Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Bergkamp over de mogelijkheid van één cao voor verplegend en verzorgend personeel

Antwoord van Minister Van Ark (Medische Zorg) (ontvangen 7 oktober 2020). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 69.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «NU’91 wil speciale cao voor alleen verpleegkundigen
en verzorgenden» van 4 juli 2016 op Nursing.nl?1

Antwoord 1

Ja, daar ben ik mee bekend.

Vraag 2

Hoe hebben de salarissen in de verschillende cao’s in de zorg zich ontwikkeld in de
afgelopen jaren? Kunt u een cijfermatig overzicht geven van de verschillen in salarisgroei
en startsalarissen over de afgelopen jaren tussen de verschillende cao’s in de zorg?

Antwoord 2

In onderstaande tabel zijn de contractloonstijgingen in de afgelopen jaren weergegeven,
in de verschillende cao’s.

Loonstijging per cao

Cao

2017

2018

2019

2020

UMC’s

1% per 1-8

2,5% per 1-8

2,75% per 1-8

3% per 1-8

Ziekenhuizen

1,75% per 1-7

2% per 1-7

 

5% per 1-1

Ambulance

1,2% per 1-1

1,5% per 1-1

 

5% per 1-1

GGZ

1,35% per 1-7

1,6% per 1-7

3% per 1-10

3% per 1-8

Huisartsenzorg

0,5% per 1-1 en 2% per 1-9

1,5% per 1-7

3% per 1-7

3% per 1-4

Gehandicaptenzorg

1,3% per 1-10

2,1% per 1-6

0,5% per 1-1

3,4% per 1-6

VVT

1% per 1-7

4% per 1-10

 

3,5% per 1-6

Jeugdzorg

1,65% per 1-7

2% per 1-7

 

4% per 1-1

Sociaal werk

1,65% per 1-7

2% per 1-7

3,2% per 1-9

3,25% per 1-7

Ik beschik niet over een sluitend overzicht van de inschaling van startende verzorgenden
en verpleegkundigen. Het onderstaande overzicht is daarom indicatief. Bij de startsalarissen
is uitgegaan van instroom in de aanlooptreden of trede 0 (VVT en GGZ). Indien er geen
aanlooptreden zijn is uitgegaan van instroom in trede 0 of 1 (UMC’s, ziekenhuizen,
gehandicaptenzorg, ambulancezorg, huisartsenzorg, jeugdzorg en sociaal werk). Het
gaat hier om het bruto maandsalaris, dus exclusief vakantietoeslag, eindejaarsuitkeringen
of onregelmatigheidstoeslag. Er is ook aangegeven op welke salarisschalen de salarissen
in de tabel gebaseerd zijn. De salarissen in de betreffende schalen zijn afkomstig
uit de vigerende cao’s.

Startsalarissen verzorgenden en verpleegkundigen

CAO

schaal

beroep

salaris

UMC's

FG 7

Mbo verpleegkundige

2.422–2.495

 

FG 8

Hbo verpleegkundige

2.769–2.911

Ziekenhuizen

FG 35

Mbo verzorgende

1.882–1.984

 

FG 45

Mbo verpleegkundige

2.251–2.392

 

FG 45/50

Hbo verpleegkundige

2.251–2.591

GGZ

FG 35

Mbo verzorgende

1.854–1.955

 

FG 45

Mbo verpleegkundige

1.955–2.357

 

FG 50

Hbo verpleegkundige

2.218–2.689

GHZ

FG 35

Mbo verzorgende

1.765–1.861

 

FG 40

Mbo verpleegkundige

1.963–2.085

 

FG 45

Hbo verpleegkundige

2.085–2.226

VVT

FG 35

Mbo verzorgende

1.903–2.008

 

FG 40/45

Mbo verpleegkundige

2.008–2.693

 

FG 45/50

Hbo verpleegkundige

2.420–2.762

Ambulancezorg

FG 45

Zorgambulanceverpleegkundige

2.251–2.392

 

FG 50

Verpleegkundig centralist

2.453–2.591

 

FG 60

Ambulanceverpleegkundige

3.225–3.375

Huisartsenzorg

Schaal 6

Praktijkondersteuner A

2.652

 

Schaal 7

Praktijkondersteuner B

3.038

Jeugdzorg

Schaal 7

Mbo verpleegkundige

2.299–2.375

 

Schaal 9

Hbo verpleegkundige

2.604–2.692

Sociaal werk

Schaal 5

Mbo verzorgende

2.104–2.157

 

Schaal 7

Hbo verpleegkundige

2.550–2.627

Vraag 3 tot en met 9

Bent u van mening dat de spreiding van verplegend en verzorgend personeel in verschillende
cao’s samen met andere beroepsgroepen binnen de zorg het risico oplevert dat verbeteringen
in salaris voor deze cruciale beroepsgroep niet altijd volledig op die plek terechtkomen?

