Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Boswijk over probleem met de bij Brexit 'vergeten' scheepswerven in Stellendam nog steeds niet volledig opgelost

Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 17 september
2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 3702.

Vraag 1

In hoeverre klopt het dat Britse visserijschepen die voor onderhoud naar de scheepswerven
in Stellendam willen sinds april jl. eerst naar een «aangewezen haven» zoals IJmuiden
moeten varen om daar toestemming te krijgen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
(NVWA) voordat ze door mogen varen naar Stellendam?

Antwoord 1

Het klopt dat Britse vissersvaartuigen die voor onderhoud naar de scheepswerven in
Stellendam willen varen, eerst langs een controlepunt van de NVWA moeten in één van
de voor derde landen aangewezen havens met een controlepunt (IJmuiden, Den Helder,
Harlingen, Scheveningen, Vlissingen of Eemshaven). Dit zijn de aangewezen havens waar
ook vis mag worden aangeland door vaartuigen uit derde landen. Wanneer na controle
blijkt dat het vaartuig alle vis heeft gelost of geen vis aan boord heeft, mag het
rechtstreeks doorvaren naar één van de aangewezen derdelandenhavens voor onderhoud.
Op deze manier wordt het bedrijfsleven gefaciliteerd en wordt tegelijkertijd invulling
gegeven aan de toezichtsverplichtingen uit de EU-regelgeving ter voorkoming en bestrijding
van illegale visserij (EG 1005/2008) met een beperkte uitbreiding van de capaciteit
van de NVWA. Uw Kamer is over deze werkwijze geïnformeerd op 26 april 2021 in de beantwoording
van de vragen van de leden Lodders, Aukje de Vries (beiden VVD), Von Martels (CDA),
De Groot (D66) en Dik Faber (ChristenUnie) (kenmerk 2021D15548). 1

Vraag 2

Kunt u aangeven waar de NVWA op toeziet en in hoeverre dit toezicht van toegevoegde
waarde is aangezien deze schepen leeg naar Nederland komen omdat er onderhoud plaats
moet vinden?

Antwoord 2

Het toezicht van de NVWA is gericht op het voorkomen van illegale aanlandingen van
vis. Op grond van de Europese Verordening ter voorkoming en bestrijding van illegale
visserij (EG 1005/2008) gelden er toezichtsverplichtingen in voor derde landen aangewezen
havens. Deze verplichtingen gelden ongeacht of schepen vis aan boord hebben of niet.
Het is immers niet met zekerheid te zeggen dat de schepen geen vis aan boord hebben,
tenzij er een controle plaatsvindt. Nederland is op 30 oktober 2020 in gebreke gesteld
voor het toezicht bij aanlanden, waarbij het toezicht op aanlandingen door derdelandenvaartuigen
specifiek genoemd is. Het is daarom belangrijk dat wij hierin zorgvuldig opereren.

Vraag 3

Welke aangewezen havens zijn er momenteel en wat is de reden dat Stellendam nu geen
aangewezen haven is? Op welke manier zou de haven in Stellendam ook een aanwezen haven
kunnen worden?

Antwoord 3

Voor het lossen van vis door derdelandenvaartuigen zijn de volgende havens aangewezen:
IJmuiden, Velzen*, Harlingen, Scheveningen, Vlissingen, Den Helder, Eemshaven, Rotterdam*
en Amsterdam* (* alleen vaartuigen groter dan 59 m).

Voor enkel toegang tot de havenfaciliteiten en onderhoudswerven zijn de volgende havens
aangewezen voor Britse vaartuigen: Stellendam, Den Oever, Oudeschild, Urk, Lauwersoog
en Yerseke.

In deze zogenaamde onderhoudshavens is onvoldoende toezichtscapaciteit voor het lossen
van vis door derdelandenvaartuigen. De aanlandingen van Brits gevlagde vaartuigen
waren in deze havens de afgelopen jaren zo laag, dat er geen rechtvaardiging is voor
de benodigde uitbreiding van de NVWA-capaciteit.

Vraag 4

Klopt het dat de NVWA in het weekend niet bereikbaar is voor deze dienstverlening
en de scheepswerven in Stellendam daardoor alsnog onderhoud mislopen van Britse schepen?
Zo ja, kunt u aangeven hoeveel onderhoud de scheepswerven hierdoor mislopen?

Antwoord 4

Het klopt dat de beschikbare capaciteit van de NVWA vooralsnog niet in het weekend
beschikbaar is. Ik begrijp dat dit een aanpassing vraagt in de planning van de vissersvaartuigen
en wellicht dat niet alle vissers dat willen en dan uitwijken naar andere onderhoudshavens.
Ik heb geen informatie over de hoeveelheid onderhoud die hierdoor mogelijk wordt misgelopen.

Vraag 5

Geldt de werkwijze voor Stellendam ook voor scheepswerven in andere Nederlandse havens?
Zo nee, welke werkwijze wordt er voor Britse visserijschepen gehanteerd bij werven
in andere havens?

Antwoord 5

De genoemde werkwijze geldt voor alle voor onderhoud aangewezen havens.

Vraag 6 en 7

Bent u bereid om te heroverwegen of deze regelgeving van toegevoegde waarde is?

Bent u bereid om ervoor te zorgen dat Britse visserijschepen ook in het weekend terecht
kunnen in de scheepswerven in Stellendam en in de andere betreffende havens? Zo ja,
hoe? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6 en 7

Met de gekozen werkwijze is het maximale gedaan om het bedrijfsleven te faciliteren,
waarbij met een beperkte uitbreiding van de capaciteit van de NVWA toch op een goede
manier invulling wordt gegeven aan de toezichtsverplichtingen om illegale aanlandingen
van vis te voorkomen. Dit is op deze manier ook toegelicht in een gesprek met de brancheorganisatie
van de scheepswerven op 24 augustus jl. In dit gesprek is de sector tevens de gelegenheid
geboden om met een nadere onderbouwing te komen van de gemelde knelpunten. Als dit
tot nieuwe inzichten leidt, die nog niet eerder zijn meegewogen, ben ik bereid hierover
het gesprek te voeren.