Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden leden Ceder, Simons, Van der Plas en Kuzu over de beëindiging van de evacuaties uit Afghanistan

Antwoord van Minister Knapen (Buitenlandse Zaken) mede namens de Minister van Defensie
en de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid (ontvangen 11 oktober 2021).

Vraag 1

In welke vorm denkt u een consulaire presentie in Afghanistan te kunnen realiseren
ten behoeve van hulp aan Nederlanders, lokaal ambassadepersoneel en hun gezinnen,
tolken die voor Nederland hebben gewerkt in het kader van een internationale militaire
of politiemissie en hun gezinnen, en andere mensen uit hoogrisicogroepen conform de
motie-Belhaj c.s.?

Antwoord 1

Het kabinet blijft zich inspannen voor veilig vertrek van Nederlanders die zich in
Afghanistan bevinden en Afghanen die voor overbrengen naar Nederland in aanmerking
komen. Daarom onderzoekt het kabinet de mogelijkheden voor de hervatte presentie in
Afghanistan zelf, om ter plekke consulaire bijstand te geven aan Nederlanders die
zich nog in Afghanistan bevinden en de Afghaanse bevolking beter te kunnen blijven
steunen. Nederland is in nauw overleg met gelijkgezinde landen over de mogelijkheden
voor een eventuele gezamenlijke presentie in Kaboel. Een belangrijke voorwaarde is
dat de veiligheidssituatie ter plaatse deze aanwezigheid moet toelaten.

Vraag 2

Deelt u de mening dat, zolang een dergelijke consulaire presentie niet gerealiseerd
is, mensen uit de in vraag 1 bedoelde categorieën, zich ook zouden moeten kunnen wenden
tot Nederlandse ambassades of consulaten in de omringende landen, aangezien evacuatie
via het vliegveld van Kabul niet langer mogelijk is, maar er mogelijk nog wel opties
over land zijn? Bent u bereid om de betrokkenen hier actief over te informeren?

Antwoord 2

Het kabinet spant actief in om hen die in aanmerking komen voor overkomst naar Nederland
(zoals omschreven in de Kamerbrief van 11 oktober 2021), daarbij te faciliteren. Indien
mensen uit deze groep zich wenden tot Nederlandse ambassades of consulaten in de omringende
landen zullen zij daarbij ondersteund worden. Met diegenen die reeds voor evacuatie
opgeroepen waren en van wie wij weten dat zij zich bijvoorbeeld buiten Afghanistan
bevinden vindt hierover communicatie plaats.

Vraag 3

In hoeverre is er in de afgelopen weken werk gemaakt van de aangenomen motie Ceder
c.s. (Kamerstuk 27 925, nr. 801) waarin de regering is verzocht o.a. om, indien evacueren naar Nederland bemoeilijkt
wordt, ook te kijken naar tijdelijke evacuatiealternatieven in buurlanden of derde
landen, om vervolgens vanuit een rustiger situatie de evacuatie verder af te handelen?
Welke mogelijkheden ziet het kabinet om via land mensen alsnog in buurlanden te krijgen
en vanuit daar evacuaties te vervolgen?

Antwoord 3

Daar waar mensen die in aanmerking komen alsnog naar Nederland te komen een buurland
of derde land weten te bereiken, worden zij zoveel mogelijk geholpen door de Nederlandse
ambassades ter plekke. Hierbij trekt Nederland samen op met andere EU lidstaten. Het
kabinet raadt mensen niet aan om via land te reizen, gezien de onveilige situatie
en de risico’s die dit voor deze mensen met zich meebrengt. Vrijwel alle andere EU
lidstaten hanteren dezelfde aanpak. Wel heeft Nederland enkele Afghaanse gezinnen
die er zelf voor kozen over land te reizen hulp geboden. Daarnaast zet het kabinet
in op samenwerking met landen in de regio om veilig vertrek uit Kaboel weer mogelijk
te maken. De samenwerking met Qatar heeft er inmiddels toe geleid dat met vier vluchten
tot nu toe 72 Nederlanders Afghanistan hebben kunnen verlaten.

Vraag 4

In hoeverre is er in de afgelopen weken werk gemaakt van de aangenomen motie-Simons
(Kamerstuk 27 925, nr. 795) waarin de regering is verzocht om samen met NAVO-landen veilige vluchtwegen van
Afghanistan naar NAVO-landen te onderzoeken en te faciliteren, en bovendien samen
met andere NAVO-landen alle Afghanen die door de taliban als vijand worden beschouwd
onmiddellijk en zonder bureaucratische belemmeringen te ondersteunen naar veiligheid?
Wat gaat u in de komende tijd ondernemen om deze motie uit te voeren?

Antwoord 4

Zoals aangegeven blijft het kabinet zich inspannen voor veilig vertrek van Nederlanders
die zich in Afghanistan bevinden en Afghanen die voor overbrengen naar Nederland in
aanmerking komen. Het kabinet werkt hiertoe samen met like-minded landen en met landen
in de regio. Het kabinet onderzoekt alle mogelijke opties om veilige uitreis van deze
mensen onder de huidige complexe omstandigheden mogelijk te maken. Zie ook het antwoord
op vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid het mogelijk te maken dat mensen uit de genoemde categorieën ook telefonisch
of via het internet geholpen kunnen (blijven) worden door Nederlandse consulaire diensten?

Antwoord 5

Met de mensen die in aanmerking komen om alsnog naar Nederland te komen wordt voor
zover mogelijk contact onderhouden. Dit gebeurt zowel telefonisch als via e-mail.