In hoeverre sluiten de verschillende cao’s binnen de zorg aan op de brancheoverstijgende
zorg uit de praktijk, waarbij verpleegkundigen steeds meer over de grenzen van hun
domein heen werken?

Bent u van mening dat met één cao voor verplegend en verzorgend personeel de unieke
positie van deze beroepsgroep beter erkend en gewaardeerd zou kunnen worden, op die
manier meer zeggenschap zou kunnen gegeven worden aan verpleegkundigen en mogelijk
de doorstroom en loopbaanmogelijkheden van verplegend en verzorgend personeel zou
kunnen worden bevorderd?

Ziet u met één cao voor verplegend en verzorgend personeel meer mogelijkheden om specifiek
leeftijdsbeleid te kunnen voeren, zodat oudere verpleegkundigen ondersteund kunnen
worden met arbeidsvoorwaarden die passen bij de zwaarte van hun beroep en de mantelzorgtaken
die zij vaak hebben?

Zou het wenselijk en te organiseren zijn om in iedere zorg-cao een apart hoofdstuk
op te nemen voor verplegend en verzorgend personeel, waarbij de salarisverhoging gedifferentieerd
kan worden toegepast, zodat – gelet op de personeelstekorten in deze groep en de maatschappelijke
waardering voor het beroep – specifiek voor dit personeel middelen vrijgemaakt kunnen
worden?

Welke voor- en nadelen ziet u voor het instellen van één cao voor verplegend en verzorgend
personeel of een apart hoofdstuk voor verplegend en verzorgend personeel in iedere
zorg-cao of in één cao voor de zorg als geheel?

Heeft u in het verleden reeds het gesprek met de sociale partners gevoerd over de
vraag in hoeverre het mogelijk zou zijn om één cao voor verplegend en verzorgend personeel
of een apart hoofdstuk voor verplegend en verzorgend personeel in iedere zorg-cao
of één cao voor de gehele zorg af te sluiten, rekening houdend met ieders rol en verantwoordelijkheid?
Zo ja, wat waren daarop de reacties en bent u bereid dat gesprek voort te zetten?
Zo nee, waarom niet en bent u daartoe wel bereid?

Antwoord 3 tot en met 9

In de zorg is het aan werkgevers en werknemers om samen afspraken te maken over de
arbeidsvoorwaarden en deze vast te leggen in een collectieve arbeidsovereenkomst (cao).
Het is aan hen om hier zorgvuldige afwegingen te maken en zorgvuldig over te besluiten.
Het is ook aan hen om de voor- en nadelen van één cao voor verzorgenden en verpleegkundigen
tegen elkaar af te wegen. Het Rijk heeft geen rol aan de cao-tafel.

Zoals aangegeven in mijn brief «Breed pakket voor werken in de zorg» (dd. 15 september
2020) vraagt het kabinet de SER een commissie een verkenning te laten uitvoeren gericht
op specifieke knelpunten en kansen die bij kunnen dragen aan instroom, behoud, werkplezier
en waardering in de brede zin van het woord. Deze commissie wordt gevraagd om een
zorgbrede inventarisatie van knelpunten en kansen, ook in de sfeer van arbeidsvoorwaarden.
Hierbij zal bijzondere aandacht uitgaan naar onder andere de beroepsgroepen verzorgenden
en verpleegkundigen.

Indien uit deze inventarisatie of anderszins blijkt dat sociale partners gezamenlijk
de beweging naar één cao voor verzorgenden en verpleegkundigen willen maken, dan ben
ik bereid hen daarin te ondersteunen.

Vraag 10

Kunt een overzicht geven per functieschaal in de cao’s in de zorg welke typische beroepen
met welk verwacht niveau van opleiding en ervaring daarbij passen?

Antwoord 10

Ik heb geen zicht op de inschaling van alle beroepen in alle cao’s. Hieronder wordt
voor de verzorgenden, mbo-verpleegkundigen en hbo-verpleegkundigen weergegeven hoe
zij over het algemeen zijn ingeschaald.

