Brief Presidium : Brief van het Presidium over een adviesaanvraag aan de Autoriteit Persoonsgegevens inzake de juridische blokkades, mogelijkheden en onmogelijkheden voor het gebruik van data van het onderzoek naar de redenen en oorzaken van de oversterfte gedurende de coronapandemie in Nederland

Nr. 1962 BRIEF VAN HET PRESIDIUM

Aan de Leden

Den Haag, 2 november 2022

Het Presidium legt hierbij, conform artikel 7.35 lid 2 van het Reglement van Orde,
aan u voor het verzoek van de vaste commissie Volksgezondheid Welzijn en Sport bij
brief van 21 oktober 2022 om advies te vragen aan de Autoriteit Persoonsgegevens inzake
de juridische blokkades, mogelijkheden en onmogelijkheden voor het gebruik van data
van het onderzoek naar de redenen en oorzaken van de oversterfte gedurende de coronapandemie
in Nederland.

Het Presidium stelt u voor in te stemmen met het bijgevoegde verzoek en dit door te
geleiden aan de Autoriteit Persoonsgegevens.

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Vera Bergkamp

BIJLAGE BRIEF VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan het Presidium,

Den Haag, 21 oktober 2022

Ingevolge artikel 7.35 van het Reglement van Orde verzoek ik u namens de vaste commissie
voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan de Kamer voor te stellen de Autoriteit
Persoonsgegevens te verzoeken om de Kamer een advies te sturen over de juridische
blokkades, mogelijkheden en onmogelijkheden voor het gebruik van data van het onderzoek
naar de redenen en oorzaken van de oversterfte gedurende de coronapandemie in Nederland.1 Op de volgende pagina staat de volledige adviesaanvraag.

De commissie verzoekt u deze adviesaanvraag in uw vergadering van 2 november 2022
te behandelen, aan de Kamer voor te leggen en, indien goedkeuring wordt verleend,
deze aanvraag door te geleiden naar de Autoriteit Persoonsgegevens.

Bij deze breng ik u het verzoek van de commissie over.

De voorzitter van de commissie, Smals

De griffier van de commissie, Esmeijer

Verzoek om een advies aan de Autoriteit Persoonsgegevens

De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport stelt de Tweede Kamer voor
om de Autoriteit Persoonsgegevens op grond van artikel 17 van de Kaderwet adviescolleges,
te verzoeken een advies uit te brengen over de juridische blokkades, mogelijkheden
en onmogelijkheden voor het gebruik van data van het onderzoek naar de redenen en
oorzaken van de oversterfte gedurende de coronapandemie in Nederland.

Tevens wordt de Autoriteit Persoonsgegevens gevraagd haar advies in januari 2023 aan
de Kamer te doen toekomen.

Adviesaanvraag aan de Autoriteit Persoonsgegevens

Teneinde onderzoek naar de oorzaken van oversterfte te kunnen doen is het verwerken
van medische gegevens van enerzijds overledenen en anderzijds een grote controlegroep
levende betrokkenen noodzakelijk. Voor het onderzoek naar de oorzaken van oversterfte
(hierna ook: «(het) onderzoek») zijn medische gegevens en derhalve bijzondere persoonsgegevens
noodzakelijk. Volgens verschillende wetenschappers gaat het hierbij in ieder geval
om ge(pseudo)anonimiseerde data over vaccinatiestatus (de data waarop een persoon
al dan niet is gevaccineerd (1e, 2e, boosters)), leeftijd, geslacht, eventueel datum
van overlijden, data van positieve coronatests bij de GGD en eventuele chronische
aandoeningen en zorggebruik (onder andere in verband met mogelijk effect uitgestelde
zorg). Deze data komen uit meerdere, verschillende bronnen die gekoppeld moeten worden.

Het betreft hier o.a. de vaccinatiegegevens van RIVM, de testdata van GGD’en/GGD GHOR,
bij Vektis verwerkte declaratiedata van zorgverleners, DBCMSZ data en LBZ data.

Gezien de grote aantallen betrokkenen noodzakelijk om tot statistisch betrouwbare
resultaten te komen (duizenden tot tienduizenden), zal het vragen van toestemming
aan betrokkenen praktisch onuitvoerbaar zijn. Het AP wordt daarom gevraagd, zo nodig
in overleg met het RIVM en het CBS, te bezien welke mogelijkheden de huidige wet-
en regelgeving biedt en wat er eventueel aanvullend nodig is om het onderzoek naar
oversterfte op andere wijze op de kortst mogelijke termijn te doen plaatsvinden.

Vraag 1

– Wat is er, op grond van onderstaande en eventueel aanvullende overwegingen, voor nodig
om in Nederland het onderzoek naar de oorzaken van oversterfte op de kortst mogelijke
termijn te doen plaatsvinden?

Vraag 2

– Kunnen medische gegevens van overledenen op grond van overweging 27 van de AVG gebruikt
worden voor het onderzoek?

– Indien er voorwaarden verbonden zijn aan het gebruik van medische gegevens van overledenen,
welke voorwaarden zijn dat?

Vraag 3

Voor het onderzoek zijn ook medische gegevens van een controlegroep (levende) personen
noodzakelijk. Het onderzoek wordt verricht om redenen van algemeen belang op het gebied
van volksgezondheid en omvat zuiver wetenschappelijk onderzoek.

– Kunnen deze gegevens op grond van art. 9 lid 2 sub I. juncto art. 5 lid 1 sub a. AVG
juncto art. 24 UAVG, ofwel art. 9 lid 2 sub J. juncto art. 5 lid 1 sub a. AVG juncto
art. 24 UAVG worden gebruikt?

– Is pseudonimisering van de gegevens als vermeld in art. 89 lid 1 AVG noodzakelijk?

– Biedt pseudonimisering door CBS of ZorgTTP2 een voldoende waarborg als bedoeld in art. 89 lid 1 AVG?

– Zo er andere voorwaarden aan gebruik van deze gegevens zijn verbonden, welke zijn
deze voorwaarden?

Vraag 4

– Kunnen de medische gegevens voor zover afkomstig van behandelaars worden gebruikt
onder de werking van art. 7:458 BW (WGBO)?

– Is teneinde aan de vereisten van art. 7:458 lid 1 sub a. ofwel sub b. te voldoen,
voldoende dat de maatregel van pseudonimisering, als vermeld in art. 89 lid 1 AVG
wordt toegepast?

Vraag 5

– Op welke andere wijze dan hiervoor vermeld kunnen betrokken wetenschappers toegang
krijgen tot de data die noodzakelijk zijn voor het ten behoeve van het voor de volksgezondheid
noodzakelijke onderzoek?