Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Leijten over het lekken van geheime kabinetsplannen

Antwoord van Minister Rutte (Algemene Zaken) (ontvangen 19 september 2022).

Vraag 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8

Kunt u aangeven of het klopt dat uw kabinet voornemens is met een koopkrachtpakket
te komen van bijna 16 miljard euro en dat dit bedrag een combinatie is van incidentele
(eenmalige) uitgaven en structurele (langjarige) uitgaven? Zo nee, waarom brengt volgens
u de pers dit nieuws?1

Kunt u aangeven of uw kabinet voornemens is het minimumloon met 10% te laten stijgen?
Zo nee, waarom brengt volgens u de pers dit nieuws?

Kunt u aangeven of uw kabinet voornemens is om mensen met lage inkomens dit jaar een
energietoeslag van 1.300 euro te geven? Zo nee, waarom brengt volgens u de pers dit
nieuws?

Kunt u aangeven of uw kabinet voornemens is zowel de huur- als de zorgtoeslag als
het kindgebonden budget te laten stijgen? Klopt het dat de zorgtoeslag 412 euro stijgt?
Zo nee, waarom brengt volgens u de pers dit nieuws?

Klopt het dat de korting op accijns van brandstof tot 1 juli 2023 blijft gelden? Zo
nee, waarom brengt volgens u de pers dit nieuws?

Klopt het dat uw kabinet de inkomstenbelasting in de eerste schijf gaat verlagen en
er 500 miljoen euro extra beschikbaar is in 2023 voor de arbeidskorting? Zo nee, waarom
brengt volgens u de pers dit nieuws?

Klopt het dat uw kabinet voornemens is 250 miljoen euro uit te trekken om de beurs
voor uitwonende studenten te verhogen? Zo nee, waarom brengt volgens u de pers dit
nieuws?

Klopt het dat uw kabinet voornemens is de mijnbouwheffing te verhogen en dat deze
maatregel 2 miljard euro zou moeten opleveren? Zo nee, waarom brengt volgens u de
pers dit nieuws?

Antwoord 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8

De Prinsjesdagstukken zijn momenteel onder embargo aan de Tweede Kamer verstrekt.
Ik kan daarom op dit moment nog niet ingaan op specifieke maatregelen die in de media
worden genoemd, aangezien ik daarmee maatregelen zou bevestigen of ontkennen.

Vraag 9

Klopt het dat uw kabinet voornemens is de zelfstandigenaftrek voor zzp’ers versneld
af te bouwen en dat deze maatregel 170 miljoen euro oplevert? Zo nee, waarom brengt
volgens u de pers dit nieuws?

Antwoord 9

De geldende afspraak is dat tot Prinsjesdag niet wordt gecommuniceerd over de voorstellen.
Met de brief van de Minister van Financiën van 8 september 20222 is de Kamer wel reeds geïnformeerd over het voorstel-raadsuitvoeringsbesluit ten
aanzien van het Herstel- en Veerkracht Plan (HVP). In deze brief licht de Minister
van Financiën toe waarom enkele voornemens uit de augustusbesluitvorming onderdeel
zijn van het voorstel-raadsuitvoeringsbesluit.

Vraag 10, 11, 12, 13 en 14

Klopt het dat uw kabinet voornemens is de vennootschapsbelasting te verhogen van 15%
naar 19% en dat deze maatregel 1,5 miljard euro oplevert? Zo nee, waarom brengt volgens
u de pers dit nieuws?

Klopt het dat uw kabinet voornemens is de belasting op vermogen licht te verhogen
en dit van 100 miljoen in 2023 naar 300 miljoen in de jaren erna zal gaan? Zo nee,
waarom brengt volgens u de pers dit nieuws?

Klopt het dat uw kabinet van plan is de overdrachtsbelasting op bijvoorbeeld bedrijfspanden
te verhogen en dat deze maatregel 130 miljoen euro oplevert? Zo nee, waarom brengt
volgens u de pers dit nieuws?

