onderscheid gemaakt tussen CO2-reductie die al noodzakelijk is binnen bestaande afspraken en die met generiek instrumentarium
bereikt kan worden en de additionele besparing als gevolg van de maatwerkafspraken,
zodat de additionaliteit gewaarborgd blijft?

5

Hoe wordt bepaald of de ambities zoals geformuleerd in de Expression of Principles
leiden tot additionele CO2-reductie ten opzichte van de CO2-heffing?

6

Welke criteria worden gehanteerd om te bepalen welke activiteiten en inspanningen
om te komen tot CO2-besparing en vermindering van milieuvervuiling binnen de maatwerkwerkafspraken vallen
en welke erbuiten?

7

Wie houdt toezicht op het al dan niet halen van de in de maatwerkafspraken overeengekomen
doelen?

8

Wat wordt bedoeld met bindende maatwerkafspraken? Wordt daarmee juridisch bindend
bedoeld?

9

Welke (financiële) sancties zijn er verbonden aan het niet op tijd behalen van de
CO2-reductiedoelen?

10

Hoe wordt een ongelijk speelveld voorkomen, waarbij beperkt beschikbare groene elektriciteit
en waterstof al (grotendeels) vergeven is via de maatwerkafspraken, ten koste van
nieuwe, innovatieve bedrijven waar geen maatwerkafspraken mee gemaakt zijn?

11

Wat is het (maximum)bedrag dat is begroot voor de maatwerkafspraken die zijn gemaakt
met de maatwerkbedrijven? Is dat 3 miljard of 4 miljard euro? En klopt het dat het
mogelijk is dat de Europese Commissie deze staatssteun nog kan afkeuren?

12

Hoe wordt de hoogte van de maatwerksubsidie per maatwerkbedrijf bepaald? Worden de
berekeningen en overwegingen inzichtelijk gemaakt voor de Kamer?

13

Kunt u aangeven hoe u gaat zorgen voor transparantie in de totstandkoming van maatwerkafspraken
en bijbehorende subsidiebedragen per maatregel?

14

Wanneer wordt de Kamer geïnformeerd over de hoogte van de maatwerksubsidies die zijn
toegekend aan individuele maatwerkbedrijven?

15

Kunt u aangeven hoe de onafhankelijke commissie deze maatwerkafspraken gaat toetsen?

16

Worden de eigen financiële middelen (van moeder en dochterconcern) meegenomen in de
bepaling van de hoogte van eventuele maatwerksubsidies?

17

Wat is het totaalbedrag dat door Tata Steel Nederland, Dow Benelux, Nobian en OCI
in de afgelopen vijf jaar is uitgegeven aan het verduurzamen van bedrijfsprocessen?

18

Komen ExxonMobil, BP-raffinaderij Rotterdam en Shell in aanmerking voor maatwerksubsidies?

19

Worden de gederfde belastinginkomsten door wegsluizen van winst door moederbedrijven
meegenomen in de beoordeling of een bedrijf aanspraak kan maken op subsidie via de
maatwerkafspraken? Hoe wordt dat gedaan?

20

Van Tata Steel Nederland is bekend dat het moederbedrijf Tata Steel India kunstmatig
winst wegsluist, waardoor de Nederlandse Staat belastinginkomsten misloopt. Kunt u
aangeven of u van plan bent deze misgelopen inkomsten te korten op een eventueel subsidiebedrag
in de maatwerkafspraken?

21

Wat is de netto inkoop van de eigen aandelen van het afgelopen boekjaar (2022) van
de maatwerkbedrijven? Welk percentage van de nettowinst werd er in hetzelfde boekjaar
uitgekeerd aan aandeelhouders?

22

Hoe hoog zijn de lastenverzwaringen in 2023 voor de grote uitstoters die in aanmerking
komen voor de maatwerkafspraken?

23

Zal de in het coalitieakkoord opgenomen «generatietoets» worden vastgelegd in de maatwerkafspraken?

24

Welke stappen worden gezet om het afsluiten van Expressions of Principles en Joint
Letters of Intent te versnellen?

