Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Houwelingen over Sectorkompas Ambulancezorg 2021

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 13 december
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 938.

Vraag 1

Bent u bekend met het op 14 november 2022 verschenen «Sectorkompas Ambulancezorg 2021»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe verklaart u de plotseling sterke stijging in 2021 ten opzichte van de voorgaande
jaren, van de vraag naar «rapid responders» en «first responders»?

Antwoord 2

De totale aantallen ambulance-inzetten van de afgelopen jaren laten een groei zien,
met uitzondering van een daling in 2020 vanwege de covid-crisis. Dit geldt ook voor
de inzetten van de Rapid responder en First responder, beide met een dip in 2019 en
de Rapid responder ook in 2020. In de tabel hieronder zijn de exacte aantallen weergegeven
uit het Sectorkompas Ambulancezorg 2021.

Jaar

Totaal aantal ambulance-inzetten

Aantal inzetten Rapid responder

Aantal inzetten First responder

2021

1.408.115

57.154

5.598

2020

1.299.620

47.289

3.774

2019

1.346.055

50.531

3.000

2018

1.322.844

52.779

3.286

2017

1.313.103

51.731

2.803

Ik heb aan Ambulancezorg Nederland (AZN) gevraagd om de ontwikkelingen te verklaren.
Om de context van de inzetten te begrijpen is het goed te weten waarvoor de Rapid
responder en First responder specifiek worden ingezet.

Rapid responders

Rapid responders (RRA) zijn solo-eenheden die zorg verlenen onder directe verantwoordelijkheid
van de Regionale Ambulance Voorziening (RAV). Het betreft een ambulanceverpleegkundige
in dienst van de RAV die op een reguliere ambulance dienst doet, maar die daarnaast
ook is opgeleid om als solo-eenheid te werken; dus zonder ambulancechauffeur. Inzet
van de RRA vindt plaats op basis van triage en vervolgens uitgifte van de rit door
de Meldkamer Ambulancezorg (MKA). De MKA besluit tot een dergelijke inzet van de RRA
als bijvoorbeeld het toestandsbeeld niet helemaal duidelijk is of juist wanneer dat
beeld wél duidelijk is, en naar verwachting geen vervoer nodig zal zijn. Ook is het
mogelijk dat de RRA wordt ingezet omdat deze sneller is. Dan is er zorg ter plaatse
in afwachting van de komst van een ambulance. Kortom, inzet vindt plaats op basis
van triage en tevens gegeven de specifieke omstandigheden van het moment van ontstaan
van de zorgvraag.

Voor wat betreft de stijging in aantal inzetten van de RRA is een mogelijke verklaring
dat in de laatste jaren zorgdifferentiatie is doorgevoerd. Er wordt nu onderscheid
gemaakt tussen hoog-, midden- en laagcomplexe ambulancezorg. Hierdoor kan specifieker
worden bepaald welke zorg nodig is voor een inzet. In deze differentiatie wordt bijvoorbeeld
de Physician Assistant (PA)/Verpleegkundig Specialist (VS) voor ambulancezorg ingezet.
De masteropleiding wordt op dit moment geïntroduceerd en in meerdere regio’s lopen
pilots. Deze PA/VS rijdt solo en de inzet wordt geregistreerd als Rapid responder.
Daarnaast zijn er steeds meer samenwerkingsovereenkomsten met andere ketenpartners.
Zo wordt in twee regio’s de huisartsvisite gereden door een ambulancechauffeur in
een auto van de Regionale Ambulancezorgvoorziening (RAV). Deze ritten worden ook geregistreerd
als Rapid responder. Deze twee ontwikkelingen spelen een rol in de stijging van het
aantal inzetten van de Rapid responder.

First responders

First responders (FR) zijn mensen die worden gealarmeerd door de MKA, bijvoorbeeld
in geval van een acute hartstilstand. Het betreft drie categorieën:

Gekwalificeerde hulpverleners van bijvoorbeeld politie en brandweerorganisaties;

(vrijwillige) hulpverleners verbonden aan de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
(KNRM) en de reddingsbrigade;

Burgerhulpverleners die aangesloten zijn bij reanimatie-oproepnetwerken.

Alarmering van de FR vindt plaats door de MKA; een functie van de RAV. De hulpverlening
vindt niet plaats onder verantwoordelijkheid van de RAV. Alarmering van de FR gebeurt
als er acuut zorg noodzakelijk is en vooruitlopend op de aankomst van een ambulance
of RRA. Wanneer de ambulance of RRA ter plaatse is, neemt die de zorgverlening over
en is sprake van ambulancezorg.

Voor wat betreft de stijging in aantal inzetten van de First responders speelt in
ieder geval een rol dat in 2020 veertien Regionale Ambulancezorgvoorzieningen (RAV-en)
hun data hebben aangeleverd, dit is in de voorgaande jaren door dertien of tien RAV-en
gedaan. Ook kan het succes van HartslagNu een rol spelen. HartslagNu beschikt inmiddels
over een landelijk dekkend netwerk van burgerhulpverleners die met behulp van AED’s
binnen enkele minuten kunnen starten met levensreddende handelingen ter overbrugging
van de aankomst van de ambulance.

Vraag 3

Indien deze verklaring er niet is, kunt u dit dan laten onderzoeken?

Antwoord 3

Voor zover de stijgingen zijn te verklaren is dit gedaan.