Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Moorlag over het dreigende verlies van banen bij Sandd
Vragen van het lid Moorlag (PvdA) aan de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat over het dreigend verlies van banen bij Sandd (ingezonden 10 december 2019).
Antwoord van Staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 23 december
2019).
Vraag 1
Kent u het bericht «Honderden ontslagen bij Sandd-franchiseondernemer Herling Strijdhorst
in Zwaag»?1
2
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Is het waar dat Sandd in Nederland de contracten met alle franchiseondernemers stopt
en dat daarmee door heel Nederland duizenden banen verloren gaan? Zo nee, wat is er
dan niet waar?
Antwoord 2
Mij is bekend dat Sandd heeft aangegeven dat er vanaf een moment in het eerste kwartaal
van 2020 geen volume meer beschikbaar zal zijn voor de Sandd franchiseformule. Het
Sandd-netwerk wordt geïntegreerd in het netwerk van PostNL en houdt daarmee op te
bestaan.
Dit kan er inderdaad toe leiden dat een aanzienlijk deel van de werkgelegenheid op
het gebied van postbezorging bij deze bedrijven verdwijnt. In een rapport opgesteld
door Ecorys (dat bij de aanvraag voor een vergunning op basis van artikel 47 van de
Mededingingswet is gevoegd), is onder meer aangegeven dat er in totaal circa 4000
mensen bij deze franchisenemers werkzaam zijn. PostNL heeft aangegeven graag in gesprek
te willen met individuele franchisenemers om te bezien of er in hun bezorggebieden
mogelijkheden zijn om vervangend werk te vinden. De ruimte die daarvoor bestaat verschilt
per regio/bezorggebied.
Vraag 3
Had u voorzien, toen u toestemming voor de fusie van Sandd met PostNL gaf, dat ten
gevolge van die fusie veel banen bij franchisenemers verloren zouden gaan? Zo ja,
hoe groot schatte u dat banenverlies in? Zo nee, zou dit banenverlies een rol hebben
gespeeld bij de voorwaarden waaronder de toestemming werd verleend en op welke manier?
En kunt u alsnog die voorwaarden aanpassen?
Antwoord 3
Bij de aanvraag van PostNL voor een vergunning voor de overname van Sandd is aangegeven
dat er in totaal circa 4000 mensen bij franchisenemers van Sandd werkzaam zijn en
dat een deel hiervan werkzaamheden verricht voor Sandd. Tevens is aangegeven dat de
consolidatie een negatief effect kan hebben op de werkgelegenheid voor deze groep.
Daarbij dient te worden aangetekend dat in de situatie waarin Sandd zelfstandig was
blijven bestaan, het ook onzeker was of er voor mensen die bij deze franchisenemers
werken (als werknemer of als zzp’er) een baan bij deze bedrijven zou zijn geweest,
vanwege de voortdurende krimp van het postvolume. In het genoemde rapport van Ecorys
is aangegeven dat Sandd verwachtte per 1 januari 2022 geen gebruik meer te maken van
franchisenemers en dat het ook in dat scenario nog onzeker was of een positief bedrijfsresultaat
kon worden behaald door Sandd.
De overname van Sandd door PostNL dient met behoud van zoveel mogelijk banen gepaard
te gaan. Aan de vergunning voor de overname heb ik dan ook een voorschrift verbonden
dat PostNL zich moet houden aan toezeggingen aan de ondernemingsraden van Sandd op
het gebied van de bescherming van werkenden. Daarnaast waardeer ik de inspanningen
van PostNL om ook postbezorgers van franchisenemers zo mogelijk aan werk te helpen.
Tegelijkertijd is van belang dat efficiëntievoordelen als gevolg van de overname kunnen
worden behaald, waardoor ook in een sterk krimpende markt een kwalitatief hoogwaardige
en betaalbare postbezorging kan worden geborgd. Een deel van deze efficiëntievoordelen
zal helaas bestaan uit besparingen op arbeidsinzet. Ik ben dan ook niet voornemens
om de voorschriften en beperkingen die zijn verbonden aan de vergunning op basis van
artikel 47 aan te passen.
Vraag 4
Deelt u de mening dat franchiseondernemers die een lopend contract met Sandd hebben
en hun personeel dat al jaren de post bezorgt, niet op deze korte termijn zomaar aan
de kant gezet mogen worden? Zo ja, waarom en wat kunt u hierin betekenen? Zo nee,
waarom niet?
Antwoord 4
Ik kan niet treden in de contractuele relatie tussen Sandd en de franchisenemers.
Ik vind het wel van groot belang dat de mensen die bij deze bedrijven werken zo snel
mogelijk elders aan de slag kunnen wanneer zij zonder werk komen te zitten. Zoals
tevens in eerdere antwoorden aangegeven, begrijp ik dat PostNL bereid is om samen
met de franchisenemers te bezien of er voor deze postbezorgers mogelijkheden zijn
om vervangend werk te vinden binnen PostNL of daarbuiten. Ik moedig PostNL en franchisenemers
aan om deze gesprekken daadwerkelijk op korte termijn en op constructieve wijze te
voeren. Wat dat precies betekent voor het personeel van deze franchisenemers zal van
geval tot geval bekeken moeten worden.
Vraag 5
Welke juridische bescherming genieten franchiseondernemers indien de franchisegevende
onderneming een fusie aangaat of overgenomen wordt?
Antwoord 5
Het staat marktpartijen vrij om commerciële keuzes te maken om op te treden als franchisegever
of franchisenemer. Het is niet aan mij om te treden in individuele contracten tussen
Sandd en deze franchisenemers. In contractuele afspraken kunnen eventueel specifieke
risico’s, zoals rondom een overname, worden geadresseerd. Los daarvan geldt er geen
specifieke aanvullende juridische bescherming voor franchisenemers, zoals in dit geval
voor de franchisenemers van Sandd, ingeval van een fusie of overname. Bij een eventueel
geschil is het aan de civiele rechter om daarover te oordelen.
Vraag 6
Hoe gaat u uw invloed aanwenden om ontslagen te voorkomen?
Antwoord 6
Zoals tevens in het antwoord op andere vragen aangegeven vind ik het van groot belang
dat de postbezorgers bij de franchisenemers van Sandd die zonder werk komen te zitten
zo snel mogelijk elders aan de slag kunnen. PostNL heeft aangegeven graag het gesprek
aan te gaan met de franchisenemers over vervangend werk binnen PostNL of daarbuiten.
Ik zal PostNL en de franchisenemers aansporen op korte termijn en op constructieve
wijze dit gesprek te voeren, in het belang van de mensen die deze franchiseorganisaties
werken.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
M.C.G. Keijzer, staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.