Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Rudmer Heerema over de verzamelbrief moties en toezeggingen primair en voortgezet onderwijs

Antwoord van Minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) (ontvangen 12 februari
2021).

Vraag 1

Klopt het dat de Inspectie van het Onderwijs per 1 september 2020 voor drie maanden
de bekostiging gedeeltelijk (15 procent) van de Joodse school Cheider heeft opgeschort?1

Antwoord 1

Ja, dat klopt.

Vraag 2

Klopt het dat de Inspectie van het Onderwijs tot deze maatregel is overgegaan door
zorgen over de sociale veiligheid van leerlingen en een gebrek in het wettelijk verplichte
onderwijsaanbod over seksualiteit en levensbeschouwing?

Antwoord 2

Ja, dat klopt.

Vraag 3

Klopt het dat ook het financiële beheer van de school tekort zou schieten volgens
de Inspectie van het Onderwijs?

Antwoord 3

De Inspectie ziet financiële risico’s voor de continuïteit van het onderwijs. De continuïteit
is één van de onderdelen waarop de inspectie het kwaliteitsgebied Financieel beheer
beoordeelt.

Vraag 4

Klopt het eveneens dat de Inspectie van het Onderwijs tot de conclusie kwam dat Cheider
te weinig zou doen om de zaken te verbeteren?

Antwoord 4

Ja, dat klopt.

Vraag 5

Kunt u aangeven wanneer de Inspectie van het Onderwijs overgaat tot opschorting van
(gedeeltelijke) bekostiging van een school?

Antwoord 5

De Inspectie kan alleen overgaan tot opschorting van de bekostiging van de school
indien één of meer onderdelen van de wet- en regelgeving niet worden nageleefd. Indien
de Inspectie na onderzoek heeft geconstateerd dat er sprake is van een overtreding
van de wet- en regelgeving, dan biedt de Inspectie eerst tijd om de overtreding te
herstellen. Indien na deze hersteltermijn een schoolbestuur nog steeds in gebreke
blijft, en er geen zicht is op concrete verbetering, dan kan de Inspectie overgaan
tot opschorting van de bekostiging.

Vraag 6

Klopt het niet dat het doel tot het nemen van een bekostigingsmaatregel is dat de
school nu eindelijk eens werk gaat maken van de conclusies van de Inspectie van het
Onderwijs, zodat ze zo snel als mogelijk voldoen aan de wettelijke vereisten? En dat
een bekostigingsmaatregel dus als doel heeft een school zo snel als mogelijk te bewegen
om aan deze voorwaarden te voldoen?

Antwoord 6

Het oogmerk van het opschorten of inhouden van subsidie of bekostiging is primair
het herstellen van een met de wet strijdige situatie. Het gaat erom een gedragsverandering
bij het bestuur van de onderwijsinstelling te bewerkstelligen gericht op naleving
van de wet- en regelgeving. Daarnaast mag worden aangenomen dat van dergelijke sancties
een preventief effect uitgaat. Voordat inhouding van de bekostiging plaatsvindt, vindt
in eerst opschorting plaats. Indien de wettelijke voorschriften alsnog door de school
of instelling worden nageleefd, worden de opgeschorte bedragen alsnog uitbetaald.
Ingehouden bedragen worden uiteraard niet nabetaald.

Vraag 7 en 8

Hoe beoordeelt u dan de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad
van State van het opschortings- en inhoudingsbesluit, dat de bekostigingsmaatregel
opgeschort dient te worden tot na uitspraak in de bodemprocedure vanwege de verregaande
gevolgen van de maatregel? Is dat niet juist het doel van de maatregel, dat het gevolgen
heeft voor de betreffende school? Op welke manier wordt in de tussentijd de sociale
veiligheid van leerlingen op deze school dan gewaarborgd?

Wat zijn de volgende stappen die u gaat nemen om te garanderen dat de sociale veiligheid
op het Cheider wordt gewaarborgd, dat ze zo snel als mogelijk gaan voldoen aan de
wettelijke vereisten in het onderwijsaanbod als het gaat om seksualiteit en levensbeschouwing
en dat het financiële beheer van de school weer in orde is?

Antwoord 7 en 8

De rechter heeft vastgesteld dat Cheider aan de hand van overlegde financiële gegevens
voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat haar bedrijfsvoering in gevaar komt. Bij de
uitspraak heeft de rechter enerzijds het belang van Cheider meegewogen, namelijk het
voorkomen dat er een onomkeerbare situatie ontstaat doordat de continuïteit van het
onderwijs in gevaar komt door het wegvallen van de benodigde bekostiging. Anderzijds
heeft de rechter ook het belang van de Minister meegewogen om, door middel van een
effectief handhavingsbeleid, veranderingen in het gedrag bij Cheider te bewerkstelligen
omdat Cheider, naar het oordeel van de Minister, wettelijke voorschriften heeft overtreden.
De voorzieningenrechter is van mening dat het belang van Cheider bij het voorkomen
van onomkeerbare gevolgen zwaarder weegt. De rechter heeft de sanctiebesluiten geschorst
tot zes weken na de beslissing(en) op bezwaar. De bezwaarprocedure tegen het opschortings-
en inhoudingsbesluit loopt nog. Deze zal zo spoedig mogelijk worden afgehandeld. Vervolgens
zal de inspectie kijken naar eventuele vervolgstappen. Intussen is en blijft het bestuur
verantwoordelijk voor de sociale veiligheid van de leerlingen op deze school.

Vraag 9

Deelt u de mening dat bij slechte prestaties van schoolbesturen, er zo snel als mogelijk
ingegrepen dient te worden zodat we voorkomen dat we leerlingen blootstellen aan sociaal
onveilige situaties of wanneer het onderwijs niet voldoet aan de wettelijk eisen?

Antwoord 9

Het is zeker mijn wens dat alle leerlingen onderwijs krijgen in een veilige situatie
met onderwijs dat voldoet aan alle wettelijke eisen. Het bestuur is daarvoor verantwoordelijk.
De Inspectie heeft de mogelijkheid om bij tekortkomingen herstelopdrachten te geven
en herstelsancties op te leggen, om een schoolbestuur te bewegen alsnog aan de wettelijke
voorschriften te voldoen. Daarbij dienen rechterlijke uitspraken te worden gerespecteerd.
Zoals in het antwoord op vraag 7 al aangegeven: de bezwaarprocedure tegen het opschortings-
en inhoudingsbesluit loopt nog. Deze zal zo spoedig mogelijk worden afgehandeld. Vervolgens
zal de inspectie kijken naar eventuele vervolgstappen.