Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Teunissen en Van Raan over het Bescherm- en Herstelplan Gas

Antwoord van Minister Jetten (Klimaat en Energie), mede namens de Staatssecretaris
van Economische Zaken en Klimaat (ontvangen 29 augustus 2022).

Vraag 1

Welke 60 bedrijven zijn opgenomen in het Bescherm- en Herstelplan Gas (BHG)?

Antwoord 1

Er zijn geen concrete bedrijven opgenomen in het Bescherm- en Herstelplan Gas (hierna:
BH-G). De maatregelenladder die in het BH-G is opgenomen met maatregelen ter bestrijding
van een noodsituatie (het hoogste niveau van gascrisis) bevat maatregelen ten aanzien
van drie verschillende groepen afnemers: niet-beschermde afnemers, beschermde afnemers
en door solidariteit beschermde afnemers. Het overgrote deel van de bedrijven met
een grootverbruikersaansluiting (een aansluiting met een doorlaatwaarde van meer dan
40 m3/h) kan worden aangemerkt als niet-beschermde afnemer. Er zijn in Nederland meer dan
35.000 grootverbruikersaansluitingen.

Vraag 2

Hoeveel gas kunnen deze 60 bedrijven volgens u besparen, in totaal en uitgesplitst
naar bedrijf?

Antwoord 2

Het totale gasverbruik van de 49 grootste gasverbruikers, die samen de 60 grootste
gasaansluitingen vertegenwoordigen, betrof in 2021 ruim 30% van het totale Nederlandse
aardgasverbuik (40,1 miljard m3). Dit betreft echter verouderde data. Zoals ik uw Kamer op 3 juni jl. mededeelde,
blijkt uit cijfers die Gasunie Transport Services (GTS) heeft gedeeld, dat het gasverbruik
in de eerste vijf maanden van dit jaar flink lager is (circa 25–33%) dan in voorgaande
jaren.

Vraag 3

Kunt u van alle 60 bedrijven aangeven hoeveel kuub gas zij per jaar verbruiken in
totaal en uitgesplitst naar bedrijf?

Antwoord 3

Vanwege het bedrijfsvertrouwelijke karakter van informatie omtrent gasverbruik kan
ik geen uitspraak doen over individuele aansluitingen op het gasnet.

Vraag 4

kunt u dit ook aangeven voor de sierteelt als geheel? Hoeveel m3 gas verbruikt de sierteelt per jaar?

Antwoord 4

Op basis van gegevens van Wageningen Economic Research verbruikt de sierteeltsector in kassen jaarlijks ongeveer 1,2 miljard m3 gas. Dit is 1/3 van de hoeveelheid gas dat door de glastuinbouw wordt verbruikt.

Vraag 5

Maakte de «tijdelijke gasbesparingstender» onderdeel uit van de gesprekken die u met
de 60 grootverbruikers hebt gevoerd?

Antwoord 5

In het kader van de uitvraag die ik afgelopen winter heb gedaan bij de 49 grootste
gasverbruikers, die samen de 60 grootste gasaansluitingen vertegenwoordigen, is door
een aantal bedrijven de mogelijkheid van een besparingstender om vrijwillige vraagreductie
te bewerkstellen gesuggereerd. Er is afgelopen winter geen actief vervolg gegeven
aan deze suggestie. Zoals aangekondigd in de Kamerbrief van 20 juni jl. over de afkondiging
vroegtijdige waarschuwing in Nederland naar aanleiding van de situatie op de Europese
gasmarkten, onderzoek ik de mogelijke vormgeving van een doelmatige en doeltreffende
tijdelijke gasbesparingstender (Kamerstuk 29 023, nr. 312). Ik streef er naar u uiterlijk voor de start van het gasjaar op 1 oktober 2022 te
informeren over de uitkomsten.

Vraag 6

Waarom kiest u er niet voor om, zoals het Bescherm- en Herstelplan Gas in volgende
stappen voorschrijft, de 60 grootverbruikers af te schakelen?

Antwoord 6

Maatregel 7 uit het Bescherm- en Herstelplan Gas (BH-G) gaat om het administratief
of technisch afschakelen van niet-beschermde afnemers. Dit is een ingrijpende maatregel
met vergaande economische en maatschappelijke gevolgen. Het BH-G voorziet pas in de
mogelijkheid om over te gaan tot het afschakelen van niet-beschermde afnemers als
er sprake is van een noodsituatie. In de huidige situatie is er geen sprake van een
noodsituatie. De maatregelen die ik nu tref zijn juist bedoeld om te voorkomen dat
Nederland in een hoger crisisniveau, zoals in het ergste geval een noodsituatie, terecht
komt. Mocht de gasleveringssituatie desondanks zodanig verslechteren dat het noodzakelijk
is om een noodsituatie af te kondigen, dan schrijft de maatregelenladder – die in
het BH-G is opgenomen met maatregelen ter bestrijding van een noodsituatie – een dwingende
volgorde voor waarin ik maatregelen moet overwegen. Kort gezegd moeten, voordat kan
worden overgaan tot het afschakelen van niet-beschermde afnemers ter bestrijding van
een noodsituatie, eerst andere, minder ingrijpende maatregelen worden overwogen zoals
de besparingstender en de brandstofomschakeling bij de productie van elektriciteit.

Vraag 7

Waarom kiest u middenin de klimaatcrisis voor extra CO2-uitstoot?

Antwoord 7

Ik heb een afweging moeten maken tussen gasvoorzieningszekerheid in de komende winter
en (tijdelijke) CO2-reductie om tot het beperken van klimaatverandering te komen, een dilemma tussen
kolen en gas. De randvoorwaarde dat er voldoende aanbod van gas is voor het vullen
van onze gasvoorraden en daarmee voor de leveringszekerheid in de winter komt helaas
steeds meer onder druk te staan. Daarom kies ik er nu voor om de productiebeperking
in te trekken. Het kabinet blijft gecommitteerd aan het behalen van de klimaatdoelstellingen.
Om het bereiken van deze doelstellingen te waarborgen werk ik aan een pakket aanvullende
maatregelen waarover ik uw Kamer uiterlijk met Prinsjesdag zal informeren.

Vraag 8

Kunt u deze vragen beantwoord voor aanvang van het commissiedebat Klimaat en Energie
van woensdag 22 juni 2022?

Antwoord 8

Deze vragen zijn zo snel als mogelijk beantwoord. Dit is helaas niet gelukt voor aanvang
van het commissiedebat Klimaat en Energie van woensdag 22 juni 2022.