Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Dam over het bericht ‘Harddrugs gevonden bij een militair op marineschip Curaçao’

Antwoord van Minister Bijleveld-Schouten (Defensie) en van Minister Grapperhaus (Justitie
en Veiligheid), mede namens de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
(ontvangen 3 december 2019).

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht «Harddrugs gevonden bij militair op marineschip
Curaçao»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat er op Curaçao harddrugs zijn gevonden bij een militair aan boord van
het marineschip Zr. Ms. Johan de Witt? Zo ja, om welke hoeveelheid gaat het en om
welke middelen?

Antwoord 2

Het OM Curaçao heeft gemeld dat er vermoedelijk 11 kilogram cocaïne is aangetroffen
in de rugtas van de desbetreffende militair. Deze zaak is door het OM Curaçao overgedragen
aan het OM in Nederland waarna vervolgens door de Koninklijke Marechaussee een onderzoek
is ingesteld.

Vraag 3

Kunt u toelichten waarom in verband met het zerotolerancebeleid van Defensie voor
drugsgebruik door militairen bij Curaçao vermeld wordt: «waar de verleiding om verdovende
middelen te gebruiken een risico vormt»?

Antwoord 3

De passage «waar de verleiding om verdovende middelen te gebruiken een risico vormt»
is niet afkomstig van het Ministerie van Defensie en heeft ook geen betrekking op
het Defensiebeleid inzake drugs.

Vraag 4

Is, behalve de aanpak van het gebruik van verdovende middelen door militairen op Curaçao,
ook de aanpak van de handel in verdovende middelen door militairen op Curaçao geïntensiveerd?
Zo ja, wat zijn daarvan de resultaten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Defensie kent een zero tolerance drugsbeleid. Het beroep van militair gaat niet samen
met het gebruik of het in bezit hebben van drugs. Zowel het gebruik van- als de handel
in verdovende middelen zijn strafbaar en leiden tot de zwaarste maatregel binnen de
rechtspositionele mogelijkheden van Defensie, namelijk het ontslag wegens wangedrag.
De militairen werkzaam bij Defensie zijn hiervan op de hoogte en weten hoe Defensie
in voorkomend geval handelt. Het drugsbeleid geldt voor alle militairen, ongeacht
locatie.

De Koninklijke Marechaussee (KMar) heeft de wettelijke taak om op te treden bij strafbare
feiten die door militairen worden gepleegd; dit geldt dus ook voor drugsgebruik, -bezit
en/of -handel. De aanpak van de handel in verdovende middelen door militairen op Curaçao
is niet geïntensiveerd omdat de registraties daar tot nu toe geen aanleiding voor
gaven (zie ook het antwoord op vraag 5). Of de inzet van de KMar op basis van de recente
zaken anders ingericht dient te worden, zal moeten blijken na de strafrechtelijke
onderzoeken.

In 2019 zijn tot dusver 6 militairen gerepatrieerd op basis van drugsgebruik en/of
het bezit.

Vraag 5

Kunt u aangeven welke drugsvondsten er de afgelopen vijf jaar zijn gedaan in containers
in Nederland, op de marinebasis en op marineschepen?

Antwoord 5

De Douane heeft in de periode 2015 t/m (de eerste 3 kwartalen van) 2019 het volgende
vanuit Curaçao onderschept:

Jaar

Modaliteit

Soort

Aantal onderscheppingen

Totaal gewicht (kg, afgerond)

2015

Luchtvracht

Cocaïne

61

76,9

Passagiers

Cocaïne

321

238,6

Zeevracht

Cocaïne

9

382,0

Totaal

 

391

697,5

2016

Luchtvracht

Cocaïne

42

25,6

Passagiers

Cocaïne

144

94,3

Zeevracht

Cocaïne

9

3546,0

Totaal

 

