Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Ceder, Kuiken en Den Haan over problemen met het notariaat op Saba en Sint Eustatius

Antwoord van Minister Weerwind (Rechtsbescherming), mede namens de Staatssecretaris
van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (ontvangen 24 juni 2022).

Vraag 1

Bent u er mee bekend dat het enige notariskantoor op Saba en Sint Eustatius vanaf
1 juli sluit en enkel nog bestaande zaken afhandelt, testamenten en huwelijkse voorwaarden?

Antwoord 1

Het is mij bekend dat de notaris die op dit moment vanuit Sint Maarten de notariële
werkzaamheden uitvoert op Saba en Sint Eustatius heeft aangegeven met ingang van 1 juli
geen nieuwe zaken meer aan te nemen.

Vraag 2

Kunt u aangeven welke gevolgen dit heeft, bijvoorbeeld voor mensen die een koopovereenkomst
van een huis willen sluiten of een onderneming willen starten?

Antwoord 2

De gevolgen vallen op dit moment nog niet te overzien omdat de uitkomsten van de wervingsprocedure
voor een waarnemer nog niet bekend zijn. De insteek is dat de waarnemer zo snel mogelijk
van start gaat. Dit is afhankelijk van hoe snel de procedure kan worden doorlopen
en wanneer de waarnemer kan starten. De toegang tot het recht op de bovenwindse eilanden
is een groot goed. Inzet is daarom om de impact zo beperkt mogelijk te laten zijn.

Vraag 3

Kent u de zorgen van inwoners van de eilanden dat de uitzonderingsgrond in artikel
79 lid 2 van de Wet op het notarisambt BES geen uitkomst biedt, omdat er op Sint Maarten
geen notarissen zijn die bereid dan wel in staat zijn om ook op Saba en Sint Eustatius
notarisdiensten te leveren?

Antwoord 3

Ik begrijp de zorgen van de inwoners. Om deze reden zet ik, naast het werven van een
waarnemer, in op het werken aan duurzame oplossingen, zoals ook in de JenV beleidsagenda
2021–2025 voor Caribisch Nederland is verwoord.1 Ik hecht er aan dat we dit samen met de openbare lichamen op te pakken en sta hierover
in nauw contact. Zoals gezegd is de insteek dat de waarnemer zo snel mogelijk van
start gaat.

Vraag 4

Is er op korte termijn zicht op een nieuw notariskantoor op de eilanden?

Antwoord 4

De vacature voor een waarnemer op Saba en Sint Eustatius is, in het licht van het
ontbreken van waarneming vanuit Sint Maarten, door het Gemeenschappelijk Hof namens
mij opengesteld. Tot 25 juni kunnen sollicitanten hun interesse kenbaar maken. Uiteraard
kan ik niet vooruitlopen op de uitkomsten van een sollicitatieprocedure die door het
Gemeenschappelijk Hof wordt georganiseerd, maar mocht er onverhoopt tijd tussen zitten
dan zal er alles aan gedaan worden om een oplossing te vinden om de dienstverlening
in stand te houden. Op dit moment is nog niet te zeggen hoe de dienstverlening er
in dat geval uit zal zien. Dit is afhankelijk van de tijd die overbrugd zal moeten
worden.

Vraag 5

Klopt het dat ook in 2018 al soortgelijke problemen ontstonden? Welke mogelijkheden
ziet de regering om tot een meer duurzame oplossing te komen, om te voorkomen dat
over een aantal jaar weer dezelfde problemen opspelen?

Antwoord 5

Al verschillende jaren hebben we te kampen met niet structureel ingevulde notariële
dienstverlening op Saba en Sint Eustatius en heeft, op grond van de Wet op het notarisambt
BES, de vervanging vanuit Sint Maarten plaatsgevonden. De inzet is om op korte termijn
een waarnemer te benoemen en tegelijkertijd toe te werken naar een duurzame oplossing,
zoals ook in de JenV beleidsagenda 2021–2025 voor Caribisch Nederland is verwoord.
Juist om niet alleen nu, maar ook in de komende jaren de toegang tot het recht op
de BES-eilanden te borgen. Door nu een waarnemer te benoemen kan samen met de openbare
lichamen worden gekeken welke verbeteringen gerealiseerd kunnen worden. Hierbij neem
ik ook de andere thema’s mee om de toegang tot het recht te verbeteren, zoals de opvolging
van de »legal desk» en de duurzame oplossing voor de toegang tot deurwaarders. Ik
blijf mijn collega’s van de andere departementen in gesprek om te kijken welke andere
verbeteringen nodig zijn op Saba en Sint Eustatius.

Vraag 6

Bent u bereid Artikel 79 lid 2 van de Wet op het notarisambt BES dusdanig aan te passen
zodat ook notarissen die in andere delen van het Koninkrijk zijn gevestigd, al dan
niet tijdelijk, diensten kunnen verlenen aan de inwoners van Sint Eustatius en Saba,
juist ook gezien de mogelijkheden die de wet recentelijk biedt om meer notarisdiensten
online plaats te doen vinden?

Antwoord 6

Ik ben bereid om de noodzakelijke maatregelen te treffen om ervoor te zorgen dat de
inwoners van Saba en Sint Eustatius duurzaam van toegang tot het notariaat zijn voorzien.
Zoals is aangegeven in de JenV beleidsagenda 2021–2025 voor Caribisch Nederland, wordt
beoogd het werkgebied van notarissen van Bonaire uit te breiden naar Saba en Sint
Eustatius. Hiermee wordt ervoor gezorgd dat alle diensten onder BES-wetgeving worden
verricht en kan er rechtstreeks zicht en controle worden gehouden op de toegankelijkheid
van deze diensten voor de burgers op de bovenwinden. Digitale dienstverlening kan
daarbij ondersteunend zijn. De mogelijkheid van toegevoegde notarissen zal ook worden
onderzocht, waardoor de passeerdruk voor de notaris zelf verlicht kan worden.

Vraag 7

Op welke wijze gaan de Openbaar Lichamen en de rijksoverheid om met burgers die vanwege
het ontbreken van een notaris buiten hun schuld om in problemen komen?

Antwoord 7

Zoals gezegd zal er alles aan gedaan worden om de notariële dienstverlening in stand
te houden. We zetten in op het snel benoemen van een waarnemer. Ik sta in contact
met de Openbare Lichamen van Saba en Sint Eustatius en gezamenlijk monitoren we de
situatie. Indien er onverhoopt burgers buiten hun schuld in de problemen komen vanwege
het ontbreken van een notaris dan vergt dat individueel maatwerk omdat de impact nu
nog niet te overzien valt.

Vraag 8

Kunt u deze vragen met gepaste spoed en in ieder geval voor 1 juli beantwoorden?

Antwoord 8

Ja.