Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van der Staaij over het bericht 'Onbegrijpelijke concurrentie rond abortus'
Vragen van het lid Van der Staaij (SGP) aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het bericht «Onbegrijpelijke concurrentie rond abortus» (ingezonden 15 april 2020).
Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 4 juni
2020).
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het artikel «Onbegrijpelijke concurrentie rond abortus»?1
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Klopt het dat buitenlandse vrouwen op dit moment nog steeds toegang hebben tot Nederlandse
abortusklinieken? Waarom wordt dit met het oog op besmettingsrisico’s niet onmogelijk
gemaakt?
Antwoord 2
Alle abortusklinieken in Nederland zijn open. De abortushulpverlening in Nederland
gaat dan ook in deze omstandigheden door en is toegankelijk. Deze toegankelijkheid
geldt ook buitenlandse vrouwen die ondanks de maatregelen in het land van herkomst
gelegenheid zien om naar Nederland te komen.
Overigens blijkt uit een rondgang van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd dat het
aandeel buitenlandse vrouwen is afgenomen.
Vraag 3
Welke maatregelen hebben abortusklinieken genomen om besmetting met het coronavirus
te voorkomen?
Antwoord 3
Alle klinieken hebben de adviezen van het RIVM overgenomen en opgenomen op hun website.
Het aantal fysieke consulten wordt tot het noodzakelijk minimum beperkt. Waar mogelijk,
wordt gebruik gemaakt van beeldbellen. Er vinden momenteel geen inloopspreekuren plaats.
Omdat het nemen van beschermende maatregelen tijd vraagt, wordt meer behandeltijd
per vrouw uitgetrokken. Klinieken zijn in verband hiermee langer of meer dagen open.
Er is meer rust in de kliniek en er zijn minder mensen tegelijk aanwezig.
Vraag 4
Overweegt u, of heeft u op enig moment overwogen, om de capaciteit (personeel, beschermingsmiddelen,
etc.) van de abortusklinieken in te zetten in de strijd tegen het coronavirus?
Antwoord 4
Nee. Abortushulpverlening gaat ook in deze omstandigheden door. Het betreft noodzakelijke
zorg die niet uitgesteld kan worden en zorg die ook niet door een andere sector overgenomen
kan worden. Het aantal vrouwen met een verzoek tot zwangerschapsafbreking is ongewijzigd.
Het is dus van groot belang dat de capaciteit van de abortusklinieken behouden blijft
voor de abortushulpverlening. De zorgvuldigheid van de besluitvormingsprocedure en
de kwaliteit van de abortuszorg staan daarbij nog steeds voorop.
Vraag 5
Klopt het dat diverse abortusklinieken op dit moment geen spreekuur meer houden? Hoe
wordt gewaarborgd dat nog steeds het gesprek wordt gevoerd over de keuze (voor alternatieven)
voor abortus?
Antwoord 5
Het klopt dat er geen inloopspreekuren meer gehouden worden. Vrouwen moeten een afspraak
voor een consult maken. Recentelijk heb ik besloten dat het eerste consult met een
arts – waarna de beraadtermijn gaat lopen – zoveel mogelijk telefonisch en bij voorkeur
met beeldverbinding mag plaatsvinden. Deze maatregel geldt uitsluitend gedurende deze
pandemie en dient ter bescherming van zowel de vrouw in kwestie als van de medewerkers
in de abortuskliniek.
Tijdens dit consult met de arts krijgt de vrouw alle voorlichting die voor haar noodzakelijk
is om de zorgvuldigheid van haar besluitvorming te kunnen waarborgen.
Na de beraadtermijn zal de vrouw zich voor de uiteindelijke behandeling naar de kliniek
moeten begeven, alwaar zij wederom zal spreken met een arts. Ook in dit gesprek voorafgaand
aan de behandeling wordt, ook in deze omstandigheden, het weloverwogen karakter van
de beslissing als ook het vrijwillig nemen van deze beslissing getoetst.
Vraag 6
Erkent u dat de coronacrisis geen reden vormt om bestaande abortuswet- en regelgeving
niet in acht te nemen, waaronder de bedenktijd?
