Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Jasper van Dijk over de aanhoudende incidenten op de bussen in en rondom Ter Apel

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 6 september
2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 3742.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de aanhoudende incidenten op de bussen in en rondom Ter Apel?1

Antwoord 1

Ik vind het bijzonder vervelend dat, ondanks de inzet van de pendelbus en overige
maatregelen, nog steeds overlast wordt ervaren op de buslijn 73 Ter Apel-Emmen. Wel
wil ik meegeven dat het aantal incidenten op deze buslijn in vergelijking met 2017
en 2018 fors is gedaald (van gemiddeld 50 naar 5 per week), maar elk incident is er
natuurlijk één teveel.

Vraag 2

Welke stappen zijn er gezet naar aanleiding van uw recente bezoek aan Ter Apel?

Antwoord 2

Om de zorgen van de chauffeurs zoveel mogelijk weg te nemen, is besloten de reeds
ingezette maatregelen, zoals de inzet van de ketenmariniers, de Top-X aanpak te continueren
en om de pendelbus voor dit jaar weer volledig (vier blokken) te laten rijden. De
gemeente Westerwolde heeft hiervoor al, vanwege de unieke positie van de aanmeldlocatie,
een financiële bijdrage ontvangen van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Voor
eventuele extra kosten heeft de provincie Drenthe aangegeven eveneens een bijdrage
te willen leveren. Verder is naar aanleiding van de constatering dat de onderlinge
communicatie voor verbetering vatbaar is, besloten hier meer op te investeren, onder
meer door de chauffeurs te betrekken bij de diverse overlegvormen. Daarnaast heeft
de gemeente Westerwolde toegezegd boa’s toezicht te laten houden rond de bushalte
van 73 in Ter Apel, dit ter aanvulling van de handhavers die gemeente Emmen reeds
langere tijd in het stationsgebied inzet. Bovendien continueert het COA, via de beveiligers
van Trigion, de begeleiding bij het instappen bij de pendelbus.

Vraag 3

Heeft u tijdens uw bezoek ook met buschauffeurs gesproken? Zo ja, wat is daar uitgekomen?

Antwoord 3

Tijdens mijn bezoek heb ik met vier chauffeurs werkzaam op de lijn 73 tussen Emmen
en Ter Apel als afvaardiging van Qbuzz gesproken. Zie verder mijn antwoord op vraag
twee.

Vraag 4

Wat gaat u doen met de aanbevelingen in de brief die u kreeg van de buschauffeurs?

Antwoord 4

De prioriteiten van de chauffeurs zien op zaken ten aanzien van sociale veiligheid.
De werkgever is hiervoor het eerste aanspreekpunt. Ten aanzien van het verzoek om
de pendelbus in te blijven zetten, zijn inmiddels nieuwe afspraken gemaakt waardoor
de pendelbus dit jaar volledig wordt ingezet. Zie ook antwoord vraag twee.

Vraag 5

Bent u nog altijd van mening dat het lokale gezag voldoende doet om de incidenten
een halt toe te roepen?

Antwoord 5

Ja. Ik ben met name blij met de toezegging van de gemeenten Emmen en Westerwolde om
te voorzien in extra toezicht bij het in- en uitstappen in het stationsgebied van
Emmen en de halte van buslijn 73 in Ter Apel. Ook de provincie, de politie en het
COA zetten zich in om overlast zoveel mogelijk te voorkomen en/of aan te pakken. Daarvoor
is het van belang dat alle partijen goed met elkaar samenwerken. In deze samenwerking
heeft een ieder een eigen rol, verantwoordelijkheid en bevoegdheid.

Vraag 6

Bent u inmiddels bereid om zelf in te grijpen, nu lokale maatregelen uitblijven? Zo
nee, waarom niet?

Antwoord 6

Ik herken mij niet in uw constatering dat lokale maatregelen uitblijven. Daarom zie
ik geen noodzaak om in te grijpen. Dit neemt niet weg dat ik continu met alle betrokken
partijen bekijk hoe wij de integrale aanpak van overlast kunnen optimaliseren.

Vraag 7

Wat onderneemt u om op korte termijn tot veilige buslijnen te komen? Bent u bereid
over te gaan op standaardbeveiliging op de bussen, permanente beveiliging bij de in-
en uitstap in Ter Apel en permanente beveiliging op station Emmen?

Antwoord 7

Zoals reeds aangegeven hebben verschillende partijen hun rol en bevoegdheid in de
aanpak van overlast. De beslissing over beveiliging in de bus noch het plaatsen van
beveiliging op een station vallen niet onder mijn bevoegdheid. Gelet op het feit dat
een gedeelte van de overlast is terug te voeren op asielzoekers en omdat een lokale
aanpak om maatwerk vraagt, heb ik besloten om gemeenten te ondersteunen met de inzet
van lokale maatregelen. Dit doe ik door één miljoen beschikbaar te stellen, middels
een specifieke uitkering.2 Deze specifieke uitkering kan voor 1 oktober 2021 door gemeenten worden aangevraagd
en kan gebruikt worden om lokale maatregelen uit te voeren ten behoeve van de aanpak
van overlast veroorzaakt door asielzoekers buiten de (COA)opvanglocatie.