Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Raan over de poging van Twente Airport om zonder vergunning zeer zware vliegtuigen te laten vertrekken

Antwoord van Minister Van Nieuwenhuizen Wijbenga (Infrastructuur en Waterstaat), mede
namens de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (ontvangen 17 december
2020).

Vraag 1

Kent u het bericht «Twente Airport vindt in veldleeuwerik bondgenoot voor grote vliegtuigen»
en het feitenrelaas opgesteld door Technology Base?1
2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat Twente Airport een ontheffing heeft gekregen voor het vertrek van de
zeer zware toestellen van Lufthansa, geldig tot juni 2021? Zo nee, hoe zit het dan?

Antwoord 2

Ja, dit klopt.

Vraag 3

Kunt u toelichten waarom deze ontheffing is verleend?

Antwoord 3

Het spoedeisende belang van vertrek van deze toestellen van Lufthansa was mede reden
voor de ILT om de impasse te doorbreken waarbij de veiligheid niet in het geding zou
raken. De ILT heeft eenmalig een aanvullend pakket van veiligheidseisen gesteld om
ervoor te zorgen dat alleen deze zes vliegtuigen kunnen vertrekken. Twente Airport
heeft aangegeven te voldoen aan dit pakket van eisen waarmee de veiligheidsrisico’s
zijn gemitigeerd.

Vraag 4

Kunt u uitsluiten dat de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) op enig moment
het dreigement van «een rechtszaak waarin alle kosten op de inspectie zouden worden
verhaald» heeft laten meewegen bij de totstandkoming van deze ontheffing? Zo nee,
waarom niet? Zo ja, waar blijkt dat uit?3

Antwoord 4

Ja, dat sluit ik uit. Het vertrek van het eerste vliegtuig van Lufthansa was de reden
om tot een oplossing voor deze zes vliegtuigen te komen. Een rechtszaak zag de ILT
met vertrouwen tegemoet.

Vraag 5

Wat wordt er bedoeld met de opmerking dat de ILT zo lang mogelijk is meegegaan «met
wat goed is voor het businessplan van de luchthaven»?4

Antwoord 5

Dit is een citaat van een journalist. Dit is niet aan de orde geweest. Zolang een
aanvraag voor een veiligheidscertificaat of ontheffing loopt heeft de ILT de taak
om deze aanvraag te behandelen.

Vraag 6

Erkent u dat het uitgangspunt om «zo lang mogelijk mee te gaan met het businessplan
van de luchthaven» op gespannen kan staan met het verdedigen van publieke belangen?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Dat was in deze situatie niet het geval.

Vraag 7

Is er in dit geval naar uw mening te lang meegedacht met het businessplan van de luchthaven?
Zo nee, waar blijkt dat uit?

Antwoord 7

Nee, dit was niet het geval. Op het moment dat een aanvraag binnenkomt kijkt de ILT
hier zorgvuldig naar. In 2019 en 2020 heeft Twente Airport aanvragen gedaan voor een
permanente wijziging van het veiligheidscertificaat om onbeperkt vluchten mogelijk
te maken voor widebody luchtvaartuigen (Boeing 777, Boeing 747, Airbus A340, e.d.).
De ILT, vergunningverlener, kon hier niet mee instemmen, omdat Twente Airport op enkele
onderdelen niet voldoet aan internationale wet- en regelgeving (ICAO annex 14) waarin
regels zijn gesteld over de aanleg, inrichting, uitrusting. Deze wet- en regelgeving
beoogt het veilig gebruik van luchthavens met betrekking tot de orde en de veiligheid.
Volgens Twente Airport zouden de zes vliegtuigen van Lufthansa langdurig worden gestald
met uiteindelijk zicht op demontage van de vliegtuigen op Twente Airport. ILT heeft
zodoende ingestemd met de landing van deze vliegtuigen. ILT heeft hierbij vanaf het
begin duidelijk aan de exploitant aangegeven dat, vanwege het ontbreken van de infrastructuur,
er geen sprake kon zijn van vertrek.

Vraag 8

Erkent u dat de veldleeuwerik – en bij uitbreiding de natuur in het algemeen – gebaat
is bij een zo laag mogelijk aantal vliegtuigbewegingen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

Het is bekend dat luchtverkeer een verstorend effect kan hebben op vogels en de natuur.
Er is echter geen aanleiding om aan te nemen dat een enkele verstoring door widebody vliegtuigen zal leiden tot het verdwijnen van de veldleeuwerik uit dit gebied.

Vraag 9

Erkent u dat de veldleeuwerik – en bij uitbreiding de natuur in het algemeen – niet
gebaat is bij vliegtuigbewegingen met zeer zware vliegtuigen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 9

Het is bekend dat luchtverkeer een verstorend effect kan hebben op vogels en de natuur.
Er is echter geen aanleiding om aan te nemen dat een enkele verstoring door widebody vliegtuigen zal leiden tot het verdwijnen van de veldleeuwerik uit dit gebied.