25

Hoeveel financiële middelen verwacht u nodig te hebben voor de vier tot nu toe gestarte
maatwerkafspraken met Tata Steel, Nobian, Dow Chemicals en OCI Nitrogen?

26

Is het uitgangspunt dat het bedrijf een ambitieus plan moet hebben om voor 2030 meer
CO2-reductie te realiseren dan vooralsnog benodigd is om de aangescherpte CO2-heffing voor te blijven of te versnellen en een visie moet hebben op zijn langetermijnverduurzaming
na 2030 die past binnen de context van een klimaatneutrale en circulaire economie
in Nederland in 2050? Op welke manier en door wie wordt dat plan en deze visie beoordeeld?
Welke criteria worden daarvoor gebruikt?

27

Hoe verhouden de verduurzamingsplannen van Tata Steel Nederland, Dow Benelux, Nobian
en OCI zich tot de kabinetsambitie om te komen tot een circulaire economie van Nederland
in 2050? Hoe wilt u dit toetsen?

28

Onderdeel van de afspraken is ook het voorkomen van een zogenoemd «waterbedeffect»
met betrekking tot de dispensatierechten. Kunt u toelichten welke stappen u neemt
om het waterbedeffect te voorkomen?

29

Staan Europese staatssteunregels toe om Tata Steel Nederland te compenseren voor het
vroegtijdig sluiten van kooksfabriek 2 als dit onderdeel wordt van de maatwerkafspraken?

30

Bent u van plan ervoor te waken dat achterstallige milieu-investeringen en energiebesparingsmaatregelen
die in het verleden niet zijn genomen, of andere maatregelen waartoe een bedrijf al
wettelijk verplicht zou zijn, niet alsnog via de maatwerkafspraken met belastinggeld
worden gefinancierd?

31

Welke stappen zijn er ondernomen om op Europees niveau afstemming te vinden over de
gevolgen van de Nederlandse maatwerkafspraken met betrekking tot de ketens van de
bedrijven die vallen onder deze afspraken?

32

Hoe wordt op dit moment uitvoering gegeven aan de motie van het lid Dassen c.s. over
in Europees verband gesprekken opstarten over hoe een bijmengverplichting Europees
kan worden uitgerold (Kamerstuk 32 813, nr. 1128)?

33

In welk stadium bevinden de gesprekken met partijen in het kader van de maatwerkafspraken
zich?

34

Hoe komt het dat er nog maar met vier partijen een eerste stap is gezet?

35

Wat is de beoogde bijdrage aan de klimaatdoelstellingen als de tot nu toe overeengekomen
maatwerkafspraken doorgang vinden? Bijvoorbeeld maar niet exclusief: hoeveel CO2-reductie levert dit op?

36

Wanneer verwacht u dat de maatwerkafspraken met alle partijen afgerond zullen zijn?
Kunt u een richtdatum geven per partij en per afgerond stadium?

37

Hoeveel geld is er toegezegd aan partijen waarmee gesproken wordt in het kader van
de maatwerkafspraken?

38

Hoe wordt de besteding van deze gelden gewogen tegenover het algemeen belang en niet
alleen bezien vanuit het zo veel mogelijk verduurzamen en behouden van de industrie?

39

Hoe wordt voorkomen dat geld bestemd voor Tata Steel Nederland in India terecht komt?

40

Wat zijn de met behulp van de maatwerkafspraken te behalen doelstellingen en de uitgangspunten
hierbij?

41

Hoe wordt er gehandhaafd of een bedrijf ook gaat voldoen aan de gemaakte afspraken?

42

Hoe garandeert u parlementaire controle van het proces rondom de maatwerkafspaken,
om te toetsen of ingezette middelen (en geld) ook doelmatig en doeltreffend besteed
worden? Hoe weegt u dit af tegen bedrijfsgevoeligheid?

43

Hoe lang verwacht u dat er zit tussen het tekenen van een Expression of Principles
en uiteindelijk bindende maatwerkafspraken?

44

Hoe wordt voorkomen dat partijen waarmee overleg plaatsvindt in het kader van de maatwerkafspraken
een voorkeursbehandeling ontvangen ten opzichte van andere partijen?