Klopt het dat uw kabinet voornemens is de doelmatigheidsmarge af te schaffen en dat
deze maatregel 540 miljoen euro op moet leveren? Zo nee, waarom brengt volgens u de
pers dit nieuws?

Kunt u aangeven of uw kabinet voornemens is nog meer investeringen en besparingen
door te voeren voor 2023 dan de hierboven genoemde en zo ja, waarom zijn deze maatregelen
volgens u niet benoemd door de pers?

Antwoord 10, 11, 12, 13 en 14

De Prinsjesdagstukken zijn momenteel onder embargo aan de Tweede Kamer verstrekt.
Ik kan daarom op dit moment nog niet ingaan op specifieke maatregelen die in de media
worden genoemd, aangezien ik daarmee maatregelen zou bevestigen of ontkennen.

Vraag 15 en 16

Kunt u aangeven hoe de pers volgens u aan zulke gedetailleerde informatie komt over
de vermeende plannen van uw kabinet?

Kunt u aangeven welke strategie er bij het lekken van deze plannen is gehanteerd?

Antwoord 15 en 16

De Prinsjesdagstukken zijn momenteel onder embargo aan de Tweede Kamer verstrekt.
Ik kan daarom op dit moment nog niet ingaan op specifieke maatregelen die in de media
worden genoemd, aangezien ik daarmee maatregelen zou bevestigen of ontkennen. Ik heb
in de ministerraad expliciet aandacht gevraagd voor de geldende afspraak dat tot Prinsjesdag
niet wordt gecommuniceerd over de voorstellen en laten weten het te betreuren als
deze afspraak niet is nageleefd. Het debat over de Prinsjesdagstukken dient namelijk
in de Tweede Kamer te worden gevoerd en niet voortijdig in de media op basis van eerder
verstrekte of uitgelekte informatie.

Vraag 17

Klopt het dat de fractievoorzitters van de coalitiepartijen deelnamen aan «de marathonsessies»,
de onderhandelingen over dit pakket, en hebben zij de plannen in hun bezit?3

Antwoord 17

In het Nederlandse staatsrecht is een belangrijk uitgangspunt dat een kabinet moet
kunnen rusten op het vertrouwen van een meerderheid in de Tweede Kamer. Om te toetsen
of draagvlak bestaat voor het te voeren beleid vindt op velerlei manieren overleg
plaats, in het kabinet, maar ook met fracties in de Tweede Kamer. Bij de coalitieoverleggen
over de augustusbesluitvorming waren de fractievoorzitters van de coalitiefracties,
de vicepremiers, de Staatssecretaris van Financiën en ikzelf aanwezig. Daarnaast was
ook ambtelijke ondersteuning van het Ministerie van Financiën en het Ministerie van
Algemene Zaken aanwezig.

Vraag 18

Kunt u aangeven wat u in de afgelopen jaren hebt ondernomen om te voorkomen dat de
voorgenomen kabinetsplannen naar de pers worden gelekt, zodat onder andere journalisten
en Kamerleden daadwerkelijk het voorgenomen beleid kunnen controleren en bediscussiëren?4, 5, 6, 7, 8

Antwoord 18

De afgelopen jaren heb ik herhaaldelijk aandacht gevraagd voor dit onderwerp in de
ministerraad Het debat over de Prinsjesdagstukken dient namelijk in de Tweede Kamer
te worden gevoerd en niet voortijdig in de media op basis van eerder verstrekte of
uitgelekte informatie.

Vraag 19

Zijn er mensen ontslagen vanwege het lekken van geheime kabinetsstukken in de afgelopen
15 jaar? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 19

Hierover zijn mij geen gegevens bekend.

Vraag 20

Hoeveel concrete onderzoeken zijn er ingesteld naar het lekken van geheime kabinetsplannen
in de afgelopen 15 jaar?

