Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ploumen over de ontwikkelingen in Belarus

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 8 maart 2021).

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van het bericht van ByPol d.d. 15 januari jl. «The New Auschwitz:
Deputy Minister of Internal Affairs of Belarus announced the creation of a camp for
political prisoners»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is het u bekend of de inhoud van het bericht is gedeeld met Europese instituties,
de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), de Raad van Europa,
de VN Veiligheidsraad en/of de VN Mensenrechtenraad? Zo nee, bent u bereid dit na
te gaan? En zo ja, heeft u over de inhoud overleg gehad met uw Europese collega’s
of bent u voornemens dit op korte termijn te doen?

Antwoord 2

In de EU-, OVSE- en VN-verband wordt met regelmaat gesproken over de mensenrechtensituatie
in Belarus, zeker sinds de harde repressieve maatregelen van de autoriteiten tegen
oppositieleden, burgers en journalisten sinds de vervalste presidentsverkiezingen
van augustus 2020. Bij verschillende besprekingen is het bericht waaraan u refereert
ook aan de orde gekomen.

Vraag 3

Wat is uw reactie op de inhoud van dit bericht? Deelt u de zorgen over de veiligheid
van de bevolking in Belarus? Zo ja, is dit onderwerp van gesprek met uw Europese collega’s,
binnen de OVSE, de Raad van Europa of de VN Mensenrechtenraad?

Antwoord 3

Ik kan de inhoud van het bericht niet bevestigen. Ik ben en blijf zeer bezorgd over
de mensenrechtensituatie in Belarus. Zoals ook aangegeven in het antwoord op vraag
2 wordt de mensenrechtensituatie in Belarus regelmatig besproken in EU-, OVSE- en
de VN-verband. Dat heeft reeds tot verschillende concrete stappen geleid. Zo heeft
de EU, in reactie op vervalsing van de verkiezingsuitslag in Belarus en de ernstige
mensenrechtenschendingen door Belarussische autoriteiten, reeds drie pakketten gerichte
sancties aangenomen. In OVSE-verband werd in september 2020 via het zogenaamde Moskou-mechanisme
een fact-finding missie ingesteld naar mensenrechtenschendingen in Belarus.

Vraag 4

Heeft u over de situatie – al dan niet in EU-verband – overleg met uw Russische collega?
Zo ja, zijn daar ook zorgen over de ontwikkelingen in Belarus? En zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Tijdens zijn bezoek aan Moskou op van 4 tot 6 februari heeft Hoge Vertegenwoordiger
Borrel de situatie in Belarus besproken met Russische Minister Lavrov, daarbij heeft
hij benadrukt dat de democratische wens van de Belarussische bevolking gerespecteerd
moet worden. Ik heb over dit onderwerp zelf geen contact gehad met mijn Russische
ambtsgenoot.

Vraag 5

Bent u bereid de situatie in Belarus hoog op de internationale agenda te houden? Zo
ja, op welke manier? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Ja. Samen met EU- en andere internationale partners blijven we consequent aandacht
vragen voor de situatie in Belarus, in multilaterale fora, maar ook publiek. Zo hebben
we op de zogenaamde «Belarus Solidarity Day» op 7 februari jl., een half jaar na de start van de vreedzame protesten tegen de
vervalste verkiezingsuitslag, met een grote groep landen publieke steunverklaringen
doen uitgaan aan de bevolking en de autoriteiten nogmaals opgeroepen alle vormen van
repressie te stoppen.

Vraag 6

Bent u bereid om de ontwikkelingen te agenderen bij de Raad Buitenlandse Zaken en/of
de OVSE en/of de Raad van Europa en/of de VN Mensenrechtenraad? Zo ja op welke termijn?
En zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Het kabinet zal de uiterst zorgelijke situatie in Belarus blijven bespreken in multilaterale
fora. Zo wordt in EU-verband ingezet op het bespreken van de situatie in Belarus tijdens
de huidige zitting van de VN-mensenrechtenraad. Daarbij zal worden gesproken over
het geweld tegen vreedzame demonstranten en journalisten, alsmede de arbitraire detentie
van oppositieleden.

Tijdens de Raad Buitenlandse zaken van 22 februari jl. is ook gesproken over de zorgwekkende
situatie in Belarus. Zoals reeds aan uw Kamer gemeld in het verslag van die Raad (Kamerstuk
21 501-02, nr. 2295) heeft de Hoge Vertegenwoordiger na afloop aangegeven dat in dit licht gesproken
zal worden over aanname van verdere EU-sancties. Die bespreking zal op korte termijn
volgen.