Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Wassenberg over het bericht dat lijmplankjes veel dierenleed veroorzaken

Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 9 april
2020).

Vraag 1

Kent u het bericht «Dierenambulance: Stop met lijmplankjes, voorkom dierenleed»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wist u dat lijmplankjes ernstig dierenleed veroorzaken, niet alleen voor muizen maar
ook voor andere dieren die er het slachtoffer van kunnen worden, zoals vogels, vleermuizen
en zelfs huiskatten?

Antwoord 2

Daar ben ik mij van bewust.

Vraag 3

Klopt het dat het gebruik van lijmplankjes om dieren te vangen en te doden verboden
is, vanwege het ernstige dierenleed dat ermee wordt veroorzaakt?

Antwoord 3

Ja, lijm is één van de middelen die is aangewezen als middel waarvan het verboden
is zich er mee buiten gebouwen te bevinden, indien redelijkerwijs moet worden aangenomen
dat deze middelen of materialen zullen worden gebruikt voor het doden of vangen van
dieren. Voor het gebruik van lijm als vang- of dodingsmiddel is een ontheffing nodig
van de provincie. De provincie kan uitsluitend ontheffing of vrijstelling voor het
gebruik van het middel verlenen als er geen andere bevredigende oplossing voor het
doden of vangen van dieren bestaat. Provincies dienen alle relevante aspecten af te
wegen bij het verlenen van ontheffingen en vrijstellingen, met inbegrip van de eis
dat bij het vangen en doden onnodig leed moet worden voorkomen en dat bij schadebestrijding
de minst bezwarende oplossing moet worden gekozen. Het kan desondanks voorkomen dat
er onbedoeld andere dieren gevangen worden.

Vraag 4

Klopt het dat een van de redenen om het gebruik van lijmplankjes te verbieden is dat
lijmplankjes een niet-selectief vangmiddel zijn, die tot ernstige verstoringen van
populaties van beschermde diersoorten kunnen leiden of lokale populaties van bedreigde
diersoorten zelfs kunnen doen verdwijnen?

Antwoord 4

Nee, lijmplankjes worden ingezet op locaties als uiterste middel waar geen ander bevredigend
alternatief dan het gebruik van dit middel bestaat. Hierbij mag geen afbreuk worden
gedaan aan het streven de populatie van de betrokken soort en andere soorten in haar
natuurlijke verspreidingsgebied in gunstige staat van instandhouding te laten voorbestaan.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het in dit licht zorgwekkend is dat vogels en andere potentieel
beschermde diersoorten in de lijm vast komen te zitten, en het zelfs dikwijls niet
overleven?

Antwoord 5

Ik deel deze zorgen. Vang- en dodingsmiddelen moeten op zo’n manier ingezet worden
dat deze het beoogde doel behalen en het onnodig lijden van dieren moet daarbij worden
vermeden.

Vraag 6

Klopt het dat de verkoop van lijmplankjes niet verboden is?

Antwoord 6

Dat klopt, de verkoop van lijmplankjes is niet verboden.

Vraag 7

Kunt u toelichten hoe u het verbod op het gebruik van lijmplankjes handhaaft, terwijl
ze gewoon overal te koop zijn?

Antwoord 7

Zoals ik in mijn antwoord op vraag drie heb toegelicht, is het gebruik van lijmplankjes
verboden, maar kunnen provincies kunnen hier van afwijken door ontheffingen te verlenen.
In situaties waar alles op het gebied van wering en bestrijding is geprobeerd en de
volksgezondheid, dan wel de voedselveiligheid in het geding is, mogen lijmplanken
ingezet worden als uiterste middel. Hierbij moet onnodig dierenleed worden voorkomen.
Is dit niet het geval dan kan de NVWA hiertegen optreden in de vorm van een bestuurlijke
strafbeschikking.

Vraag 8

Deelt u de mening dat ook de verkoop van lijmplankjes verboden zou moeten worden?

Antwoord 8

Die mening deel ik niet. In gevallen waarvoor de provincies ontheffing hebben verleend,
kunnen lijmplanken worden gebruikt. Een algeheel verkoopverbod is dan ook niet aan
de orde.

Vraag 9

Klopt het dat Europese regels omtrent het vrije verkeer van goederen zich verzetten
tegen een dergelijk verbod?2

Antwoord 9

Dat klopt. EU-regels omtrent het vrije verkeer van goederen kunnen bij een dergelijk
verbod in het geding komen.

Vraag 10

Bent u bereid te onderzoeken of en op welke gronden u een verbod op de verkoop van
lijmplankjes kunt invoeren?

Antwoord 10

Zoals ik in mijn antwoord op vraag acht heb toegelicht, vind ik een verkoopverbod
niet aan de orde.

Vraag 11

Wist u dat er veel betere en diervriendelijker manieren zijn om muizenoverlast aan
te pakken, zoals het dichten van kieren en gaten, goed schoonmaken en het onbereikbaar
maken van voedsel en afval?

Antwoord 11

Ja, hier ben ik mij van bewust. Sinds 1 januari 2017 is Integrated Pest Management
(IPM) verplicht bij het bestrijden van ratten buiten gebouwen en rond 2023 wordt deze
aanpak ook verplicht voor de bestrijding van ratten en muizen binnen gebouwen. Het
doel van IPM is het voorkomen van ratten- en muizenplagen. Dit kan door middel van
het dichten van kieren en gaten, het goed schoonmaken en het onbereikbaar maken van
voedsel en afval. Hierdoor hoeven de knaagdieren niet gedood te worden.

Vraag 12

Bent u bereid (extra) voorlichting te geven over diervriendelijke en preventieve manieren
om muizenoverlast te bestrijden?

Antwoord 12

Het doel van IPM is bepaalde chemische middelen (anticoagulantia) zo min mogelijk
in te zetten door ratten- en muizenplagen zo veel mogelijk te voorkomen. Het belang
van preventie wordt daarmee onderschreven. Het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen
(KAD) beschikt als expertisecentrum over veel kennis om voorlichting op dit thema
te verzorgen. Derhalve acht ik extra voorlichting niet nodig.