195

3.665,9

2017

Luchtvracht

Cannabis

1

0,3

Cocaïne

24

9,7

Passagiers

Cocaïne

140

150,7

Zeevracht

Cocaïne

1

40,0

Totaal

 

166

200,7

2018

Luchtvracht

Cannabis

1

0,1

Cocaïne

30

15,0

Passagiers

Cocaïne

251

239,0

Hash

1

0,4

Zeevracht

Cocaïne

5

429,0

Totaal

 

288

683,5

2019

(t/m 30-9)

Luchtvracht

Cocaïne

18

12,7

Passagiers

Cocaïne

140

97,5

MDMA

1

0,2

Zeevracht

Cocaïne

3

480,0

Totaal

 

162

590,4

Naast in zeevracht, luchtvracht en passagiersverkeer onderschept de Douane ook in
briefpost verdovende middelen. Het gaat hier telkens om een zeer kleine hoeveelheid
(maximaal enkele grammen). Het resultaat van de onderscheppingen in briefpost is geen
onderdeel van de rapportage, omdat het voor de verhouding aantal/hoeveelheid onderscheppingen
voor het geheel van de onderscheppingen een vertekend beeld geeft.

Ook is gevoegd een overzicht van drugsvondsten op de marinebases in Curaçao en Aruba,
voor zover het afgeronde onderzoeken betreft. Twee incidenten worden nog strafrechtelijk
onderzocht en daarover kan op dit moment geen nadere informatie worden gegeven. Op
de marinebasis in Den Helder zijn de afgelopen vijf jaar geen drugs gevonden.

Jaar

Soort

Aantal onderscheppingen

Totaal gewicht

2015

Cannabis

1

Gebruikershoeveelheid/<1 gram

2016

Cannabis

2

Gebruikershoeveelheid/<1 gram

2017

Cannabis

1

Gebruikershoeveelheid/<1 gram

XTC

1

1 pil

Cocaïne

1

Gebruikershoeveelheid/<1 gram

2018

–

–

–

2019

Cocaïne

2

2 registraties, lopende onderzoeken

Totaal

 

8

 

Anders dan de vondst van september 2019 en de daaruit voortkomende vondst van drugs
aan boord van Zr.Ms. Johan de Witt eind oktober 2019 zijn er op marineschepen de afgelopen
vijf jaar geen drugsvondsten gedaan.

Vraag 6

In welke mate vindt er op de luchthaven van Curaçao een effectieve drugscontrole plaats?

Antwoord 6

De grenscontroleprocessen inclusief de drugscontroles zijn een autonome aangelegenheid
van Curaçao. De Curaçaose autoriteiten hebben aangegeven dat er een functionerende
bolletjesscanner aanwezig is op luchthaven Hato, maar dat deze niet volledig kan worden
ingezet. Tevens geven Curaçaose autoriteiten aan geen operationele informatie te kunnen
delen over wanneer de scanner al dan niet wordt ingezet en wat de redenen daarvan
zijn.

Vraag 7

Klopt het dat de drugsscanners op de luchthaven en in de haven van Curaçao al langere
tijd defect zijn? Zo ja, wat zijn de consequenties hiervan voor de toevoer van drugs
vanaf Curaçao naar Nederland, in het bijzonder via Schiphol?

Antwoord 7

De Curaçaose autoriteiten hebben aangegeven dat er in de zeehaven twee mobiele goederenscanners
aanwezig zijn, die sinds ongeveer twee jaren defect zijn. De Curaçaose autoriteiten
werken aan de reparatie van één van deze mobiele scanners. In de zeehaven wordt momenteel
in afwezigheid van de scanners fysiek gecontroleerd, deels steekproefsgewijs en deels
op basis van inlichtingen.

Passagiers van vluchten afkomstig uit Curaçao worden op Schiphol onderworpen aan het
100% controleregime van de Douane. Daardoor zijn de consequenties van het niet functioneren
van de apparatuur op Hato voor Nederland beperkt.