45

Kunt u een zo gedetailleerd mogelijk overzicht geven van de gesprekken die er zijn
geweest met partijen in het kader van de maatwerkafspraken en kunt u eventuele gespreksverslagen
meesturen?

46

Heeft u al investeringen toegezegd aan bedrijven met wie overleg is in het kader van
de maatwerkafspraken, zoals het aanleggen van nieuwe energie-infrastructuur of -opwekking?

47

Is er al zicht op welke investeringen in energie-infrastructuur noodzakelijk zijn
om de industrie te verduurzamen? Zo ja, hoeveel geld gaat dit kosten? Zo nee, wanneer
wordt hier meer inzicht in gegeven?

48

Hoeveel subsidie ontvangen partijen met wie gesprekken worden gevoerd in het kader
van de maatwerkafspraken?

49

Hoeveel belastingkorting ontvangen partijen met wie gesprekken worden gevoerd in het
kader van de maatwerkafspraken?

50

Is meer subsidie dan wel belastingkorting onderdeel van de gesprekken over maatwerkafspraken?

51

Hoeveel belasting betalen partijen met wie gesproken wordt in het kader van de maatwerkafspraken
over de energie die zij verbruiken (uitgesplitst per eenheid energie)? Hoeveel belasting
betalen huishoudens ter vergelijking over hun verbruikte energie?

52

Welke uitkomst van de maatwerkafspraken is meegenomen bij de berekening van de Klimaat-
en Energieverkenning (KEV) 2022 en ligt dit in lijn met de tot nu toe gerealiseerde
afspraken?

53

Welke partijen nemen er namens het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)
deel aan de maatwerkafspraken en welke rol, bijvoorbeeld consultancyfirma’s als adviseurs,
nemen deze partijen op zich?

54

In hoeverre worden bedrijven aangesproken op hun verantwoordelijkheid om hun winst
in te zetten om zo snel mogelijk te verduurzamen?

55

Hoeveel energie verbruiken de partijen met wie gesproken wordt in het kader van de
maatwerkafspraken? Hoe verhoudt dit zich tot alle huishoudens in Nederland?

56

Hoeveel full time equivalent (fte) zijn bij het Ministerie voor EZK in dienst om de
maatwerkafspraken te faciliteren?

57

Hoeveel overleggen zijn er met accountmanagers van de partijen met wie gesproken wordt
in het kader van de maatwerkafspraken op het Ministerie van EZK en daarbuiten? Kunt
u een overzicht geven van de momenten en de locaties van deze overleggen?

58

Met hoeveel bedrijven bent u van plan maatwerkafspraken te maken?

59

Kunt u per bedrijf uit de top 20 grootste industriële vervuilers in Nederland aangeven
wanneer u verwacht de Expression of Principles, de Joint Letter of Intent en de bindende
maatwerkafspraken te hebben afgesloten?

60

Hoe verhoudt de planning van het sluiten van de maatwerkafspraken zich tot het halen
van de reductiedoelstellingen in 2030? Wanneer moeten alle maatwerkafspraken uiterlijk
zijn afgerond om de doelstellingen in 2030 te halen?

61

Kunt u een overzicht geven van de CO2-uitstoot per bedrijf uit de top 20 grootste industriële vervuilers in Nederland?

62

Hoeveel Mton CO2 wordt er per bedrijf uit de top 20 grootste industriële vervuilers in Nederland gereduceerd?

63

Kunt u een overzicht geven van de stikstofuitstoot per bedrijf uit de top 20 grootste
industriële vervuilers in Nederland?

64

Hoeveel stikstofuitstoot wordt er per bedrijf uit de top 20 grootste industriële vervuilers
in Nederland gereduceerd?

65

Kunt u per bedrijf uit de top 20 grootste industriële vervuilers in Nederland aangeven
welke techniek het bedrijf wil gebruiken om de CO2- en stikstofuitstoot te verminderen, bijvoorbeeld groene waterstof, elektrificatie,
carbon capture and storage (CCS) enzovoorts? Hoe verhoudt zich dit tot de huidige
kabinetsplannen voor wind op zee, CCS enzovoorts?

