Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Omtzigt, Alkaya, Grinwis en Van der Plas over de mogelijkheid dat de nachttrein Brussel/Amsterdam-Berlijn/Dresden/Praag ook in Hengelo stopt

Antwoord van Staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen 2 februari
2022).

Vraag 1

Herinnert u zich dat u aan de Kamer in het MIRT Overzicht 2021 schreef dat er meer
dan 9 miljoen euro is uitgetrokken voor de verbinding Hengelo-Bad Bentheim voor het
wegnemen van belemmeringen voor grensoverschrijdend vervoer en de verknoping van de
nationale netwerken van Nederland en Duitsland?1

Antwoord 1

Ja. Deze bijdrage van € 9,33 mln. betreft een afspraak uit 2014 om de treindienst
van Bielefeld over Osnabrück en Rheine tot 2029 door te laten rijden naar Hengelo.
In het kader van navolgbaarheid worden deze eerdere afspraken opgenomen in elk volgend
MIRT-overzicht.

Vraag 2

Herinnert u zich dat de regering de ambitie geuit heeft om de reistijd, frequentie
en het reiscomfort te verbeteren op de internationale treinen naar het Oosten en het
Zuiden?2

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u het feit dat er nu een nieuwe nachttrein gaat rijden tussen Brussel,
Antwerpen, Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Berlijn/Dresden/Praag en dat deze trein
nergens stopt tussen Amsterdam en Bad Bentheim?3

Antwoord 3

Zie mijn beantwoording van vragen 2 en 4.

Vraag 4

Is het u bekend dat Bad Bentheim weliswaar een mooie stad is, maar slechts ongeveer
15.000 inwoners heeft en dat het dus ook logischer zou zijn om de trein (ook) te laten
stoppen op ten minste een extra station aan de Nederlandse kant van de grens, namelijk
Hengelo (en/of Deventer)?

Antwoord 4

Naar ik begrijp van European Sleeper stopt de nachttrein Brussel-Amsterdam Praag in
Bad Bentheim omdat er een wisseling moet plaatsvinden van personeel en bovenleidingspanning.

Daarbij heb ik ook begrepen dat er voor hen verschillende redenen zijn om hun nachttrein
niet te laten stoppen tussen Amsterdam en de Duitse grens. Ten eerste speelt mee dat
met het late vertrek en vroege aankomst op deze eventuele halteplaatsen een minder
aantrekkelijk treinproduct ontstaat. Een stop op Hengelo zou bijvoorbeeld zijn rond
half 1 ’s nachts en rond half 5 ’s ochtends. Deze nachtelijke tijden maken deze haltes
niet erg aantrekkelijk voor zowel de reizigers die in-/uit willen stappen als voor
de reizigers aan boord die rustig willen slapen. Ten tweede speelt het feit dat de
dienstregeling voor deze nachttrein niet genoeg ruimte biedt voor een extra stop tussen
Amsterdam en de grens. De krapte van deze dienstregeling wordt overigens, naast de
wensen van overige vervoerders, mede veroorzaakt door nachtelijk onderhoud en snelheidsbeperkingen
in het kader van de baanstabiliteit, een toetredingsdrempel die ook naar voren is
gekomen in eerder genoemde marktverkenning.

Vraag 5

Is het u bekend dat er overdag één of twee treinen per uur tussen Hengelo en Bad Bentheim
zijn (reistijd: 18 minuten), maar dat er laat op de avond geen treinen rijden tussen
deze stations?

Antwoord 5

Ja.

Vraag 6

Wilt u bevorderen dat de nachttrein tussen Brussel/Amsterdam en Berlijn/Dresden/Praag
ook op het internationaal knooppunt Hengelo stopt, zodat reizigers uit het Oosten
van het land (Amersfoort en verder naar het Oosten) naar Hengelo kunnen reizen en
daar kunnen overstappen op de nachttrein naar Berlijn, Dresden en Praag?

Antwoord 6

Gezien de ambities rondom internationale verbindingen, juich ik toe dat nieuwe vervoerders
deze stap maken en zelf een nieuwe verbinding in de markt willen zetten. European
Sleeper rijdt deze verbinding in open toegang, waardoor European Sleeper haar eigen
afwegingen mag maken binnen de eerder genoemde (on)mogelijkheden. Ik onderhoud wel
contacten met dergelijke nieuwe initiatiefnemers om te kijken waar het Rijk bijvoorbeeld
een rol kan spelen in het wegnemen van toetredingsdrempels.

In deze contacten heeft European Sleeper bij mij aangegeven dat ze zelf een ultieme
poging doen om een stop in Oost-Nederland in te passen, maar dat dit voor 2022 niet
erg kansrijk lijkt. Onderzocht wordt of een stop per 2023 realiseerbaar is, maar gezien
de inpasbaarheid op het spoornetwerk (zoals genoemd in antwoord 13) lijkt dit vooralsnog
lastig. Zoals eerder benoemd, heeft European Sleeper de bereidheid om met betrokkenen
in gesprek te gaan. Ik moedig dergelijke gesprekken aan.