Schriftelijke vragen : Het bezoek van de minister aan Zuid-Afrika

Vraag 1

Klopt het dat u met een «ambitieuze agenda»1 Zuid-Afrika bezocht heeft op 3 en 4 februari jl.?

Vraag 2

Heeft u, naast het «benutten van kansen, zowel politiek als economisch» ook aandacht
gevraagd voor de mensenrechtensituatie in Zuid-Afrika?

Vraag 3

Heeft u conform de motie-Van Helvert/Van der Staaij2 duidelijk stelling genomen dat de voorgenomen landonteigening van blanke boeren in
Zuid-Afrika, zonder compensatie, in strijd is met de mensenrechten?

Vraag 4

Heeft u bovendien druk uitgeoefend op Zuid-Afrika om ervan af te zien? Zo ja, welke
en met welk resultaat? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Klopt het dat de voorgenomen wijziging van de Zuid-Afrikaanse Grondwet erop neerkomt
particulieren geen eigendom kunnen verkrijgen over de door de overheid onteigende
grond, maar slechts toegang en dat de overheid dus enige eigenaar van de grond blijft3? Wat vindt u hiervan?

Vraag 6

Klopt het bovendien dat blanke Zuid-Afrikanen niet tot de begunstigden behoren, die
dergelijke toegang kunnen verkrijgen? Betekent dit dat blanke mensen op basis van
ras en/of huidskleur door de overheid uitgesloten gaan worden van de toebedeling van
grond door de overheid? Wat vindt u hiervan?

Vraag 7

Deelt u de vrees dat dergelijke praktijken buitenlandse investeerders afschrikken,
omdat ze geen grond in eigendom kunnen verkrijgen, maar slechts kunnen «leasen» van
de overheid?

Vraag 8

Deelt u de vrees dat onteigening zonder compensatie ook Nederlandse bedrijven en hun
investeringen in Zuid-Afrika kan raken, aangezien Zuid-Afrika per 1 mei 2014 eenzijdig
het bilaterale investeringsakkoord heeft opgezegd, dat onder meer beschermingsclausules
bevat tegen onteigening zonder rechtvaardige compensatie? Welke uitleg heeft Zuid-Afrika
gegeven voor deze unilaterale stap?

Vraag 9

Bent u inmiddels in overleg met Zuid-Afrika om te komen tot een nieuw investeringsakkoord?
Zo nee, waarom niet? Wat bent u bereid te doen om het Nederlandse bedrijfsleven te
beschermen tegen onteigeningen zonder compensatie?

Vraag 10

Herinnert u zich uw antwoorden op vragen van het lid Van Helvert4 over de toenemende onzekerheid van eigendom en investeringen in Zuid-Afrika?

Vraag 11

Zijn de zorgen van Europese en Nederlandse ondernemers in Zuid-Afrika op het hoogste
niveau onder de aandacht gebracht, zoals tijdens het EU-Zuid-Afrika topoverleg in
2018 en daarna? Met welk resultaat tot nu toe?

Vraag 12

Wat is er gebeurd met de zorgen over het (discriminatoire) Broad-Based Black Economic
Empowerment-beleid, dat Europese investeringen afschrikt, door de beleidsonzekerheid,
de recente strengere eisen voor «black ownership» en de daaruit voortvloeiende (hoge)
kosten?

Vraag 13

Heeft u bij uw bezoek aandacht gevraagd voor de «Plaasmoorde», de brute aanvallen
op blanke boeren en het falende optreden van de Zuid-Afrikaanse autoriteiten? Zo nee,
waarom niet?

Vraag 14

Hoe beoordeelt u het optreden van president Ramaphosa5, die oud-president van Zimbabwe, Mugabe, die de blanke boeren heeft laten verjagen
en vermoorden, als een held vereerd heeft?

Vraag 15

Deelt u de vrees dat de voorgenomen landonteigening, in combinatie met het extreme
geweld tegen blanke boeren, kan uitmonden in dezelfde rampzalige toestanden zoals
in Zimbabwe, waarbij de voedselvoorziening, voedselkwaliteit en veiligheid in gevaar
komen?

Vraag 16

Bent u bereid om de landonteigening en de Plaasmoorde binnen de EU te agenderen in
de relaties met Zuid-Afrika en de Afrikaanse Unie? Zo nee, waarom niet?

Vraag 17

Is het waar dat het Afrikaans, een officiële taal in Zuid-Afrika, die sterk en nauw
verwant is met het Nederlands, onder druk staat?

Vraag 18

Bent u ook verheugd over de overeenkomst6 die de Nederlandse Taalunie en de Afrikaanse Taalraad, een verbond van veertig organisaties
die zich inzetten voor het Afrikaans, op 30 januari jl. hebben getekend om kennis
en ervaring uit te wisselen en samen te werken om het Nederlands en het Afrikaans
te bevorderen?

Vraag 19

Op welke wijze wil het kabinet hier invulling aan geven? In hoeverre biedt internationale
culturele samenwerking met Zuid-Afrika op dit punt kansen en mogelijkheden?

Vraag 20

In hoeverre werkt de Zuid-Afrikaanse overheid mee aan samenwerking met de Nederlandse
Taalunie? Klopt het dat Zuid-Afrika in 2014 aangegeven heeft de gezamenlijke intentieverklaring
tot samenwerking uit 2010 te betreuren en af te willen zien van verdere samenwerking7? Zo ja, waarom?

Vraag 21

Bent u bereid de Zuid-Afrikaanse regering te attenderen op het belang van het behoud
en bescherming van het Afrikaans? Zo nee, waarom niet?

Vraag 22

Bent u bereid een verslag van uw reis aan de Kamer te doen toekomen?