66

Hoe verhoudt dit zich tot de huidige kabinetsplannen voor de energie-infrastructuur
die onder andere zijn gemaakt in het Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie & Klimaat
(MIEK)?

67

Hoe worden TenneT en de regionale netbeheerders meegenomen bij de maatwerkafspraken
en hoe wordt ervoor gezorgd dat de impact van maatregelen die voortkomen uit de maatwerkafspraken
op onder andere het elektriciteitsnet tijdig in beeld is?

68

In hoeverre en op welke wijze worden afspraken over prijsstabiliteit en beschikbaarheid
van onder andere duurzame energie uit wind op zee vastgelegd/meegenomen in de maatwerkafspraken?
In hoeverre kan het zekerstellen van betaalbare windenergie bijdragen aan de financiële
haalbaarheid van projecten die voortvloeien uit de maatwerkafspraken?

69

Wat is precies de relatie tussen Tata Steel en de elektriciteitscentrales in Velsen?
Welke bedrijfsonderdelen van Tata Steel raakt dit? Is er een probleem met ons elektriciteitsnet
als deze centrales wegvallen?

70

In hoeveel maatwerkafspraken zijn afspraken gemaakt over flexibele energievraag?

71

In hoeverre zijn alle sectoren die bijdragen aan de strategische autonomie van Europa
nu in kaart gebracht?

72

Hoe verhoudt de in de genoemde ambitie van 1 tot 1,9 Mton extra CO2-reductie zich tot de inhoud van de begeleidende webpagina, waar staat dat met de
vier nu getekende intentieverklaringen maximaal 9,1 Mton gereduceerd kan worden? Klopt
het dat met de reductie van één bedrijf, zo wordt bijvoorbeeld voor Dow een besparing
van 1,7 Mton genoemd, de totale ambitie al behaald worden? Hoeveel CO2-besparing wordt er daadwerkelijk verwacht van de maatwerkafspraken?

73

Tot hoeveel additionele CO2-reductie in 2030 tellen de al afgesloten Expressions of Principles op?

74

Tot hoeveel additionele CO2-reductie in 2030 zullen de maatwerkafspraken naar de meest recente schattingen in
hun geheel op kunnen tellen?

75

Welke bedrijven komen als eerste in aanmerking voor een mogelijk toekomstige uitbreiding
van de maatwerkafspraken? Op welke wijze zal daar een keuze in worden gemaakt en kunnen
bedrijven zich dan zelf aanmelden voor het maken van maatwerkafspraken?

76

Welke mogelijkheden ziet u om het proces van de maatwerkafspraken te versnellen om
daarmee sneller tot bindende afspraken te komen die mee kunnen tellen voor de (aanvullende)
klimaatmaatregelen van het kabinet?

77

Op basis waarvan wordt berekend of er te weinig resterend potentieel/ambitie voor
additionele CO2-reductie is en er daarom geen maatwerktraject met een bedrijf wordt gestart? Bij
welke bedrijven kan dit eventueel het geval zijn en in hoeverre speelt dit nu al in
het maatwerktraject?

78

Welke andere maatregelen worden er met betrekking tot de afvalverbrandingsinstallaties
(AVI’s) verkend voordat een maatwerktraject wordt gestart en op welke termijn verwacht
u hierover duidelijkheid te kunnen bieden?

79

Geeft de samenvatting van de ondertekende Expression of Principles in figuur 2 de
totaal beoogde CO2-reductie weer vóór 2030?

80

Wat gebeurt er indien knelpunten op het gebied van vergunningen, infrastructuur etc.
zodanig in de weg staan dat een bedrijf, zonder dat het daar zelf iets aan kan doen,
niet in staat is om de in een maatwerkafspraak overeengekomen doelen tijdig te behalen?
Moet de CO2-heffing daarom niet een hardheidsclausule bevatten?

81

Op welke wijze zal in de aparte vorm van maatwerk voor industriële stikstofpiekbelasters ook de mogelijke CO2-reductie bij deze bedrijven worden meegenomen?