Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Jasper van Dijk, Voordewind, Groothuizen, Kuiken en Van Ojik over het bericht dat Griekenland asielzoekers stiekem terugstuurt naar Turkije

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid), mede namens
de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (ontvangen 25 juni 2020).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 3180.

Vraag 1, 2, 6, 7

Wat is uw reactie op het bericht «Griekenland stuurt asielzoekers stiekem terug naar
Turkije»?1

Is het juist dat de Griekse overheid asielzoekers, waarvan sommigen al maanden in
het land verblijven, onder dwang de grens met Turkije heeft overgezet? Zo nee, hoe
zit het wel?

Deelt u de bevindingen van experts dat sprake is van een nieuwe strategie van de Griekse
overheid, nu het ook asielzoekers die al lang en breed op Griekse bodem zijn aangeland,
oppakt en de grens over zet?

Kunt u uitsluiten dat bovengenoemde praktijken zich nog voordoen? Op welke manier
wordt dat gemonitord?

Antwoord 1, 2, 6, 7

Het kabinet heeft kennisgenomen van het bericht «Griekenland stuurt asielzoekers stiekem
terug naar Turkije». Nederland beschikt niet over eigenstandige informatie om de precieze
toedracht van de in het artikel geschetste bevindingen te bevestigen of te ontkrachten.
In het artikel wordt gesteld dat de Griekse politie migranten uitzet naar Turkije
zonder het recht op toegang tot de asielprocedure te waarborgen. De Griekse autoriteiten
ontkennen de berichten en aantijgingen van mensenrechtenschendingen door Griekse grenswachten.2

Vraag 3, 4, 5, 8, 9

Wordt met deze handelwijze het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van
de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM) en andere internationale verdragen geschonden?
Wat zijn daarvan de consequenties?

Hoe beoordeelt u het handelen van de Griekse overheid en welke gevolgen verbindt u
daaraan, gezien de Europese samenwerking met dit land op het gebied van asiel en migratie?

Deelt u de mening dat Griekenland zich moet houden aan het EVRM en de afspraken op
het gebied van asiel en migratie die zij in Europees verband hebben gemaakt?

Gaat u deze zaak in Europees verband in Brussel (EU) en in Straatsburg (Raad van Europa)
aan de orde stellen?

Bent u bereid om in Europees verband aan te dringen op onafhankelijk onderzoek naar
deze gang van zaken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3, 4, 5, 8, 9

Vanaf 28 februari jl. heeft Griekenland een aantal noodmaatregelen getroffen in reactie
op de beslissing van Turkije om migranten niet langer te beletten om vanuit Turkije
naar Griekenland en Bulgarije door te reizen. Een van deze maatregelen was de tijdelijke
opschorting van de asielprocedure van 1 maart jl. tot 1 april jl. Tevens heeft Griekenland,
met ondersteuning van de EU, het grensbeheer versterkt. Het doel van deze maatregelen
was om de irreguliere grensoverschrijdingen tegen te gaan. Volgens de Griekse autoriteiten
hebben de circa 2.500 asielzoekers die in deze periode in Griekenland aankwamen en
asiel aanvroegen, na deze periode alsnog toegang gekregen tot de Griekse asielprocedure.
Verder vindt sinds medio maart 2020,in verband met COVID-19, geen terugkeer vanuit
Griekenland naar Turkije plaats.

Ik deel uiteraard de mening dat Griekenland, net als alle EU-lidstaten, zich moet
houden aan het EVRM en de overige van toepassing zijnde internationale en Europese
wet- en regelgeving. Dit geldt ook voor het optreden van Griekenland (en Turkije)
aan hun gemeenschappelijke grens. Het kabinet draagt dit ook uit in Europees en bilateraal
verband. Dit heb ik ook meermaals benadrukt bij mijn Griekse ambtgenoot. Het is aan
de Europese Commissie, als hoedster van de verdragen, om toe te zien op adequate implementatie
en naleving van de Europese wetgeving. Bij vermoedens van het niet naleven van het
EVRM kan door betrokkenen, maar ook door een advocaat of belangenorganisatie, aangifte
worden gedaan bij de verantwoordelijke autoriteiten, waarna een onderzoek kan worden
ingesteld.