Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Geluk-Poortvliet en Palland over het bericht ’Wijs bruine vloot aan als werelderfgoed’

Antwoord van Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen
26 mei 2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 2157.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Wijs bruine vloot aan als werelderfgoed»?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Bent u bekend met de oproep van onder andere de provincies Overijssel, Noord-Holland,
Flevoland en Friesland om de bruine vloot aan te wijzen als werelderfgoed?

Antwoord 2

Ja

Vraag 3

Klopt het dat Nederland het enige land in Europa is waar de bruine vloot langs commerciële
weg varend en levend moet worden gehouden, terwijl andere landen hiervoor subsidie
verstrekken?

Antwoord 3

Ik heb deze vraag voorgelegd aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE),
maar deze beschikt niet over informatie met betrekking tot subsidieregelingen voor
bruine vloot schepen in andere Europese landen. Ik heb de RCE gevraagd via zijn internationale
netwerk informatie te verzamelen, maar dit zal enige tijd in beslag nemen. Ik zal
uw Kamer zo snel mogelijk informeren over de uitkomsten.

Vraag 4

Herkent u de opgaven waarvoor de bruine vloot zich gesteld ziet, zoals het doorkomen
van de coronacrisis en het moeten voldoen aan groene voorwaarden waarvoor op dit moment
nauwelijks investeringsruimte is?

Antwoord 4

De bruine vloot is hard getroffen door de coronacrisis. De schippers hebben niet of
nauwelijks kunnen varen met betalende passagiers. Het is niet uit te sluiten dat dit
van invloed is op de investeringsruimte voor onderhoud en het kunnen voldoen aan groene
voorwaarden. Daar staat tegenover dat de schippers een beroep kunnen doen op de generieke
steunmaatregelen zoals de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) en op de «Tijdelijke subsidieregeling
continuïteit bruine vloot» die binnenkort zal worden opengesteld via de Rijksdienst
voor Ondernemend Nederland (RVO).

Vraag 5

Denkt u dat (h)erkenning door een plek op de Werelderfgoedlijst van UNESCO de bruine
vloot kan helpen bij deze opgaven, bijvoorbeeld met het aantrekken van toeristen en
het loskrijgen van meer financiële middelen?

Antwoord 5

Roerende zaken – zoals schepen – komen niet in aanmerking voor plaatsing op de Werelderfgoedlijst.
Het UNESCO Werelderfgoedverdrag staat dat niet toe. Wel is denkbaar dat de UNESCO-conventie
ter bescherming van immaterieel cultureel erfgoed mogelijkheden biedt. Dit verdrag
richt zich op (het behoud van) kennis en vaardigheden die nodig zijn voor de beoefening
van een traditie, een ambacht of een sociale praktijk. Immaterieel erfgoed ontvangt
geen subsidie voor behoud of ontwikkeling. Wel zijn er bij het Fonds voor Cultuurparticipatie
regelingen voor eigentijdse beoefening van immaterieel erfgoed.

Alhoewel geen doel op zich kan een duiding als (immaterieel) werelderfgoed een positief
effect hebben op het aantrekken van meer nationale en internationale bezoekers en
daarmee op het genereren van extra inkomsten.

Vraag 6

Bent u bereid het pleidooi van eerdergenoemde provincies actief te ondersteunen en
hierover op korte termijn met hen, de bruine vloot en de Rijksdienst voor het Cultureel
Erfgoed in gesprek te gaan?

Antwoord 6

Bij immaterieel erfgoed staan de gemeenschappen centraal. Zij kunnen hun immaterieel
erfgoed aanmelden bij het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) voor
inschrijving in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland. De Raad voor Cultuur
adviseert vervolgens welk immaterieel erfgoed namens Nederland voorgedragen zou kunnen
worden bij UNESCO. Uiteraard ben ik bereid om in gesprek te gaan met de sector en
hen in contact te brengen met het KIEN en de RCE. Van branchevereniging Federatie
Varend Erfgoed Nederland (FVEN) weet ik dat ze al in gesprek zijn met het KIEN.