Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Wassenberg over het bericht “de overeenkomst van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit met de Stichting Duurzame Palingsector Nederland (DUPAN) voor het uitzetten van jonge paling, terwijl de International Council for the Exploration of the Sea (ICES) aangeeft dat dit schadelijk is.”

Antwoord van Minister Staghouwer (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen
13 april 2022).

Vraag 1

Kent u het bericht «Vissector laat morgen weer miljoenen visjes los, maar het gaat
de bedreigde paling niet helpen»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van het feit de ICES vorig jaar heeft aangeven dat het uitzetten
van paling niet werkt en zelfs schadelijk is?2, 3

Antwoord 2

In het meest recente ICES-advies is aangegeven dat «het nettovoordeel van het uitzetten van aal voor het voortplantingsvermogen van het
bestand onbekend is». In wetenschappelijke zin is nog onduidelijk of uitzet van glasaal nu juist wel
of niet bijdraagt aan een verhoogde uittrek van schieraal en hiermee een bijdrage
zou kunnen leveren aan het herstel van de aalpopulatie. Twijfel bestaat met name op
het punt of elders uitgezette glasaal na voltooiing van zijn levenscyclus in staat
is om daadwerkelijk de migratieroute terug naar de voortplantingsgronden aan de overzijde
van de oceaan weer terug te vinden. Hier verschillen de wetenschappers nog zeer over
van mening. Omdat ook niet is bewezen dat de uitzet van glasaal niet werkt, is meer
onderzoek nodig. In Europees verband dring ik ook aan op meer onderzoek.

Vraag 3

Klopt het dat het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een overeenkomst
heeft gesloten met DUPAN voor het uitzetten van jonge paling in Nederland, die eerst
elders, zoals in Frankrijk, is gevangen?4

Antwoord 3

Bij het opstellen van de EU Aalverordening is, op basis van de op dat moment beschikbare
kennis, besloten dat een deel van de in Zuid-Europa gevangen glasaal benut zou kunnen
worden voor uitzet in Noord-Europese wateren. Dit is als mogelijke beheersmaatregel
in de Aalverordening opgenomen en wordt door veel EU-lidstaten als beheersmaatregel
toegepast. Franse wetenschappers stellen jaarlijks het glasaalbestand vast, op basis
waarvan een quotum wordt vastgesteld van glasaal die mag worden gevangen voor uitzet.
In dit kader heeft sindsdien uitzet van glasaal in Nederlandse wateren plaatsgevonden
in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).Voor
de uitvoering hiervan heeft een aanbesteding plaatsgevonden. Voor de komende periode
heeft DUPAN, op basis van deze aanbesteding, de opdracht om de uitzet van glasaal
binnen de hiervoor afgesproken kaders vorm te geven en uit te voeren.

Vraag 4

Hoe rijmt u uw steun aan het vangen en uitzetten van jonge paling met de conclusie
van ICES dat vangen en uitzetten van jonge paling schadelijk is voor de soort?

Antwoord 4

Zie het antwoord op vraag 1 en 2.

Vraag 5

Klopt het dat het uitzetten van glasalen in Nederland vooral gebeurt in gebieden waar
de dieren later weer ter consumptie worden opgevist door palingvissers?

Antwoord 5

Voor de selectie van uitzetgebieden is een uitzetprotocol opgesteld wat onderdeel
uitmaakte van de aanbestedingsprocedure. Belangrijkste ijkpunten zijn daarbij dat
het uitzetgebied geen vervuilingsproblematiek met dioxines mag kennen en dat het uitzetwater
aan het einde van de levenscyclus weer uittrekbaar is voor de uitgezette alen. In
deze gebieden kan sprake zijn van aalvisserij. In een aantal gevallen is de vangst
gequoteerd en heeft die vangst niet veel invloed op de uitzet. Visserij op aal is
in het kader van de Aalverordening weliswaar aan strikte restricties verbonden, maar
binnen deze restricties is bevissing toegestaan.

Vraag 6

Klopt het dat de Europese paling één populatie vormt, met een groot verspreidingsgebied
van IJsland tot Noord-Afrika?5

Antwoord 6

Dat klopt. Alle volwassen schieraal uit het hele verspreidingsgebied trekt naar de
Sargassozee om daar te paaien. Hierdoor is herstel in Nederland niet alleen afhankelijk
van de situatie in Nederland. Aan herstel van de aal moet daarom internationaal, door
de landen in het gehele verspreidingsgebied, worden gewerkt, zoals de EU Aalverordening
ook beoogt.

Vraag 7

Hoe helpt het de Europese paling populatie wanneer jonge paling (glas- en pootaal)
elders in Europa wordt gevangen om in Nederland te worden uitgezet?

Antwoord 7

Hoewel er zoals aangegeven nog wetenschappelijke discussie is over de mate van werkzaamheid
van deze maatregel, is deze maatregel wel opgenomen in de Aalverordening als zijnde
een maatregel die in het voordeel van de aalpopulatie werkt. Glasaaluitzet als beheermaatregel
gebeurt derhalve in meerdere EU-lidstaten. Dit is gedaan vanuit de overweging dat
er in Zuid-Europa een overschot aan glasaal zou zijn. Dit overschot zou komen doordat
de glasaal daar niet kan opgroeien doordat ze niet kan intrekken dus niet kan bijdragen
aan het herstel van het aalbestand. Door een deel van deze glasaal te benutten voor
uitzet in Noord-Europese wateren kan deze glasaal uiteindelijk wel bijdragen aan herstel
van de aalpopulatie.

Vraag 8

Bevestigt u dat het uitzetten dan ook niet bijdraagt aan de versterking van de populatie,
maar gebeurt om de palingsector overeind te houden?

Antwoord 8

Deze conclusie deel ik niet. Uitzet is nadrukkelijk in het kader van de Aalverordening
bedoeld als maatregel om op langere termijn bij te dragen aan herstel van de aalpopulatie.