Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ploumen over het lot van vrouwelijke activisten in Saudi-Arabië

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 4 mei 2020).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Saoedische prinses smeekt om vrijlating»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met de zaak van de Saoedische prinses die in het verleden veelvuldig
aandacht heeft gevraagd voor de positie van vrouwen, ongelijkheid en corruptie in
Saoedi-Arabië, en heeft opgeroepen tot hervormingen? Zo ja, sinds wanneer bent op
de hoogte van haar situatie?

Antwoord 2

Ja. Het is bekend dat Basmah Bint Saud zich op verschillende manieren heeft ingezet
voor humanitaire zaken en voor hervormingen om de positie van vrouwen in Saoedi-Arabië
te verbeteren. Basmah Bint Saud werd in maart 2019 gearresteerd. Het is niet duidelijk
welke aanklacht er tegen haar geformuleerd is.

Vraag 3

Hebt u tijdens uw recente bezoek aan Saoedi-Arabië aandacht gevraagd voor het lot
van de prinses en haar dochter? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 3

Tijdens mijn bezoek aan Saoedi-Arabië op 19 en 20 februari jl. stonden mensenrechten
hoog op de agenda. In mijn gesprekken met Minister van Buitenlandse Zaken Bin Farhan
en Minister van staat voor Buitenlandse Zaken Al-Jubeir is uitgebreid aandacht gevraagd
voor de positie van vrouwen in het land. De situatie van Basmah Bint Saud is niet
op zichzelf aan de orde gekomen. Wel zijn in deze gesprekken expliciet de zaken aangekaart
van de groep vrouwenrechtenactivisten die in mei 2018 werden gearresteerd.

Vraag 4

Is er op andere momenten aandacht gevraagd voor het lot van Basmah Bint Saud bin Abdulaziz
Al Saud en haar dochter Suhoud Al Sharif? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 4

Nederland vraagt stelselmatig aandacht voor mensenrechten, en in het bijzonder de
positie van vrouwen, in Saoedi-Arabië. Dit gebeurt in bilaterale gesprekken op alle
niveaus, en in de daarvoor geëigende multilaterale fora. Nederland pleit hierin regelmatig
tegen willekeurige gevangenneming en voor een eerlijke rechtsgang en bescherming van
de rechten van activisten. Zo werd tijdens de Mensenrechtenraadsessies in maart 2019
en september 2019 aandacht gevraagd voor de positie van vrouwenrechtenactivisten en
mensenrechtenverdedigers. Ook tijdens de meest recente sessie van de Mensenrechtenraad,
op 10 maart 2020, werd in de item-4 verklaring van de EU expliciet aandacht gevraagd
voor de voortdurende detentie van activisten die zich inzetten voor vrouwenrechten.

Vraag 5

Wat is recentelijk ondernomen om het lot van andere vrouwelijke activisten in Saoedi-Arabië,
waaronder Loujain al-Hathioul en de groep vrouwenactivisten die in mei 2018 werden
gearresteerd, te verbeteren? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 5

De zaken van onder andere Loujain al-Hathloul, Nassima al-Sada en Samar Badawi, zijn
in gesprek met de Saoedische ministers Bin Farhan en Al-Jubeir aangekaart tijdens
mijn bezoek aan Riyad in februari dit jaar. Eerder sprak ik al mijn ernstige zorgen
uit over hun zaken tijdens het bezoek van Minister Al-Jubeir aan Nederland op 14 november
2019. Zoals geschreven in de beantwoording van schriftelijke vragen op 18 maart 2020
(2019–2020, nr. 2146) is over de zaak van Loujain al-Hathloul in maart dit jaar nogmaals een stevige boodschap
afgegeven aan de Saoedische ambassade in Den Haag. In verband met het coronavirus
liggen de rechtszaken van deze groep vrouwenrechtenactivisten nu stil.

Vraag 6

Op welke wijze hebt u zich nog meer ingespannen om de situatie van Saoedische vrouwelijke
activisten te verbeten? Kunt u een toelichting geven?

Antwoord 6

Zie antwoord op vraag 5.

Vraag 7

Bent u bereid (opnieuw) aandacht te vragen voor het lot van Basmah Bint Saud bin Abdulaziz
Al Saud en haar dochter Suhoud Al Sharif bij uw Saoedische ambtsgenoot?

Antwoord 7

Nederland zal in zowel bilaterale contacten als in de daarvoor geëigende multilaterale
fora, alsook in EU-verband, aandacht blijven vragen voor de verbetering van vrouwenrechten
in Saoedi-Arabië en zich daarbij ook uitspreken voor de rechten van activisten die
zich hiervoor inzetten.

Vraag 8

Welke verdere maatregelen bent u in uw contacten met Saoedi-Arabië bereid te nemen
die de druk kunnen opvoeren om de positie van vrouwen in het algemeen, en die van
vrouwelijke activisten in het bijzonder, te verbeteren?

Antwoord 8

Zoals beschreven in de beantwoording van Kamervragen op 17 juli 2019 (2018–2019, nr.
3498) ondersteunt de Nederlandse ambassade in Riyad meerdere initiatieven om de positie
van vrouwen in Saoedi-Arabië te verbeteren. Nederland draagt op deze manier bij aan
de positieve hervormingen die in dit land gaande zijn, zoals het stimuleren van meer
participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt. Zo draagt de ambassade bij aan het organiseren
van een carrièrebeurs voor vrouwen en nemen Saoedische vrouwen deel aan het Female Leadership programma in Nederland.

Vraag 9

Welke acties zijn er recentelijk in Europees verband genomen om druk uit te oefenen
op de overheid van Saoedi-Arabië om de rechten van vrouwen in het land te verbeteren?
Kunt u een toelichting geven?

Antwoord 9

Nederland pleit in EU-verband regelmatig voor aandacht voor de mensenrechtensituatie
in Saudi-Arabië. Zoals geschreven in het antwoord op vraag 4 heeft de EU tijdens de
Mensenrechtenraadsessies van maart 2019, september 2019 en maart 2020 aandacht gevraagd
voor de positie van vrouwenrechtenactivisten en mensenrechtenverdedigers. Daarnaast
heeft de EU op verschillende momenten in bilaterale gesprekken met de Saoedische autoriteiten
aandacht gevraagd voor mensenrechten, zoals bijvoorbeeld tijdens het bezoek van de
Saoedische Minister Al-Jubeir aan Brussel in januari dit jaar.