Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Kröger, Lacin, Van Raan, Van Brenk, Stoffer en Gijs van Dijk over reisbeperkingen

Antwoord van Minister Van Nieuwenhuizen Wijbenga (Infrastructuur en Waterstaat), en
van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 17 februari 2021).

Vraag 1

Kunt u een gedetailleerd overzicht geven van de internationale reisbeperkingen per
land en van andere Europese landen die zij ingesteld hebben om influx van nieuwe coronavarianten
te bestrijden?

Antwoord 1

In de bijlage treft u een overzicht.

Vraag 2

Kunt u uitleggen hoe de reisbeperking van niet-noodzakelijke reizen van bijvoorbeeld
Finland en België is vastgelegd en zich verhoudt tot de Europese regelgeving?

Antwoord 2

In Finland en België zijn respectievelijk tot 25 februari 2021 en 1 maart 2021 in-
en uitreisbeperkingen binnen EU- en Schengengebied van kracht. Beide landen hebben
hier een aantal groepen reizigers, zoals zorg- en transportpersoneel en dringend familiebezoek,
op uitgezonderd. Daarnaast hebben Finland en België binnengrenscontroles ingesteld
om iedere reiziger individueel te kunnen controleren. Met deze controles hebben de
lidstaten meer handvatten om te controleren of een persoon een noodzakelijke reis
maakt. Zij mogen echter niet, louter op basis van de niet-noodzakelijkheid van een
reis, personen die onder het Unierecht inzake vrij verkeer vallen de toegang weigeren.
Er moet individueel worden beoordeeld of iemand een gevaar vormt voor de volksgezondheid.
Daarnaast kan een Europese lidstaat op basis van de Schengengrenscode niet zonder
meer (tijdelijk) binnengrenscontroles invoeren, hiervoor gelden strikte voorwaarden.
België en Finland hebben het invoeren van binnengrenscontroles conform Europese procedures
gemeld aan de Europese Commissie (EC) en Europese lidstaten.

Vraag 3

Kunt u uitleggen hoe reisbeperkingen van niet-noodzakelijke reizen binnen het Schengengebied
gerealiseerd kunnen worden binnen de Nederlandse juridische kaders? Bent u bereid
dergelijke beperkingen in te voeren?

Antwoord 3

Het kabinet heeft verschillende maatregelen getroffen om de verspreiding van COVID-19
via buitenlandse reisbewegingen te beperken. Het kabinet heeft daarnaast nog een aantal
maatregelen in voorbereiding, zoals de verplichte quarantaine en een negatieve testuitslag
voor inreizende automobilisten. Het aantal niet-noodzakelijke reisbewegingen is mede
daardoor reeds sterk gereduceerd. Uw Kamer is op 13 januari jl. geïnformeerd over
het feit dat het invoeren van een noodzakelijkheidsverklaring voor vertrek juridisch
zeer complex is. Een dergelijke voorwaarde behelst een enorme inperking van de individuele
vrijheid van burgers en is voor vervoerders praktisch onuitvoerbaar te controleren.1

Het kabinet stelt zich voorts op het standpunt dat het herinvoeren van de binnengrenscontroles,
op grond van de Schengengrenscode naar voorbeeld van België en Finland, eveneens een
te ingrijpend middel is met grote gevolgen voor het vrije verkeer van personen en
goederen. Daarnaast hebben de Europese regeringsleiders eind januari ook besloten
dat een verbod op niet-noodzakelijke reizen binnen de EU onwenselijk is, maar dat
deze reizen wel dringend moeten worden ontmoedigd. Hier sluit de Nederlandse aanpak
op aan.

Het enkel herinvoeren van grenscontroles betekent daarnaast niet dat er daarmee ook
een grondslag ontstaat voor toegangsweigering van EU-burgers. Die grondslag zou kunnen
worden gezocht in het Vreemdelingenbesluit, maar alleen als iemand een gevaar vormt
voor de nationale veiligheid of volksgezondheid. De beoordeling hiervan zal altijd
individueel gemotiveerd moeten worden. De bepaling van de noodzakelijkheid van de
reis staat hier verder los van. Het kabinet acht het derhalve op dit moment niet proportioneel,
juridisch kwetsbaar en moeilijk uitvoerbaar om niet-noodzakelijke reizen te verbieden.

Vraag 4

Kunt u het OMT om een breed advies vragen over verdere maatregelen om de risico’s
van verspreiding van de verschillende coronavarianten te beperken en dit met de Kamer
delen voor het algemeen overleg Luchtvaart op 4 februari a.s.?