Vraag 10

Deelt u de mening dat het voltrekt ongepast is dat Twente Airport de bescherming van
de natuur aangrijpt om diezelfde natuur nog meer schade te berokkenen? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 10

Dit punt is niet ingebracht door Twente Airport in het kader van een aanvraag voor
een veiligheidscertificaat.

Vraag 11

Deelt u de mening dat het voltrekt onwenselijk is dat Twente Airport in het conflict
met de ILT naar allerlei argumenten heeft gezocht om niet te hoeven voldoen aan de
vergunningseisen voor zeer zware vliegtuigen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 11

Nee. Het is het recht van Twente Airport om naar mogelijkheden te zoeken, zolang deze
mogelijkheden binnen de wet- en regelgeving blijven.

Vraag 12

Kunt u uitsluiten dat Twente Airport alsnog blijvend toestemming krijgt voor het laten
opstijgen van zeer zware vliegtuigen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 12

In de huidige omstandigheden is dit niet mogelijk. Indien Twente Airport haar infrastructuur
conform wet- en regelgeving zou aanpassen of een permanente ontheffing (met de daaraan
gekoppelde voorwaarden) aanvraagt voor de ontbrekende infrastructuur kan – na beoordeling
hiervan – een nieuwe situatie ontstaan.

Vraag 13

Hoe gaat u voorkomen dat Twente Airport deze list – waarbij de ILT voor voldongen
feiten werd geplaatst – nogmaals zal herhalen?

Antwoord 13

Twente Airport is verantwoordelijk voor de veiligheid op haar luchthaven. Dit is een
unieke situatie geweest, omdat dergelijke vliegtuigen normaal gesproken niet meer
hoeven te vertrekken. De ILT heeft eenmalig een aanvullend pakket van veiligheidseisen
gesteld om ervoor te zorgen dat alleen deze zes vliegtuigen kunnen vertrekken. Twente
Airport houdt de ILT op de hoogte op het moment dat een widebody vliegtuig zal landen op Twente Airport. Conform het huidige veiligheidscertificaat
mogen widebody vliegtuigen landen met als doel End-of-Life (lees: sloop op Twente Airport).

Vraag 14

Onderschrijft u de stelling van de ILT-woordvoerder dat Twente Airport op haar overkomt
als «iemand die een vinger krijgt en de hele hand pakt»? Zo nee, waarom niet?5

Antwoord 14

De woordvoerder van de ILT geeft aan deze bewoordingen niet gebruikt te hebben.

Vraag 15

Wat vindt u van deze stellingen van de ILT-woordvoerder over de handelwijze van Twente
Airport: «Wat kun je nog meer verzinnen om niet te hoeven voldoen aan de regels?»
en dat «Twente Airport keer op keer de grenzen van wat mag opzoekt en er soms overheen
gaat»?6

Antwoord 15

Van het eerste citaat geeft de woordvoerder van de ILT aan deze bewoordingen niet
gebruikt te hebben. Voor het tweede citaat heeft de woordvoerder van de ILT de volgende
tekst gecommuniceerd: «De ILT verscherpt haar aandacht voor de luchthaven, omdat zij
op basis van de hiervoor beschreven feiten en omstandigheden heeft geconstateerd dat
de luchthaven telkens de grenzen van de regels opzoekt. De ILT zal eisen dat de operatie
op de luchthaven voldoet aan de ICAO-regelgeving. Zo hoort daar voor de operatie van
widebody vliegtuigen een aangepaste infrastructuur bij.»

Vraag 16

Erkent u dat er sprake is van een patroon waarbij luchthavens consequent de randen
van de regelgeving opzoeken en overschrijden? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 16

Luchthavens bekijken in het algemeen welke mogelijkheden er zijn binnen de wet- en
regelgeving. Ik zie niet dat luchthavens consequent de randen van de wet- en regelgeving
overschrijden.

Vraag 17

Hoe gaat u een einde maken aan het gesol van luchthavens met maatschappelijke belangen
zoals het klimaat, leefomgeving en veiligheid van mens en dier?

Antwoord 17

Met de Luchtvaartnota 2020–2050 die op 20 november 2020 is gepubliceerd zet het kabinet
een nieuwe koers uit naar een veilige en duurzame luchtvaartsector die Nederland goed
verbindt met de rest van de wereld, met heldere regels en voorwaarden voor de ontwikkeling
van de civiele luchtvaart om te komen tot een veilige en duurzame luchtvaart. Met
de luchtvaartnota wordt een balans aangebracht tussen de verschillende publieke belangen.

Vraag 18

Kunt u deze vragen één voor één beantwoorden?

Antwoord 18

Ik heb alle vragen separaat beantwoord.