Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ploumen over het delen van corona-patenten door farmaceuten

Antwoord van Minister Van Rijn (Medische Zorg) (ontvangen 30 april 2020).

Vraag 1

Erkent u de zorgen die bestaan omtrent de beschikbaarheid en betaalbaarheid van toekomstige
coronamedicijnen en vaccins? Erkent u tevens dat we in een mondiale crisis verkeren
waarin internationale samenwerking en solidariteit onmisbaar zijn?

Antwoord 1

Ik erken zowel de genoemde zorgen als het feit dat we in een mondiale crisis verkeren
waarin internationale samenwerking en solidariteit onmisbaar zijn om de crisis de
baas te worden.

Vraag 2 en 4

Hoe beoordeelt u de oproep van Costa Rica aan de World Health Organisation (WHO) tot
het creëren van een patent pool om een eerlijke toegang tot coronabehandelingen mogelijk te maken?1

Bent u bereid de Costa Ricaanse oproep aan de WHO te ondertekenen? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 2 en 4

Van patent pools is bekend dat ze vervolg-innovaties versterken omdat ze relevante
technologie effectief beschikbaar maken. Het geeft meer partijen laagdrempelig toegang
tot standaarden en versterkt daarmee kaders en normen die bruikbaar zijn of als bouwsteen
kunnen dienen om effectieve therapieën te ontwikkelen. Een therapie kan immers bestaan
uit meerdere patenten of is ontwikkeld op basis van bestaande patenten.

Nederland is voorstander van het delen van informatie en wetenschappelijke data. Hierbij
moet wel worden gewaakt dat data wordt opgeslagen in toegankelijke systemen, zodat
iedereen er later weer bij kan. Daarom is Nederland voorstander van samenwerkingsverbanden
die werken volgens de FAIR principes (FAIR staat voor: Findable, Accessible, Interoperable,
Reusable). Op grond van deze FAIR principes zijn data vindbaar, toegankelijk, interoperabel
en herbruikbaar en kunnen data gemakkelijk met behulp van algoritmes worden onderzocht.
Nog belangrijker in verband met persoonsgevoelige informatie is dat databeheerders
zelf de mate kunnen bepalen waarin ze hun data openstellen voor derden.

Het idee van Costa Rica is dus een stap in de goede richting, echter, er dient zeer
zorgvuldig naar de uitvoering ervan te worden gekeken.

Zoals 8 april jongstleden in de gewijzigde motie van het lid Ellemeet c.s. over het
opzetten van een wereldwijde COVID-19 pool (t.v.v. motie 25295–224) is gevraagd, zal
de regering voorafgaand, en tijdens, de jaarlijkse vergadering van de WHO leiderschap
tonen en zich expliciet uitspreken voor zo’n wereldwijde COVID-19 pool en de WHO hierbij
actief steunen.

Vraag 3

Wat is uw oordeel over de uitspraak van de directeur van de internationale branchevereniging
van farmaceutische industrie dat het mogelijk maken van wereldwijd gebruik van coronamedicijnen
«niet bovenaan de prioriteitenlijst» staat? Bent u van mening dat de farmaceutische
industrie met deze houding haar maatschappelijke taak serieus neemt?

Antwoord 3

Bij de ontwikkeling van een therapie voor of vaccin tegen COVID-19 is een goede private-publieke
samenwerking nodig. Zowel voor wat betreft de noodzakelijke financiële middelen als
voor wat betreft de kennis en expertise. De farmaceutische industrie heeft hier in
mijn ogen dus ook een belangrijke taak in. Als ik vertegenwoordigers van de industrie
of bedrijven spreek, benoem ik dit ook. Het is voor mij randvoorwaardelijk dat een
therapie beschikbaar komt die toegankelijk en betaalbaar is. Gelukkig zien we ook
vanuit farmaceutische bedrijven de wil om hieraan mee te werken.

Ik heb het citaat, zoals genoemd wordt in de vraag, niet kunnen controleren. De internationale
branchevereniging van de farmaceutische industrie heeft ondertussen wel een verklaring
op hun website geplaatst, waarin ze het belang van therapie ontwikkeling voor COVID-19
onderschrijven2.