Antwoord 20

Het kabinet zelf doet geen strafrechtelijk onderzoek naar schending van ambtsgeheimen
of het openbaar maken van staatsgeheime informatie, maar er kan wel een strafrechtelijk
onderzoek worden ingesteld. Het is mij niet bekend hoeveel onderzoeken in dit kader
zijn ingesteld.

Vraag 21

Hoe kunt u garanderen dat staatsgeheimen veilig zijn als kabinetten er al meer dan
15 jaar niet in slagen de begrotingsstukken niet uit te laten lekken?

Antwoord 21

Het kabinet acht het van groot belang dat zorgvuldig wordt omgegaan met staatsgeheime
stukken. Juridische voorschriften voor de beveiliging van staatsgeheime stukken zijn
vastgelegd in het Besluit Voorschrift Informatiebeveiliging Rijksdienst Bijzondere
Informatie (VIRBI). Ook praktische omgang met gerubriceerde informatie is van groot
belang. Daarnaast is het schenden van een ambtsgeheim een misdrijf op grond van artikel
272 van het Wetboek van Strafrecht en kan schending van een ambtsgeheim aanleiding
zijn voor maatregelen in de arbeidsrechtelijke sfeer. Een garantie op veiligheid is
evenwel nooit te geven.

Vraag 22

Kunt u aangeven wie er allemaal toegang hadden tot de stukken over de aankomende begrotingsmaatregelen
van uw kabinet?

Antwoord 22

Dat overzicht heb ik niet. Het was in ieder geval bekend bij de fractievoorzitters
van de coalitiefracties, de vicepremiers, de Staatssecretaris van Financiën, mijzelf
en op de Ministeries van Algemene Zaken, SZW en Financiën.

Vraag 23

Kunt u aangeven of Kamerleden, bijvoorbeeld van coalitiepartijen op de hoogte zijn
gebracht van maatregelen die gepresenteerd zullen worden of gepresenteerd zouden worden?
Zo ja, van welke partijen?

Antwoord 23

In het Nederlandse staatsrecht is een belangrijk uitgangspunt dat een kabinet moet
kunnen rusten op het vertrouwen van een meerderheid in de Tweede Kamer. Om te toetsen
of draagvlak bestaat voor het te voeren beleid vindt op velerlei manieren overleg
plaats, in het kabinet, maar ook met fracties in de Tweede Kamer. Bij de coalitieoverleggen
over de augustusbesluitvorming waren de fractievoorzitters van de coalitiefracties,
de vicepremiers, de Staatssecretaris van Financiën en ikzelf aanwezig. Daarnaast was
ook ambtelijke ondersteuning van het Ministerie van Financiën en het Ministerie van
Algemene Zaken aanwezig. Los daarvan heb ik geen overzicht met wie bewindspersonen
of fractievoorzitters (onderdelen van) de augustusbesluitvorming hebben besproken.

Vraag 24, 25 en 26

Kunt u aangeven of het klopt dat Kamerleden van coalitiepartijen betrokken zijn bij
het stikstofbeleid van uw kabinet, voordat Kamerbrieven verzonden werden?9

Kunt u aangeven op welke beleidsterreinen Kamerleden van de coalitie vooraf bekend
zijn met de inhoud van brieven en daar ook aan mee kunnen schrijven?

Kunt u aangeven op welke wijze Kamerleden van de coalitie hebben meegeschreven aan
de Prinsjesdagplannen?

Antwoord 24, 25 en 26

In het Nederlandse staatsrecht is een belangrijk uitgangspunt dat een kabinet moet
kunnen rusten op het vertrouwen van een meerderheid in de Tweede Kamer. Om te toetsen
of draagvlak bestaat voor het te voeren beleid vindt op velerlei manieren overleg
plaats, in het kabinet, maar ook met fracties in de Tweede Kamer.

Vraag 27

Wilt u deze vragen voor 19 september 2022 beantwoorden?

Antwoord 27

Ja.