Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van leden Paulusma en Sneller over medicinale cannabis en ontoereikend beleid op maatschappelijk behoefte

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 7 februari
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 1313.

Vraag 1

Herkent u ook dat verschillende soorten hennep diverse gezondheidseffecten en gezondheidswinst
kan opleveren voor patiënten die kampen met ernstige ziekteverschijnselen?

Antwoord 1

Medicinale cannabis, waaronder cannabisolie, kan werkzaam zijn bij verschillende gezondheidsklachten
en aandoeningen1,
2.

Vraag 2

Bent u ermee bekend dat ziekteverschijnselen als misselijkheid en braken alleen met
bepaalde soorten cannabis kan worden beperkt en deze variëteiten niet door Bedocran
in opdracht van Bureau voor Medicinale Cannabis (BMC) worden geproduceerd?3

Antwoord 2

Het komt helaas voor dat patiënten met specifieke ziekteverschijnselen niet uitkomen
met een beschikbaar geneesmiddel. Het is belangrijk om dit te bespreken met de behandelaar.
Als het, zoals in het geval waaraan wordt gerefereerd in deze vraag, gaat om medicinale
cannabis, kan hierover tevens contact worden opgenomen met het BMC. Dit is ook door
mijn voorganger aangegeven in eerdere antwoorden op Kamervragen over medicinale cannabis4. Op grond van dergelijke signalen heeft BMC de afgelopen jaren het aantal beschikbare
cannabis variëteiten uitgebreid van twee naar vijf. Verder verwacht BMC met de momenteel
lopende Europese aanbesteding van twee telers toekomstig het aantal variëteiten verder
uit te kunnen breiden.

Daarnaast zal uit meer wetenschappelijk onderzoek moeten blijken welke variëteiten
cannabis voor welke symptomen werkzaam zijn. In opdracht van VWS lopen bij ZonMw op
dit moment twee onderzoeksprogramma’s om verder wetenschappelijk onderzoek te faciliteren.
Eén van deze programma’s heeft in 2020 geleid tot subsidiering van onderzoek van het
LUMC in samenwerking met het CHDR (Centre for Humand Drug Research) naar de meerwaarde
van medicinale cannabis in de behandeling van (neuropathische) pijn5.

Vraag 3

Kunt u aangeven of en zo ja hoe, het BMC voorziet in de behoeften van patiënten met
ernstige ziekteverschijnselen die baat hebben bij het gebruik van medicinale cannabis?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

BMC draagt op meerdere vlakken bij aan het voorzien in de behoeften van patiënten
met uiteenlopende, waaronder ernstige, ziekteverschijnselen die baat hebben bij het
gebruik van medicinale cannabis. Het bureau zorgt ervoor dat medicinale cannabis beschikbaar
is via apotheken en faciliteert wetenschappelijk onderzoek naar de geneeskundige toepassing
van cannabis. Ook voorziet het BMC patiënten en professionals, zowel proactief als
op verzoek, van informatie over medicinale cannabis. Daarnaast is het BMC altijd bereid
om het gesprek aan te gaan met patiënten en patiëntenverenigingen over de behoeften
ten aanzien van het aanbod zoals dat nu beschikbaar is via apotheken.

Vraag 4

Bent u het ermee eens dat andere producenten van cannabis voor medische doeleinden
wel in deze variëteiten en behoeften kunnen voorzien, mits een ontheffing wordt verleend?

Antwoord 4

Ik kan niet uitsluiten dat cannabis variëteiten van andere telers een andere werking
hebben dan de momenteel beschikbare medicinale cannabis. Teelt van medicinale cannabis
voor verstrekking via apotheken gebeurt uitsluitend in opdracht van BMC. In mijn antwoord
op vraag 2 heb ik de momenteel lopende Europese aanbesteding van twee telers genoemd.
Verwachting is dat met twee telers het aantal beschikbare variëteiten uitgebreid kan
worden.

Vraag 5

Kunt u aangeven of u bereid bent ontheffing te verlenen voor andere producenten van
medicinale cannabis? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Zie mijn antwoorden op de vragen 2 en 4.

Vraag 6

Kunt u aangeven waarom slechts één op de veertien mensen die cannabis voor medische
doeleinden gebruiken, cannabis aanschaft via de apotheker of arts?6

Antwoord 6

Het Trimbos Instituut heeft mij laten weten dat het een onderzoek gaat doen om meer
inzicht te krijgen in de behoefte van patiënten die cannabis voor medicinale doeleinden
gebruiken. Ik wacht de resultaten van dit onderzoek af.

Vraag 7

Bent u het eens dat informatie, voorlichting en beleid omtrent medicinale cannabis
ontoereikend is? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Naast de inzet van het BMC om medicinale cannabis beschikbaar te maken voor patiënten
en voor onderzoek naar de werking ervan, is de afgelopen 20 jaar ook ingezet op het
geven van voorlichting en het verstrekken van informatie over medicinale cannabis.
Een mooi en actueel voorbeeld is de gezamenlijke ontwikkeling van een kijksluiter
door het BMC en het Instituut Medicinale Cannabis.

Omdat de belangstelling voor medicinale cannabis de afgelopen jaren sterk is toegenomen,
zowel nationaal als internationaal, wordt momenteel samen met het BMC gewerkt aan
toekomstbestendig beleid op dit terrein. In de door Berenschot uitgevoerde evaluatie
van het medicinale cannabisbeleid zijn hiervoor enkele aanbevelingen gedaan7. Uw Kamer wordt voor de zomer nader geïnformeerd over de vervolgstappen naar aanleiding
van deze evaluatie.

