Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Eppink over het onderzoek ‘Grenzeloze Verzorgingsstaat: De gevolgen van Immigratie voor de Overheidsfinanciën’

Antwoord van Minister Hoekstra (Financiën), mede namens de Staatssecretaris van Justitie
en Veiligheid (ontvangen 14 september 2021).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het onderzoek «Grenzeloze Verzorgingsstaat: De Gevolgen
van Immigratie voor de Overheidsfinanciën»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat dit onderzoek gedegen en onafhankelijk is uitgevoerd?

Antwoord 2

Het is niet mijn rol om te beoordelen of wetenschappelijke studies al dan niet gedegen
en onafhankelijk zijn uitgevoerd.

Vraag 3

Heeft u er kennis van genomen dat Dr. Jan van de Beek concludeert dat de niet-westerse
immigrant de Nederlandse begroting 50.000 tot 100.000 euro netto kost gedurende zijn
of haar levensloop?

Antwoord 3

Ja.

Vraag 4

Onderschrijft u de conclusies die dit onderzoek stelt, namelijk dat immigratie de
Nederlandse begroting vierhonderd miljard euro heeft gekost gedurende de periode 1995–2019?

Antwoord 4

Ik heb kennisgenomen van deze conclusie. Ik kan deze conclusie niet bevestigen. De
overheid houdt geen boekhouding bij van kosten en opbrengsten van groepen mensen in
de samenleving, zoals Nederlanders, mensen met een migratieachtergrond, mensen met
een (arbeids)beperking, 65+-ers of welke categorie dan ook. Mensen laten zich immers
niet reduceren tot een simpele optel- en aftreksom langs de meetlat van de euro.

Wat opvalt is dat in het onderzoek uitsluitend wordt gekeken naar de directe baten
voor de rijksbegroting. Dus wat een persoon zelf direct afdraagt in termen van loonbelasting,
premies en BTW. Tegelijkertijd rekenen de onderzoekers wel veel kosten evenredig door
naar immigranten. Zowel directe uitgaven (denk bijvoorbeeld aan toeslagen, belastingen,
AOW of bijstand) als indirecte (zoals de kosten voor infrastructuur, openbaar bestuur,
defensie of cultuursector). Door deze manier van kosten toerekenen zijn de meeste
mensen met een migratieachtergrond netto-ontvanger, maar is ongeveer de helft van
de mensen zonder migratieachtergrond dat ook. De onderzoekers negeren het bewust ingebouwde
solidariteitsbeginsel in de begrotingssystematiek, hetgeen per definitie leidt tot
netto (para)fiscale afdracht van hogere inkomens en netto (para)fiscale ontvangsten
voor lagere inkomens. Ook bij de berekeningen rondom vergrijzing en immigratie hanteren
de onderzoekers een heel smalle benadering: ze kijken alleen naar demografie en naar
de directe uitkomsten voor de schatkist.

Vraag 5

Bent u van mening dat de bovenstaande conclusies van dit onderzoek kunnen helpen adviseren
bij het huidige asiel- en immigratiebeleid?

Antwoord 5

Beleid moet gestoeld zijn op kennis uit meer dan één enkel onderzoek. In algemene
zin is het nuttig om een beter beeld te krijgen van de impact van migratie op de Nederlandse
samenleving. Recent zijn naast de Staat van Migratie ook rapporten over demografische
ontwikkeling van NIDI en CBS verschenen. Ze tonen aan dat er meer onderzoek nodig
is.

Vraag 6

Als u het niet eens bent met de conclusies van dit onderzoek, kunt u dan uw tegenargumenten,
onderbouwd met berekeningen, geven op dit onderzoek?

Antwoord 6

Ik kan de conclusies van dit onderzoek bevestigen noch ontkennen, zie ook mijn antwoord
op de vragen 2 en 4.

Vraag 7

Bent u bereid de kosten van immigratie in kaart te brengen in het Belastingplan 2022
en de Miljoenennota 2022?

Antwoord 7

Nee, het is niet mogelijk om dit nog op te nemen.

Vraag 8

Bent u bereid de kosten van immigratie op een ander moment in kaart te brengen door
middel van een eigen onderzoek of door middel van een onderzoek bij een ander instituut
of organisatie, en de Kamer hierover te informeren?

Antwoord 8

Nee, dat is niet aan de Minister van Financiën.