Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Groothuizen en Voordewind over het bericht ‘Het kamp op Lesbos was nooit zó vol’

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 11 december
2019). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 403.

Vraag 1

Kent u het bericht «Het kamp op Lesbos was nooit zó vol»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat het contract van de directeur van het vluchtelingenkamp Kara
Tepe, Stavros Myrogiannis, niet verlengd wordt? Wat is volgens u hier de reden voor
en wat vindt u daarvan? Kunt u bevestigen dat de directeur van het vluchtelingenkamp
Moria is opgestapt?2 Zo ja, wat is volgens u hier de reden voor en wat vindt u daarvan? In hoeverre ziet
u een verband met het aantreden van de nieuwe Griekse regering?

Antwoord 2

Het klopt dat het contract van Stavros Myrogiannis niet is verlengd. Hij was benoemd
onder de vorige burgemeester, met het aantreden van de nieuwe burgemeester op 1 september
jl. liep zijn contract af. UNHCR financiert de positie van directeur Kara Tepe en
is een sollicitatieprocedure gestart. Deze is nog niet afgerond. De directeur van
hotspot Moria is zelf opgestapt, vanwege gezondheidsredenen. Het kabinet ziet geen
direct verband met het aantreden van de nieuwe regering.

Vraag 3, 5

Hoe beoordeelt u de huidige situatie in de Griekse vluchtelingenkampen, zowel op de
Griekse eilanden als op het vaste land? Kunt u specifiek ingaan op de verslechteringen
en/of verbeteringen die u de afgelopen maanden heeft waargenomen?

Welke concrete stappen zijn er de afgelopen maanden gezet om de situatie te verbeteren?
Waar zijn de financiële middelen, die beschikbaar zijn gesteld door de Europese Commissie,
voor ingezet en welke verbeteringen heeft dit opgeleverd? In hoeverre is er nog geld
over van dit budget, en zo ja, wat is de bestemming van dit budget? In hoeverre beoordeelt
u dit budget nog steeds als voldoende?

Antwoord 3, 5

Het kabinet deelt uw zorgen over de opvangomstandigheden op de Griekse eilanden. Deze
zijn de afgelopen maanden verder verslechterd. Vanwege de toename in de instroom en
het gebrek aan terugkeer zijn de hotspots voller dan ooit. Dat zorgt voor schrijnende
situaties, spanningen tussen asielzoekers en slechte hygiëne. Om de eilanden te ontlasten
plaatst de Griekse regering kwetsbare asielzoekers over naar het vasteland. Hierdoor
raken ook daar de opvangfaciliteiten steeds voller. De verslechterende situatie heb
ik tijdens mijn uitgaande werkbezoek aan Griekenland, waaronder Lesbos, op 30-31 oktober
aanschouwd. De zorgen hieromtrent en de noodzaak voor duurzame verbeteringen, heb
ik dan ook meermaals aangekaart bij de Griekse autoriteiten.

Naar aanleiding van de brand in Moria heeft de Griekse regering een set maatregelen
aangekondigd. In navolging van deze maatregelen is op 1 november jl. een nieuwe asielwet
aangenomen om de asielprocedure te versnellen en grootschalige terugkeer mogelijk
te maken.

Sinds 2015 is in totaal 2,22 miljard euro beschikbaar gesteld door de Europese Commissie
voor Griekenland. Hiervan is vanuit het Nationale Programma circa 613,5 miljoen toegekend.
Aanvullend is via het Emergency Assistance budget 277,8 miljoen euro beschikbaar gesteld
aan de Griekse overheid en ruim 1,335 miljard euro aan niet-gouvernementele organisaties
en internationale organisaties, zoals IOM en UNHCR. De voortgang wat betreft de EU
financiële steun van de afgelopen jaren is terug te vinden op de website van de Europese
Commissie.3 Naast het feit dat voldoende middelen beschikbaar moeten zijn om de benodigde verbeteringen
door te voeren, geldt ook dat de middelen die reeds beschikbaar zijn gesteld in Griekenland,
daadwerkelijk en efficiënt moeten worden besteed.

Vraag 4, 7, 8, 10

In hoeverre heeft u contact gehad over de verslechterde situatie op de Griekse eilanden
met de nieuwe Griekse regering en in het bijzonder uw Griekse collega? Zo ja, wat
is er besproken en hoe staat het met de eerder gemaakte afspraken over steun vanuit
Nederland, verschillende andere EU-lidstaten en de Europese Commissie?

