Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Raan over de mogelijke contradictie tussen uitspraken van de Minister van I&W en een stelling van Corendon over het reisadvies 'code oranje'

Antwoord van Minister Van Nieuwenhuizen Wijbenga (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen
30 juli 2020).

Vraag 1, 2 en 3

Kent u de stelling van Corendon dat Nederlandse ziektekostenverzekeringen medische
kosten in het buitenland dekken «tot een maximum van het tarief in Nederland, ook
als een behandeling verband houdt met het coronavirus, ongeacht het geldende reisadvies»?1 Zo ja, klopt deze stelling?

Hoe moeten we deze stelling van Corendon duiden in verhouding tot uw uitspraken tijdens
het vragenuurtje van 30 juni 2020, toen u in antwoord op een vraag van het lid Van
Raan (Partij voor de Dieren) over een ontmoedigingscampagne voor vliegreizen zei:
«(...) volgens mij is de belangrijkste ontmoediging dat het reisadvies oranje is voor
een groot deel van de landen, want dat betekent namelijk ook – en dat hebben we nog
even nagetrokken bij het Verbond van Verzekeraars – dat je dan als je een ziekte oploopt
of wat dan ook, dat je dan niet verzekerd bent (...)»?2

Wie heeft er gelijk in deze kwestie: de Minister of Corendon? Kunt u dat toelichten?

Antwoord 1, 2 en 3

De stelling van Corendon is mij bekend. Een oranje reisadvies voor een gebied betekent
dat niet-noodzakelijke reizen naar dat gebied worden afgeraden. Het is de verantwoordelijkheid
van de reiziger zelf om de afweging te maken of een reis noodzakelijk is of niet.
Doorgaans vergoedt de zorgverzekeraar zorgkosten in het buitenland tot aan het Nederlandse
tarief. De reisverzekeraar kan, afhankelijk van de polisvoorwaarden, (een deel van
de) eventuele aanvullende zorgkosten vergoeden. Een oranje (of rood) reisadvies kan
echter gevolgen hebben voor de dekking van de (reis)verzekering van de reiziger. Aangezien
iedere verzekeraar eigen voorwaarden kent, is het voor reizigers belangrijk om zich
hieromtrent vooraf goed te informeren bij de verzekeraar.

Vraag 4 en 5

Deelt u de mening dat het zeer onwenselijk is dat Corendon de volksgezondheidsrisico’s
bagatelliseert met opmerkingen als «De medische voorzieningen die door de Turkse overheid
worden verzorgd, staan goed aangeschreven terwijl de kosten betrekkelijk laag zijn;
om die reden gaan er jaarlijks ruim een miljoen buitenlanders speciaal naar Turkije
voor medische behandelingen»?3 Zo nee, waarom niet?

Wat vindt u ervan dat Corendon het reisadvies voor Turkije (code oranje) bagatelliseert
met opmerkingen als: «... Dit advies lijkt niet specifiek gebaseerd op de gezondheidssituatie
in de Turkse badplaatsen; het lijkt eerder het gevolg van het beleid om voor alle
landen buiten Europa – met uitzondering van de Caribische landen binnen ons eigen
koninkrijk – vooralsnog het reisadvies op oranje te houden ...»?4

Antwoord 4 en 5

Zoals toegelicht in de Staat van het Consulaire, beslist het Ministerie van Buitenlandse
Zaken aan de hand van verschillende criteria of een reisadvies, dat vanwege de COVID-19
pandemie op oranje is gezet, kan worden afgeschaald. Bij deze beslissing wordt o.a.
gekeken naar de gezondheidssituatie in het land. Het advies van het RIVM over die
gezondheidssituatie, o.a. gebaseerd op informatie van het ECDC, is daarbij doorslaggevend.
Naast de gezondheidssituatie in het land, wordt ook gekeken of het betreffende land
open is voor Nederlandse reizigers en of er quarantainemaatregelen gelden voor Nederlandse
reizigers. Op dit moment zijn er geen landen buiten Europa die aan alle criteria,
zoals benoemd in de Staat van het Consulaire, voldoen.