Antwoord 4

Het OMT is eind januari gevraagd om advies of er aanvullende maatregelen nodig zijn,
zoals extra vliegverboden. In haar 97e advies (deel II) heeft het OMT aangegeven dit niet noodzakelijk te achten, gezien
de overige maatregelen die voor reizigers van kracht zijn geworden, zoals de dubbele
negatieve testverplichting. Het kabinet neemt op dit moment dan ook geen aanvullende
maatregelen voor reizigers uit hoogrisicogebieden, naast de al aangekondigde maatregelen
zoals het verplichten van de quarantaine, een verplichte registratie en een negatieve
PCR-testuitslag voor inreizende automobilisten.2

Landenoverzicht België, Duitsland, Finland en Frankrijk

Land

Extra maatregelen i.v.m. mutaties

België

Sinds 25/01 moeten alle personen die vanuit het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika en
Zuid-Amerika naar België reizen verplicht 10 dagen in zelfquarantaine. Dit moet met
een verplichte PCR-test op dag 1 en dag 7 na aankomst in België. Deze maatregel is
aanvullend op de geldende inreisbeperkingen.

Niet-noodzakelijke reizen van en naar België zijn van 27/01 tot 01/03 verboden. Strikt
noodzakelijke reizen zijn mogelijk onder strenge voorwaarden en in bezit van «verklaring
op eer». O.a. grensarbeiders en zakenreizigers blijven uitgezonderd.

Personen die geen hoofdverblijfplaats in België hebben dienen over een negatief testresultaat
te beschikken, niet ouder dan 72 uur voor vertrek. Reizigers die niet via een vervoerder
naar België komen en voor maximaal 48 uur in België blijven zijn uitgezonderd, dit
geld ook voor luchttransfers.

Duitsland

Per 30/01 tot 17/02 geldt een inreisverbod voor vliegtuig/bus/trein/schip voor het
VK, Ierland, Portugal, Brazilië en Zuid-Afrika.

Er geldt een testverplichting voor alle reizigers, niet ouder dan 48 uur voor vertrek.
Op Länderniveau gelden verschillende regels. Zo maakt Noordrijn-Westfalen een uitzondering
voor grensverkeer dat niet langer dan 24 uur in het land verblijft.

Sinds 14 februari zijn de Duitse grenzen met Tsjechië en Tirol (Oostenrijk) gesloten,
vanwege de aanwezigheid van de Zuid-Afrikaanse variant aldaar. Forenzen uit Tsjechië
en Tirol (Oostenrijk), die werken in cruciale sectoren, mogen Duitsland wel inreizen.
Daarnaast zijn noodzakelijke reizen – waaronder goederenvervoer -uitgezonderd, mits
zij hun reis vooraf aanmelden, men een negatieve testverklaring kan overleggen en
in quarantaine gaat.

Finland

In Finland zijn tot 25 februari 2021 in- en uitreisbeperkingen van kracht voor zowel
Finse ingezetenen als EU/Schengenburgers. Op deze in-en uitreis beperkingen zijn een
aantal essentiële reizen gedefinieerd, zoals zorg- en transportpersoneel en voor reizen
familiebezoek, die uitgezonderd zijn.

Er geldt geen testverplichting, maar een advies voor reizigers om zich te laten testen.

Frankrijk

Per 31/01 geldt een reisverbod voor niet-noodzakelijke (vlieg)reizen van en naar Frankrijk
en de Franse overzeese gebieden. Dit verbod geldt voor alle landen, met uitzondering
van lidstaten van de Europese Unie, Andorra, IJsland, Liechtenstein, Monaco, Noorwegen,
San Marino, Zwitserland en Vaticaanstad. Daarnaast geldt er een uitzondering voor
personen woonachtig in Frankrijk, mits zij vóór 31/01 jl. zijn vertrokken uit Frankrijk.

Reizigers die een dergelijke reis willen maken, dienen in het bezit te zijn van een
noodzakelijkheidsverklaring en de benodigde bewijsstukken. Deze reizigers dienen na
aankomst 7 dagen in quarantaine te gaan en zich na deze periode te laten testen.

Er geldt een algemene testverplichting voor alle reizigers, ongeacht modaliteit. Alle
reizigers moeten beschikken over een PCR-testuitslag, die niet ouder is dan 72 uur
voor vertrek.

* De informatie in deze tabel is aan (dagelijkse) verandering onderhevig.