Wat heeft Nederland specifiek gedaan sinds uw antwoorden van februari j.l. om de situatie
in de Griekse vluchtelingenkampen te verbeteren? In hoeverre ontvangt u steun van
andere EU-lidstaten en de Europese Commissie bij het aankaarten van de verslechterde
situatie en het aanpakken van de problematiek?

In hoeverre bent u van plan de verslechterde situatie in de Griekse vluchtelingenkampen
aan te kaarten op de eerst volgende JBZ-raad begin oktober? Zo nee, waarom niet?

Op welke wijze heeft u opvolging gegeven aan de aangenomen motie-Voordewind c.s. van
4 juli4, over het aandringen op verbeteringen van humanitaire opvang en versnelling van beoordeling
van migranten op de Griekse eilanden? Deelt u de mening dat gelet op de verhoogde
instroom op de Griekse eilanden een snelle en zorgvuldige uitvoering van deze motie
extra belangrijk is?

Antwoord 4, 7, 8, 10

Het kabinet dringt voortdurend aan op de noodzaak voor betere opvang en efficiëntere
procedures, in lijn met de aangenomen motie-Voordewind c.s. van 4 juli.5 Dat heb ik en marge van de JBZ Raad op 8 oktober jl. en tijdens mijn uitgaande werkbezoek aan Griekenland
op 30–31 oktober jl. nogmaals gedaan. Over de Nederlandse inzet in Griekenland is
uw Kamer op 14 november reeds per brief geïnformeerd.6

Vraag 6

Herinnert u zich uw antwoorden op de schriftelijke vragen van de leden Groothuizen
en Voordewind van 20 februari 2019?7

Antwoord 6

Ja.

Vraag 9

Wat is uw mening over het Griekse voorstel Turkije aan te merken als veilig land,
met als doel de beoordeling van asielzoekers te versnellen? Welke gevolgen zou deze
keuze hebben, in het bijzonder voor de veiligheid van kwetsbare vluchtelingen? Welke
alternatieven ziet u teneinde de asielprocedure in Griekenland te versnellen op een
zorgvuldige manier? Op welke wijze kunnen zowel Nederland als andere EU-lidstaten
en de Europese Commissie hierbij ondersteunen?

Antwoord 9

Het is aan de Griekse regering om de nationale asielprocedures te verbeteren, waarbij
de internationale en Europese wetgeving wordt gewaarborgd, zoals het principe van
non-refoulement. De Griekse regering heeft op 1 november jl. de nieuwe asielwet aangenomen.
De Europese Commissie, als hoedster van de Verdragen, heeft als taak om ervoor te
zorgen dat het EU acquis wordt nageleefd.

Vraag 11

Hoe beoordeelt u de berichtgeving over het wangedrag van de Griekse kustwacht jegens
geredde drenkelingen? In hoeverre kunt u deze berichtgeving bevestigen? Indien deze
berichtgeving klopt, deelt u dan de mening dat dit gedrag jegens migranten en vluchtelingen
volstrekt onacceptabel is en dat de Griekse regering hierop moet worden aangesproken?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 11

Berichten dat de Griekse kustwacht wangedrag vertoont jegens geredde drenkelingen
kunnen dezerzijds niet worden bevestigd. Griekenland is op grond van internationale
en nationale wetgeving verplicht om de rechten van de drenkelingen te waarborgen.

Vraag 12

Bent u bereid de Kamer proactief te informeren indien er significante veranderingen
met betrekking tot de situatie op de Griekse eilanden plaats vinden, dan wel nieuwe
afspraken worden gemaakt in Europees verband over de inzet omtrent de situatie in
de Griekse vluchtelingenkampen?

Antwoord 12

De situatie op de Griekse eilanden is voor het kabinet – net als voor uw Kamer – een
voortdurend punt van zorg. Mochten er nieuwe afspraken worden gemaakt in Europees
verband over de inzet omtrent de situatie in de Griekse vluchtelingenkampen, dan zal
uw Kamer uiteraard geïnformeerd worden.

Vraag 13

Bent u bereid de onbeantwoorde schriftelijke vragen over het bericht «Opvangkampen
op Samos een hel: dit niet eerder gezien», ingezonden op 2 augustus 2019, zo snel
mogelijk te beantwoorden?

Antwoord 13

Ja.