Vraag 6

Kunt u de verschillen uiteenzetten voor reizigers die een enkele reis maken vanuit
een gebied met code oranje naar Nederland en reizigers die retour reizen tussen Nederland
en een land met code oranje, meer specifiek gericht op veiligheidsmaatregelen, preventie
en verzekeringen?

Antwoord 6

Voor reizigers die naar Nederland komen vanuit een land waarvan het reisadvies vanwege
gezondheidsredenen de kleurcode oranje of rood heeft, geldt bij aankomst in Nederland
een dringend advies tot 14 dagen thuisquarantaine. Zoals aangegeven in de brief van
de Minister van Infrastructuur en Waterstaat en de Minister van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport d.d. 12 juni5 geldt voor passagiers van alle inkomende en uitgaande vluchten dat zij een verklaring
moeten invullen met vragen over gezondheidsklachten die passen bij COVID-19. Het maakt
hierbij niet uit of het gaat om een inwoner van Nederland die terugkeert van een reis
in dat land of niet. De omstandigheid dat iemand in het betreffende land verbleef,
is doorslaggevend.

Vraag 7

Erkent u dat het aantal vliegreizen dat inmiddels weer wordt georganiseerd naar bestemmingen
met code oranje, voorbij lijkt te gaan aan het strikt noodzakelijke karakter dat het
uitgangspunt moet zijn bij reizen naar bestemmingen met code oranje?6, 7 Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Zoals aangegeven in eerdere correspondentie met uw Kamer8, kan ik geen uitspraken doen over de motivaties van de reizigers op deze vluchten.
Bovendien blijft de afweging om af te reizen naar een land of gebied waarvoor het
reisadvies oranje is de verantwoordelijkheid van de reiziger zelf.

Vraag 8

Kent u de recente reclames van vliegtuigmaatschappijen, inclusief aanbiedingen voor
ploftickets?9

Antwoord 8

Ja.

Vraag 9 en 10

Erkent u dat de luchtvaart een versnellende rol gespeeld heeft in het verspreiden
van het coronavirus over de wereld? Zo nee, waarom niet?

Erkent u dat de luchtvaartsector zelf de volksgezondheid niet op 1 plaatst, maar kiest
voor het zo snel mogelijk aanwakkeren van de vraag naar vliegtickets? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 9 en 10

Plekken waar veel mensen zich tegelijkertijd bevinden kunnen een verhoogd risico op
COVID-19-besmettingen met zich meebrengen. Om die reden zijn ook de versoepelingen
voor de luchtvaart pas vrijgegeven op het moment dat dit verantwoord werd geacht.
Luchtvaartmaatschappijen en luchthavens nemen ook mitigerende maatregelen om de kans
op verspreiding van Covid-19 zoveel mogelijk te beperken, zoals toegelicht in bij
brief van 12 juni10. Een recent voorbeeld is de mondkapjesplicht die is ingevoerd op luchthaven Schiphol.
Ook aan boord worden passagiers conform de internationale richtlijnen verplicht een
niet-medisch mondkapje te dragen. Bovendien beschikken vliegtuigen over een uniek
ventilatiesysteem, worden passagiers indien mogelijk verspreid in het vliegtuig en
worden de catering en bewegingen in de cabine geminimaliseerd.

Vraag 11

Kent u de campagne van de rijksoverheid, waarbij met posters op haltes van het openbaar
vervoer werd opgeroepen om alleen noodzakelijke reizen te maken?

Antwoord 11

Ja, hier ben ik bekend mee.

Vraag 12

Bent u ertoe bereid om alsnog een actieve ontmoedigingscampagne op te starten voor
vliegreizen in het algemeen en risicobestemmingen in het bijzonder, vergelijkbaar
met de ontmoedigingscampagne die werd opgericht voor het openbaar vervoer? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 12

Het reizen naar risicobestemmingen wordt reeds ontmoedigd door het oranje reisadvies
voor deze gebieden. Dit reisadvies wordt op verschillende manieren onder de aandacht
gebracht, o.a. door publiekscampagnes via verschillende media. Daarnaast vindt men
de laatste stand van zaken op www.rijksoverheid.nl/coronavirus -covid-19. Het actief ontmoedigen van vliegreizen in het algemeen acht ik niet nodig.