Cao

Beroep

Schaal

UMC's

Mbo verpleegkundige

FG 7/8

 

Hbo verpleegkundige

FG 8/9

Ziekenhuizen

Mbo verzorgende

FG 30/35

 

Mbo verpleegkundige

FG 45/50

 

Hbo verpleegkundige

FG 50/55

GGZ

Mbo verzorgende

FG 35/40

 

Mbo verpleegkundige

FG 45/50

 

Hbo verpleegkundige

FG 50/55

GHZ

Mbo verzorgende

FG 35

 

Mbo verpleegkundige

FG 40/45

 

Hbo verpleegkundige

FG 45/50

VVT

Mbo verzorgende

FG 30/35/40

 

Mbo verpleegkundige

FG 40/45

 

Hbo verpleegkundige

FG 45/50

Ambulancezorg

Zorgambulanceverpleegkundige

FG 45

 

Verpleegkundig centralist

FG 50

 

Ambulanceverpleegkundige

FG 60

Huisartsenzorg

Praktijkondersteuner A

Schaal 6

 

Praktijkondersteuner B

Schaal 7

Jeugdzorg

Mbo verpleegkundige

Schaal 7

 

Hbo verpleegkundige

Schaal 9

Sociaal werk

Mbo verzorgende

Schaal 5

 

Hbo verpleegkundige

Schaal 7

Vraag 11

Kunt u een reflectie geven op de verschillen in beloning tussen relatief gelijkwaardige
beroepen binnen de zorg op het gebied van verpleging en verzorging tussen verschillende
cao’s?

Antwoord 11

Functies in de zorg worden gewaardeerd op basis van een functiewaarderingssystematiek.
Dit gebeurt op basis van de functiebeschrijving die is opgesteld voor de betreffende
functie. Op basis van het functiewaarderingssysteem wordt de zwaarte van de functie
bepaald en wordt de functie ingedeeld in een functiegroep. In de cao’s worden deze
functiegroepen gekoppeld aan salarisschalen. Het uiteindelijke salaris wordt bepaald
door de salarisschaal en de trede waarin iemand is ingeschaald. Verschillen in beloning
kunnen dan voortkomen uit een verschil in zwaarte van de functie (verschil tussen
functies), een verschil in salarisschaal waar de betreffende functie aan gekoppeld
is (verschil tussen cao’s) en een verschil in trede waarin iemand is ingeschaald (verschil
in ervaring).

Vraag 12

Kunt u tevens een reflectie geven op de verschillen in scholings- en loopbaanmogelijkheden
tussen relatief gelijkwaardige beroepen binnen de zorg op het gebied van verpleging
en verzorging tussen verschillende cao’s?

Antwoord 12

In de cao’s worden afspraken gemaakt over het opleidingsbeleid en over aandacht voor
persoonlijke ontwikkeling en loopbaanmogelijkheden. Het is aan de sociale partners
om hierover afspraken te maken. De overheid is geen partij in de cao-gesprekken.

De overheid kan en wil hierin echter wel faciliteren. In mijn brief «Breed pakket
voor werken in de zorg» (dd. 15 september 2020) geef ik aan dat we het belangrijk
vinden dat zorgprofessionals met vragen over loopbaanontwikkeling ergens terecht kunnen.
Dat geldt ook voor mensen die overwegen om de stap naar de zorg te zetten. Via «Sterk
in je werk» (geen kosten aan verbonden) kunnen bijvoorbeeld belangstellenden voor
werken in de zorg en al werkenden in de zorg terecht voor gratis loopbaangesprekken-
en coaching.

Vraag 13

Kunt u een gemiddeld overzicht geven welk deel van het verplegend en verzorgend personeel
in welke schaal is ingedeeld en of hierin verschuivingen hebben plaatsgevonden in
de afgelopen jaren? Waren vroeger bijvoorbeeld hbo-verpleegkundigen vaak hoger ingeschaald
dan nu?

Antwoord 13

Ik beschik niet over informatie over hoe verplegend en verzorgend personeel is verdeeld
over de salarisschalen en of hierin verschuivingen zijn opgetreden in de afgelopen
jaren. Er is wel enige informatie beschikbaar uit 2014. Deze is hieronder weergegeven.

Cao

Beroep

FG 30

FG 35

FG 40

FG 45

FG 50

FG 55

FG 60

VVT

Mbo verzorgende

7%

58%

35%

 
 
 
 

 

Mbo verpleegkundige

 
 

38%

58%

3%

 
 

 

Hbo verpleegkundige

 
 
 

31%

69%

 
 

Ziekenhuizen

Mbo verzorgende

24%

72%

4%

 
 
 
 

 

Mbo verpleegkundige

 
 

11%

32%

44%

14%

 

 

Hbo verpleegkundige

 
 
 
 

48%

48%

3%

GHZ

Mbo verzorgende

17%

66%

17%

 
 
 
 

 

Mbo verpleegkundige

 
 

62%

38%

 
 
 

 

Hbo verpleegkundige

 
 
 

64%

36%

 
 

GGZ

Mbo verzorgende

 

25%

75%

 
 
 
 

 

Mbo verpleegkundige

 
 

18%

44%

38%

 
 

 

Hbo verpleegkundige

 
 
 

10%

26%

55%

8%

Bron: De kern van de verpleegkundige en verzorgende beroepen. F. Peters, A. Westerbeek,
S. Tji. KBA, 2014