Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van den Berge en Futselaar over coulanceregelingen en maatwerk in toelatingseisen voor mbo-, hbo- en wo-studenten

Antwoord van Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), mede namens
de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ontvangen 25 januari 2021).

Vraag 1

Klopt het dat nieuwkomers die in het kader van de coronamaatregelen alvast zonder
NT2-diploma aan een mbo-, hbo- of wo-opleiding mochten beginnen, uitgeschreven worden
als ze hun NT2-examen niet vóór 1 januari 2021 gehaald hebben?

Antwoord 1

Studenten die alvast aan een mbo-, hbo- of wo-opleiding zijn begonnen zonder het Staatsexamen
Nederlands als tweede taal (Nt2) te hebben behaald, worden niet uitgeschreven als
ze dit diploma nog niet vóór 1 januari 2021 hebben behaald.

Mbo-instellingen die het behalen van het Staatsexamen Nt2 als formeel vereiste hanteren
kunnen studenten toelaten tot een opleiding mits deze studenten vóór 1 juli 2021 hun
Nt2 diploma behalen.

Voor het hoger onderwijs (ho) geldt dat het kan voorkomen dat buiten de schuld van
de student hij of zij niet binnen de gestelde termijn aan de toelatingseisen heeft
kunnen voldoen. Als dat leidt tot een onbillijkheid van overwegende aard heeft de
ho-instelling de mogelijkheid de student langer de tijd te geven om aan de toelatingseisen
te voldoen. Dat kan op basis van artikel 7.37c, derde lid, WHW. De termijn kan worden
verlengd tot uiterlijk 1 september 2021. De instelling zal bij de afweging ook de
studievoortgang van de student in de vervolgopleiding betrekken.

Vraag 2 en 3

Bent u het ermee eens dat het in het belang is van de kansen, integratie en participatie
van deze nieuwkomers als zij hun opleiding wel af kunnen maken?

Bent u het ermee eens dat nieuwkomers niet de dupe zouden mogen worden van het uitvallen
van inburgeringsonderwijs en NT2-examens als gevolg van de coronacrisis en dat het
goed zou zijn om voor deze studenten coulance te betrachten?

Antwoord 2 en 3

Het is van groot belang dat nieuwkomers hun opleiding af kunnen maken en zo min mogelijk
negatieve gevolgen ervaren van de verminderde capaciteit voor het afnemen van Staatsexamens
Nt2. We zorgen er daarom voor dat zoveel mogelijk kandidaten een Staatsexamen Nt2
kunnen doen, met inachtneming van de coronamaatregelen. Zoals hierboven beschreven,
hebben mbo-instellingen en ho-instellingen binnen de wet ruimte om studenten de gelegenheid
te geven hun opleiding af te kunnen ronden.

Vraag 4

Bent u bereid op korte termijn in gesprek te gaan met mbo-, hbo- en wo-instellingen
om te bezien hoe zij in wet- en regelgeving alsmede in het servicedocument, de ruimte
kunnen krijgen om maatwerk toe te passen voor kansrijke studenten, die nu nog niet,
maar volgens de onderwijsprofessionals op termijn wel aan de taaleisen kunnen voldoen?

Antwoord 4

Ik ben hierover blijvend in gesprek met de koepelorganisaties van het mbo, hbo en
wo. Hierbij is ruimte om de mogelijkheden in wet- en regelgeving alsmede in het servicedocument
te bespreken en te bezien hoe onderwijsinstellingen maatwerk kunnen bieden aan kansrijke
studenten.

Als het gaat om studenten voor komend studiejaar (2021–2022), dan zal OCW daarover
wederom met de koepels overleggen en indien gewenst en noodzakelijk via het servicedocument
nadere afspraken maken.

Vraag 5 en 6

Hebben onderwijsinstellingen op dit moment voldoende ruimte om maatwerk te bieden
aan succesvolle doorstromers, zoals aan mbo-studenten die als onderdeel van de coulanceregelingen
aan een hbo-opleiding mochten beginnen?

Kunnen onderwijsinstellingen maatwerk bieden aan succesvolle doorstromers die het
goed doen op bijvoorbeeld het hbo, maar die hun mbo-diploma niet vóór 1 januari 2021
hebben kunnen halen? Bent u bereid hierover het gesprek aan te gaan met onderwijsinstellingen?

Antwoord 5 en 6

Mbo-studenten die voorwaardelijk zijn toegelaten tot het hoger onderwijs dienen voor
1 januari 2021 het mbo-diploma te behalen. De voorwaardelijke toelating gebeurde op
basis van een afrondingsadvies van de instelling waar de student vertraging had opgelopen.
Als het mbo-diploma niet voor 1 januari 2021 wordt behaald, en als dat buiten de schuld
van de student is, dan kan de ho-instelling een hardheidsclausule toepassen. Ook hier
gaan wij er vanuit dat de instellingen in deze uitzonderlijke tijden het belang van
de student zwaar laten wegen. Zo is vastgelegd in het servicedocument ho dat de ho-instelling
bij deze afweging ook de studievoortgang van de student in de vervolgopleiding zal
betrekken.

Vraag 7 en 8

Kunt u een overzicht geven van de gemiddelde tijd die nieuwkomers moet wachten voordat
ze het NT2-examen af kunnen leggen?

Welke maatregelen kunt u nemen om deze wachttijd te verkorten, zodat nieuwkomers,
zodra ze er klaar voor zijn, examen kunnen doen?

Antwoord 7 en 8

Het is niet bekend wat de gemiddelde tijd is die nieuwkomers moeten wachten voordat
zij het Staatsexamen Nt2 kunnen afleggen. Kandidaten die zich aanmelden voor een Staatsexamen
Nt2 zijn gedurende hun voorbereidingstijd voor het examen niet in beeld bij het College
van Toetsen en Examens. Deze kandidaten komen pas in beeld wanneer zij zich aanmelden
voor een Staatsexamen Nt2. Kandidaten kunnen zich ongeveer acht weken voor het examen
aanmelden.

Er worden zoveel mogelijk Staatsexamens Nt2 afgenomen, met inachtneming van de coronamaatregelen.
Zo worden er ook examens in de avond afgenomen, om de capaciteit te vergroten. De
examens die wegens de coronacrisis niet door konden gaan zijn in het najaar alsnog
afgenomen, met inachtneming van de coronamaatregelen. Gedupeerde kandidaten werden
hierbij als eerst geplaatst voor afname van het examen.

Vraag 9

Bent u bereid deze vragen zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk vóór het kerstreces
te beantwoorden?

Antwoord 9

Het was helaas niet mogelijk om deze vragen vóór het kerstreces te beantwoorden.