Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van den Hul over de zorgelijke ontwikkelingen voor het maatschappelijk middenveld in Oeganda in aanloop naar de verkiezingen

Antwoord van Minister Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking), mede
namens de Minister van Buitenlandse Zaken (ontvangen 26 januari 2021).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de ontwikkelingen in Oeganda in aanloop naar de verkiezingen?1
2
3

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over de onrustige situatie in Oeganda in aanloop naar de verkiezingen
waarbij ten minste 54 doden zijn gevallen, de persvrijheid onder druk staat en het
het maatschappelijk middenveld onmogelijk wordt gemaakt om de verkiezingen te monitoren,
zoals onder meer door de ingetrokken accreditatie van Citizens Coalition for Electoral
Democracy (CCEDU)?

Antwoord 2

Het kabinet is bezorgd over de gespannen situatie in Uganda. Verkiezingsperiodes in
Uganda zijn vaker onrustig verlopen, maar het grootschalig geweld van 18 en 19 november
jl. waarbij ten minste 54 doden vielen en de vergaande beperkingen op de persvrijheid
en de ruimte voor het maatschappelijk middenveld om onder ander de verkiezingen te
monitoren, zijn ongebruikelijk voor Uganda en reden tot grote zorg.

Vraag 3, 4 en 5

Heeft u de zorgen over de huidige ontwikkelingen die het maatschappelijk middenveld
zwaar onder druk zetten gedeeld met uw Oegandese ambtgenoot? Zo nee, waarom niet?

Heeft u de zorgen over de huidige ontwikkelingen die het maatschappelijk middenveld
zwaar onder druk zetten gedeeld met uw Europese ambtgenoten? Zo nee, bent u bereid
dit alsnog op korte termijn te doen?

Ziet u mogelijkheden ter ondersteuning van het maatschappelijk middenveld door een
gezamenlijke EU-verklaring richting Oeganda over een eerlijk verkiezingsproces, inclusief
vrijheid voor de media om het verkiezingsproces te volgen en vrij en open toegang
tot internet? Zo ja, bent u bereid hierin het voortouw te nemen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3, 4 en 5

Nederland heeft zich de afgelopen maanden op verschillende manieren, onder meer in
EU-verband en met gelijkgezinden, uitgesproken over de situatie in Uganda, waarbij
zorgen zijn gedeeld over de krimpende ruimte voor de media en het maatschappelijk
middenveld. Nederland heeft in die gezamenlijke verklaringen de Ugandese autoriteiten
opgeroepen tot het waarborgen van persvrijheid, het belang van het behoud van ruimte
voor het maatschappelijk middenveld en het belang van transparante en vreedzame verkiezingen.

EU-ambassadeurs hebben in een politieke dialoog op 6 november jl. met president Museveni
het buitensporig optreden van veiligheidsdiensten aan de orde gesteld. In reactie
op het grootschalige geweld van 18 en 19 november is er op 26 november een lokale
EU-verklaring afgegeven. In die verklaring werden alle partijen opgeroepen om zich
te onthouden van geweld en werd gevraagd om een onafhankelijk onderzoek naar de toedracht
van het geweld in te stellen.

Mede namens Nederland gingen er op 8 januari jl. verklaringen van leden van de Media Freedom Coalition (MFC) en de Partners for Democracy and Governance (PDG, een lokale groep van donorlanden) uit. In beide verklaringen worden de Ugandese
autoriteiten opgeroepen om in aanloop naar de verkiezingen het maatschappelijk middenveld
ruimte te bieden en om de persvrijheid te waarborgen.

Op 12 januari jl. riep de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlandse
zaken en veiligheidsbeleid, Josep Borrell, de Ugandese autoriteiten in een verklaring
op tot transparante, inclusieve en geloofwaardige verkiezingen. Het kabinet steunt
deze EU-verklaring en onderstreept het belang van persvrijheid en het behoud van de
ruimte voor het maatschappelijk middenveld.

Nederland is vanaf januari 2021 een jaar lang voorzitter van de lokale Justice Law and Order Sector (JLOS) donorgroep in Uganda. In die hoedanigheid zal Nederland zich onder meer inzetten
voor ondersteuning van het maatschappelijk middenveld. Nederland houdt mede in EU
verband de situatie in Uganda nauwlettend in de gaten en zal zich beraden op verdere
stappen als de situatie daarom vraagt.

Vraag 6

Bent u bereid op korte termijn deze vragen te beantwoorden met het oog op de te houden
verkiezingen in Oeganda?

Antwoord

Nee, helaas is dit niet gelukt