Antwoord 6
Ja. Ook tijdens de coronacrisis geldt de Nederlandse wet- en regelgeving.
Vraag 7
Kunt u bevestigen dat de huidige omstandigheden voor u geen aanleiding vormen om de
abortuspil vrij verkrijgbaar te stellen?
Antwoord 7
Ja. Recentelijk heeft hierover een procedure plaatsgevonden bij de voorzieningenrechter.
Volledigheidshalve verwijs ik naar die uitspraak2.
Vraag 8
Welke maatregelen heeft u genomen opdat ook onder de huidige omstandigheden hulp kan
worden geboden aan onbedoeld zwangere vrouwen, zoals huisvesting, materiële of financiële
ondersteuning?
Antwoord 8
De keuzehulpgesprekken voor onbedoeld zwangere vrouwen kunnen – ondanks de coronacrisis –
gewoon plaatsvinden via ICT-mogelijkheden. Ook is het mogelijk dat – mocht een vrouw
toch graag een face to face gesprek krijgen op locatie – dat organisaties dit kunnen
organiseren binnen de regels die nu gelden, zoals 1,5 meter afstand.
Huisvesting die wordt geboden aan zwangere vrouwen is belegd bij gemeenten. Organisaties
die deze hulp bieden, krijgen hier vaak via de maatschappelijke opvang van gemeenten
geld voor. Gemeenten zijn op dit moment bezig te kijken naar de gevolgen van de coronacrisis
voor zorgorganisaties en zullen passend compenseren als dat nodig blijkt.
Vraag 9
Welke gevolgen hebben de coronamaatregelen voor het Zevenpuntenplan onbedoelde (tiener)zwangerschappen,3 zoals activiteiten van de GGD-en, gastlessen op scholen en keuzehulpgesprekken?
Antwoord 9
Ik verwijs voor het onderdeel keuzehulpgesprekken naar het antwoord op vraag 8.
Ten aanzien van de opleiding Keuzehulp kunnen de trainingen die gepland waren in juni
niet plaatsvinden. Dit wordt nu doorgeschoven naar juli of september. Alles wat online
aangeboden kan worden, gebeurt wel online.
Voor het centraal informatiepunt geldt dat de planning van mei niet kan worden gehaald.
De training van de centralisten kan op dit moment niet worden gegeven. Die is nu naar
augustus verschoven. De website van het informatiepunt is in mei wel gereed, maar
de lancering hiervan wordt in augustus gedaan, evenals de campagne over dit informatiepunt.
Het Toetsingspanel Keuzehulp kan op dit moment ook de werkzaamheden door corona niet
goed uitvoeren. De verwachting is dat een deel van het rapport daarom later wordt
uitgevoerd dan gepland.
Ten aanzien van de gastlessen op scholen heeft deze coronacrisis natuurlijk ook impact.
Scholen zullen op dit moment de gastlessen waarschijnlijk niet inplannen, gezien het
feit dat kinderen thuis zijn. Het is natuurlijk wel mogelijk gastlessen te geven via
ICT-mogelijkheden, maar de verwachting is dat scholen op dit moment prioriteit geven
aan andere taken. Dat is een kwestie van overmacht. Het geld dat scholen hebben aangevraagd
voor het huidige schooljaar 2019/2020 om op dit thema activiteiten uit te voeren,
kan wat de Staatssecretaris van VWS betreft worden ingezet zodra de maatregelen rondom
corona voor scholen weer worden versoepeld.
De plannen die de Staatssecretaris van VWS heeft ingezet rondom het Stimuleringsplan
onderwijs voor de komende twee schooljaren (2020/2021 en 2021/2022) worden desalniettemin
verder voorbereid. Er hebben ook nu al 211 scholen een aanvraag ingediend voor het
ondersteuningsaanbod Relaties & Seksualiteit voor het schooljaar 2020/ 2021. Dat betekent
dat deze gelden ingezet kunnen worden vanaf september als het nieuwe schooljaar begint.
Daar is de Gezonde School met alle relevante partijen nu ook de voorbereidingen voor
aan het treffen en tot nu toe verwacht de Staatssecretaris van VWS dat in september
scholen en GGD’en hiermee aan de slag kunnen.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
H.M. de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.