Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Hijink en Marijnissen over het invoeren van een draagplicht voor niet-functionele mondmaskers in het openbaar vervoer

Antwoord van Minister Bruins (Medische Zorg) (ontvangen 16 juni 2020).

Vraag 1

Op welke wijze gaat straks toezicht gehouden worden op het gebruik van verschillende
type mondkapjes in het openbaar vervoer?1

Antwoord 1

Vervoerders maken gebruik van hun bevoegdheden op grond van de Wet personenvervoer
2000 om aanwijzingen te geven aan passagiers van het openbaar vervoer. Handhaving
zal in de praktijk plaatsvinden door de toezichthouders op grond van deze wet. Zij
zullen niet toezien op het specifieke type. Wel moet het gaan om een mondkapje. Sjaals
en dergelijken zijn niet toegestaan.

Vraag 2

Klopt het dat het u in gesprek bent (geweest) met de Stichting Koninklijk Nederlands
Normalisatie Instituut (NEN) over het ontwerpen van een richtlijn voor het gebruik
van mondmaskers in het openbaar vervoer?

Antwoord 2

Ja. NEN heeft aangeboden om aanbevelingen te maken voor niet-medische mondkapjes voor
reizigers in het OV. NEN heeft deze aanbevelingen gedupliceerd op 19 mei.

Vraag 3

Klopt het dat NEN met voorschriften komt die voorschrijven dat de in het openbaar
vervoer te gebruiken mondmaskers pertinent niet voorzien mogen zijn van een CE-markering?

Antwoord 3

NEN stelt aanbevelingen op voor niet-medische mondkapjes zonder CE-markering. Deze
aanbeveling kan verkopers en gebruikers helpen om kwalitatief goede bescherming aan
te bieden en toe te passen. Voor gebruik in het OV gaat het nadrukkelijk om niet-medische
mondkapjes. Medische mondkapjes blijven voor de zorg, deze hebben een CE markering.
Ik verwacht dat op korte termijn ook op Europees niveau dergelijke specificaties zullen
worden gepubliceerd.

Vraag 4

Waarom spreekt u met NEN en anderen over het gebruik van niet-gecertificeerde mondmaskers
in het openbaar vervoer? Zijn minimale eisen aan de kwaliteit van mondmaskers niet
juist belangrijk om mensen tegen verspreiding van het coronavirus te beschermen?

Antwoord 4

CE-markeringen duiden op een medisch mondkapje, wat voorbehouden is aan de zorg. Indien
een mondkapje in serieproductie op de markt aangeboden wordt, geldt de Europese richtlijn
Algemene productveiligheid en productaansprakelijkheid. Voor in serieproductie op
de markt aangeboden mondkapjes geldt ook, dat als de mondkapjes op enigerlei wijze
chemische stoffen bevatten, deze mondkapjes ook moeten worden getoetst aan de REACH
Verordening. Er zijn dus wel minimale eisen waarop een mondkapje moet voldoen.

Vraag 5

Klopt het dat NEN in het voorstel stelt dat de niet-medische maskers, die gebruikt
dienen te worden in het openbaar vervoer, geen vorm van bescherming geven als persoonlijk
beschermingsmiddel of medisch hulpmiddel? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 5

Niet-medisch mondkapjes bij reizigers zijn niet ter bescherming van de reiziger zelf,
maar van de anderen om hem/haar heen. Het niet-medisch mondkapje is bedoeld voor gebruik
door gezonde mensen, die geen klinische symptomen van een infectie hebben en/of vertonen
en die niet in contact komen met mensen met dergelijke symptomen.

Het dragen van een niet-medisch mondkapje is ter aanvulling op de hygiënische maatregelen
om overdracht van COVID-19 te voorkómen in een situatie waarin de 1,5 meter afstand
niet aangehouden kan worden en waar geen triage kan plaatsvinden.

Vraag 6

Waarom mogen mondmaskers in het openbaar vervoer de reiziger niet beschermen? Welk
nut dient een mondkapje in het openbaar vervoer als deze geen gekende beschermende
werking mag hebben? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 6

Zie mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 7

Hoe denkt u de veiligheid en gezondheid van reizigers en ov-personeel te kunnen beschermen
als reizigers geen gebruik mogen maken van mondmaskers met CE-markering?

Antwoord 7

Zie mijn antwoord op vraag 5. Met werkgevers in het OV is overleg geweest over mondkapjes
voor werknemers. Als regel voor werknemers in het OV geldt dat professioneel geproduceerde
niet-medische mondkapjes gebruikt worden, waarbij goede aansluiting op de mond, neus
en kin vereist is.

Vraag 8

Als het zo is dat CE-gemarkeerde mondmaskers massaal te koop zijn bij supermarkten
en in andere winkels, waarom zijn deze maskers dan nog steeds niet beschikbaar voor
álle zorgverleners die hier preventief gebruik van willen maken?

Antwoord 8

Mondkapjes met CE-markering blijven voorbehouden aan de zorg. Het is niet de bedoeling
dat deze te koop zijn bij supermarkten en in andere winkels. Verwijzingen naar medisch
gebruik vind ik potentieel misleidend voor consumenten omdat deze claims op producten
niet altijd waargemaakt worden. Het is dan ook primair de verantwoordelijkheid van
verkopers om deze maskers niet aan te bieden. Over de beschikbaarheid van persoonlijke
beschermingsmiddelen in de zorg heb ik uw Kamer meer uitgebreid in de brief van 20 mei
geïnformeerd.

Vraag 9

Ligt het, gezien de verplichting om vanaf 1 juni aanstaande mondkapjes in het openbaar
vervoer te gebruiken, niet voor de hand dat betrouwbare mondkapjes gratis van overheidswege
worden verstrekt? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 9

Nee, mensen zijn zelf verantwoordelijk voor het aanschaffen van een mondkapje. Om
de mondkapjes zo betaalbaar mogelijk te maken, heeft de Minister van Financiën de
btw op mondkapjes gereduceerd tot 0% tot in ieder geval september.

Vraag 10

Kunt u deze vragen beantwoorden voorafgaand aan het debat over de ontwikkelingen rondom
het coronavirus op woensdag 20 mei aanstaande? Wilt u deze vragen afzonderlijk antwoorden
in plaats van deze te beantwoorden in de update brief?

Antwoord 10

Ik heb uw vraag zo spoedig mogelijk beantwoord.