Vraag 8

Bent u het eens dat gebrek aan informatie, voorlichting en beleid omtrent het gebruik
van cannabis met medische doeleinden gevaarlijk kan zijn voor patiënten? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 8

Juiste en volledige informatieverstrekking en voorlichting is cruciaal voor elk geneesmiddel,
ook voor medicinale cannabis. Omdat medicinale cannabis alleen op recept verkrijgbaar
is bij de apotheek, kan hierin worden voorzien door de behandelend arts en de apotheek.
Het is daarom belangrijk dat patiënten die cannabis voor medicinale doeleinden willen
gebruiken, dit eerst bespreken met hun (huis)arts.

Vraag 9

Kunt u aangeven waarom er verschillend beleid is tussen gemeenten met betrekking tot
de thuiskweek voor eigen gebruik van cannabis met medische doeleinden?

Antwoord 9

Thuisteelt is niet toegestaan. Ongeacht of men cannabis teelt voor recreatief gebruik
of voor medicinale doeleinden is het telen van cannabis bij wet verboden. Dit geldt
ook voor het telen van vijf planten of minder. De prioriteit die aan handhaving wordt
gegeven is aan het lokale gezag. Dit betekent dat er verschil kan bestaan in hoe gemeenten
hiermee omgaan.

Zo is bijvoorbeeld in de gemeente Tilburg door de lokale driehoek besloten dat onder
strikte voorwaarden afgezien kan worden van handhaving bij thuisteelt van vijf planten
of minder. Het is aan de burgemeester van Tilburg om beleid op te stellen voor de
inzet van zijn bestuurlijk instrumentarium en daarbij alle belangen af te wegen. En
het is aan de lokale driehoek om te bepalen waar handhavingscapaciteit op wordt ingezet.

Vraag 10

Bent u bekend met de gevaren die dreigen voor patiënten die zelf cannabis kweken voor
medische doeleinden voor individueel gebruik, denk aan uithuisplaatsing (van kinderen)?

Antwoord 10

Ja. Dat thuisteelt van cannabis verboden is, heeft een goede reden. Voor de teler
en de buurt waarin wordt geteeld bestaat het potentiële gevaar voor onder andere brand,
wateroverlast, grondwaterverontreiniging, stankoverlast, diefstal van stroom en schade
aan woningen. Daarom kan er ook strafrechtelijk, bestuursrechtelijk en civielrechtelijk
worden opgetreden tegen thuistelers door respectievelijk het OM, een burgemeester
en verhuurders.

In het verlengde van mijn antwoord op vraag 8, wil ik hier nog graag aan toevoegen
dat ook gezondheidsrisico’s gepaard kunnen gaan met het gebruik van niet-medicinale
cannabis voor medicinaal gebruik. Thuis geteelde of in de coffeeshop gekochte cannabis
heeft over het algemeen geen gestandaardiseerde en geanalyseerde kwaliteit. Dat betekent
dat inhoudsstoffen per plan en per oogst verschillen en daardoor niet gedoseerd kunnen
worden, zoals het geval is bij een geneesmiddel. Daar komt bij dat veelal gebruik
wordt gemaakt van schadelijke stoffen, zoals pesticides. Ook wordt thuis geteelde
of in de coffeeshop geteelde cannabis niet gecontroleerd op schimmels.

Vraag 11

Kunt u reflecteren op de proportionaliteit van dergelijke gevaren voor patiënten die
cannabis kweken voor medische doeleinden voor individueel gebruik?

Antwoord 11

Het telen van cannabis, ongeacht met welk doel dit wordt gedaan, is verboden in Nederland.
Het OM kan ertoe besluiten over te gaan tot strafrechtelijke vervolging, hoewel de
prioriteit voor het OM ligt bij de beroeps- of bedrijfsmatige teelt (zie art 3.2.1.
Aanwijzing Opiumwet). Bij een hoeveelheid van 5 planten of minder wordt in beginsel
aangenomen dat er geen sprake is van beroeps- of bedrijfsmatig handelen. Deze situatie
wordt gelijk behandeld als de situatie waarin wordt geconstateerd dat sprake is van
een geringe hoeveelheid, bestemd voor eigen gebruik. Daarnaast heeft de burgemeester
op basis van artikel 13b Opiumwet de bevoegdheid maatregelen te treffen wanneer er
in woningen of lokalen of op een daarbij behorend erf drugs worden verkocht, afgeleverd
of verstrekt dan wel daartoe aanwezig zijn, of wanneer voorwerpen of stoffen worden
aangetroffen die bestemd zijn voor het bereiden of telen van drugs. Met inachtneming
van de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit kan burgemeester een waarschuwing
geven, een last onder dwangsom opleggen of een pand of bijbehorend erf sluiten met
toepassing van bestuursdwang. Ten slotte kan een verhuurder pogen om het huurcontract
te beëindigen via het civielrecht of door buitengerechtelijke ontbinding. Laatstgenoemde
is alleen bij bepaalde omstandigheden mogelijk.

Vraag 12

Kunt u aangeven of u bereid bent patiënten die baat hebben bij het gebruik van medicinale
cannabis individuele ontheffing te verlenen voor het kweken voor eigen gebruik? Zo
nee, waarom niet?

Antwoord 12

Aan ontheffing verlening voor de teelt van medicinale cannabis zijn strikte voorwaarden
verbonden. Iedereen die in aanmerking wil komen voor een opiumwetontheffing zal aan
deze voorwaarden moeten voldoen. Aan deze voorwaarden kan niet worden voldaan in het
geval van thuisteelt voor medicinaal gebruik.