Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Eijs over de petitie 'Terug naar schoner gft-afval voor nog schonere compost'

Antwoord van Staatssecretaris Van Veldhoven-van der Meer (Infrastructuur en Waterstaat)
(ontvangen 25 januari 2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021,
nr. 1238.

Vraag 1

Bent u bekend met de petitie «Terug naar schoner gft-afval voor nog schonere compost»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u het ermee eens dat schoner groen­te-, fruit- en tuin­af­val (gft) cruciaal
is voor het kunnen hergebruiken van deze afvalstroom?

Antwoord 2

Ja, schoon gft-afval zonder vervuiling is cruciaal voor de recycling ervan als hoogwaardige
gft-compost.

Vraag 3

Hoe helpen het Aanvalsplan kwaliteit gft en textiel en de aan gemeentes aangeboden
stappenplannen en interventiestrategieën bij het verbeteren van de kwaliteit van het
ingezamelde gft-afval?

Antwoord 3

In het Aanvalsplan gft-afval en textiel zijn aanknopingspunten benoemd om samen met
de gemeenten, inzamelaars en verwerkers een beter inzicht te krijgen in de omvang
van mogelijke problemen, een indicatie van de herkomst daarvan en aangrijpingspunten
voor oplossingen. In de handreiking Aanpak vervuiling gft-afval en textiel worden
gemeenten stappenplannen en interventiestrategieën geboden. De handreiking Kwaliteitsverbetering
gft-afval via verwerkingscontracten ondersteunt gemeenten en inzamelaars die verwerking
in de markt gaan zetten om kwaliteit mee te nemen in aanbestedingen. De Wel/niet lijst
gft-afval met bijbehorend communicatiemateriaal is gericht op de consument om duidelijkheid
te geven over wat er wel of niet in de gft-bak mag. Voor nadere informatie verwijs
ik naar de website www.vang-hha.nl.

Vraag 4

Zijn deze vanuit het Rijk aangeboden hulpmiddelen voldoende om de kwaliteit zo te
verhogen dat van dit gft ook compost kan worden geproduceerd dat aan de steeds strengere
eisen voor compost voor bodemverbetering voor landbouw voldoet?

Antwoord 4

De aangeboden hulpmiddelen grijpen aan op alle schakels in de keten, van consument
tot verwerker. Het borgen van de kwaliteit vraagt inzet van al deze schakels. Daarnaast
is het van belang dat deze schakels ook daadwerkelijk samenwerken om de gewenste kwaliteit
van zowel gft-afval als de compost te realiseren. Ik heb inmiddels kunnen constateren
dat de wil daartoe aanwezig is, zoals bijvoorbeeld blijkt uit het Aanvalsplan, dat
is opgesteld samen met NVRD en de Vereniging Afvalbedrijven. De focus op kwaliteit
wordt voortgezet in het Uitvoeringsprogramma VANG-huishoudelijk afval 2021–2025. Ik
verwacht dat deze inzet zal leiden tot een nog betere samenwerking in de keten, een
hogere transparantie en daarmee tot het verder verhogen van de kwaliteit van het ingezamelde
gft-afval. Door monitoring van de kwaliteit en de communicatie daarover tussen gemeenten
en verwerkers zal blijken waar eventueel aanvullende interventies nodig zijn. Daartoe
onderhoud ik intensief contact met de ketenpartners.

Vraag 5

Wat vindt u van de oproep in deze petitie om samen met gemeenten een kwaliteitsnorm
voor ingezameld gft-afval in te voeren van maximaal 2% vervuiling?

Antwoord 5

Gemeenten en verwerkers zijn vrij om eisen voor maximale verontreiniging van gft-afval
op te nemen in hun onderlinge contracten en ik waardeer het positief als zij dit daadwerkelijk
doen. Ook hierbij geef ik ondersteuning, namelijk via de handreiking Kwaliteitsverbetering
gft-afval via verwerkingscontracten. Inmiddels blijkt dat deze eisen reeds in een
aantal aanbestedingscontracten zijn opgenomen.

Vraag 6

Denkt u dat het afspreken van recycledoelstellingen in aanvulling op of ter vervanging
van de Van Afval Naar Grondstof (VANG)-doelstelling voor gemeenten kan bijdragen aan
het verhogen van de kwaliteit van gescheiden inzameling van afvalstromen? En zo ja,
bent u bereid om deze mogelijkheid verder te onderzoeken?

Antwoord 6

Een recycledoelstelling voor gemeenten is een indirecte en daarmee moeilijk stuurbare
doelstelling. Gemeenten zijn immers niet zelf de partij die recyclet. De verwachting
is dan ook dat een dergelijke doelstelling voor gemeenten tot ingewikkelde administratieve
systemen en een stijging van de administratieve lasten leidt. Een recycledoelstelling
voor gemeenten acht ik dan ook niet het middel om de kwaliteit van de afvalscheiding
te bevorderen. Een motie van het lid Wassenberg hieromtrent2 is eerder door de Kamer verworpen. Ook ben ik in mijn brief aan de Kamer van 9 oktober
2019 «Voortgang diverse initiatieven circulaire economie»3 ingegaan op dit onderwerp.

Ik onderschrijf dat de kwaliteit van afvalscheiding moet worden verhoogd. Hier zet
ik samen met de NVRD en de VA ook op in via meerdere sporen. Ik verwacht dat de ingezette
acties zullen leiden tot een betere kwaliteit.

In het kader van het nieuwe Uitvoeringsprogramma huishoudelijk afval 2021–2025 zal
het realiseren van hoogwaardige recycling centraal staan. Vanuit deze gezamenlijke
ambitie worden alle schakels in de keten aangespoord om te werken aan de kwaliteit
van de deelstromen van afvalscheiding, het ingeslagen pad tot kwaliteitsverbetering
te bestendigen en hoogwaardige recycling te realiseren.

Vraag 7

Welke andere mogelijkheden onderzoekt u om de kwaliteit van gft-afval te verhogen?

Vraag 7

Welke andere mogelijkheden onderzoekt u om de kwaliteit van gft-afval te verhogen?

Vraag 8

Bent u het eens met de stelling dat wegwerplogo’s op verpakkingen voor gft-afval in
lijn moeten zijn met de weggooiwijzers (zogenaamde wel/niet-lijsten) van Rijkswaterstaat?

Antwoord 8

Ja. Ik vind eenduidige communicatie naar de consument van belang. Verpakkingen horen
niet in het gft. De wegwerpwijzer van Milieucentraal en de Wel/niet-lijst gft-afval
van Rijkswaterstaat zijn daar duidelijk over.

Vraag 9

Bent u bereid een verbod in te stellen op logo's op verpakkingen die onterecht aangeven
dat de verpakking bij het gft-afval mag worden gegooid?

Antwoord 9

Logo’s op verpakkingen die onterecht aangeven dat deze bij het gft zouden mogen leiden
bij de burger tot misverstanden over het scheiden van het afval. Ik zal onderzoeken
welke maatregelen, inclusief wettelijke, mogelijk zijn.