Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ploumen over het bericht dat Iran vrouwelijke activistes steeds harder straft

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 24 september 2019).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Iran straft steeds harder: activiste krijgt 24 jaar
voor afdoen hoofddoek»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u het eens dat vrouwen moeten kunnen opkomen voor hun recht om zelf te beslissen
of zij een hoofddoek dragen, ongeacht waar ter wereld zij wonen?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3, 4 en 5

Hebt u in uw contacten met Iran aandacht gevraagd voor de vrijlating van deze vrouwen,
die zijn veroordeeld en vastzitten nadat zij hebben geprotesteerd tegen de verplichte
hoofddoek? Zo ja, kunt u uw antwoord toelichten?

Bent u bereid om zich in te spannen voor de vrijlating van deze vrouwen?

Hebt u in uw contacten met Iran aandacht gevraagd voor de onderdrukking van vrouwen
in het land? Zo ja, kunt u een overzicht geven van de keren dat u aandacht hebt gevraagd
voor vrouwenonderdrukking in Iran?

Antwoord 3, 4 en 5

Ja, het kabinet stelt de rechten van vrouwen in Iran met regelmaat aan de orde. Op
3 september heeft een hoogambtelijke delegatie van mijn Ministerie de door u aangehaalde
zaken nog aangekaart bij het Directoraat-Generaal Mensenrechten van het Iraanse Ministerie
van Buitenlandse Zaken. Tevens refereer ik in mijn gesprekken met mijn Iraanse ambtsgenoot
aan de schrijnende mensenrechtensituatie in Iran. Meest recentelijk heb ik dit persoonlijk
gedaan tijdens mijn laatste gesprek met mijn Iraanse ambtsgenoot tijdens de Algemene
Vergadering van de VN (AVVN) van september 2018. Als ik hem tijdens de aankomende
sessie van de AVVN spreek, zal ik dit wederom ter sprake brengen. Ook tijdens de jaarlijkse
bilaterale consultaties tussen Nederland en Iran staan mensenrechten immer op de agenda.

Tot slot dringt Nederland er met succes op aan dat de EU de rechten van vrouwen in
Iran aan de orde stelt (zie ook antwoord op vraag2.

Vraag 6

Wat hebt u nog meer ondernomen om de situatie van Iraanse vrouwen te verbeteren? Kunt
u een toelichting geven?

Antwoord 6

Nederland is uitgesproken over de schrijnende mensenrechtensituatie in Iran en roept
Iran met regelmaat en in zowel bilaterale als multilaterale fora op de situatie te
verbeteren. Dit doet Nederland onder meer in de Mensenrechtenraad en tijdens de Interactieve
Dialoog met de Special Rapporteur voor de Mensenrechtensituatie in Iran. Ook steunt
Nederland jaarlijks de specifieke landenresolutie over Iran in de Derde Commissie
van de AVVN. In bilaterale gesprekken met Iran refereert Nederland altijd aan mensenrechten
en de situatie waarin Mensenrechtenverdedigers zich verkeren.

Vraag 7

Bent u het eens met Amnesty International, die stelt dat de mensenrechtensituatie
in Iran verslechtert? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 7

Ja. Ik constateer dat met name mensenrechtenverdedigers de afgelopen jaren steeds
zwaarder gestraft worden in Iran. Dit bleek ook uit de buitensporig hoge straf voor
mensenrechtenadvocate en Sachorov-prijs ontvanger Nasrin Sotoudeh, straffen tegen
milieuactivisten en nu weer uit deze bijzonder hoge straffen tegen vrouwenrechtenactivisten.
Het kabinet is hierover zeer bezorgd en dit kaart ik zoals gezegd aan bij de Iraanse
autoriteiten. Zie ook het antwoord op de vragen 3, 4 en 5.

Vraag 8 en 9

Welke maatregelen bent u in uw contacten met Iran bereid te nemen die de druk kunnen
opvoeren om de positie van vrouwen en mensenrechten in het algemeen te verbeteren?

Bent u van mening dat de EU druk moet uitoefenen op de overheid van Iran om de rechten
van vrouwen in het land te verbeteren? Zo ja, hebt u hierop aangedrongen bij uw Europese
collega’s? Kunt u een toelichting geven?

Antwoord 8 en 9

Behalve in bilaterale contacten en in multilaterale verbanden (zie het antwoord op
vraag3 zet Nederland zich ook op EU-niveau actief in voor de verbetering van mensenrechten
in het algemeen en vrouwenrechten in het bijzonder in Iran. Vrouwenrechten staan op
de gespreksagenda van de reguliere EU-Iran mensenrechtenconsultaties (die aan EU-zijde
worden geleid door de EU Speciaal Vertegenwoordiger voor Mensenrechten). Ook is Nederland
actief betrokken bij de jaarlijkse herziening van de EU-mensenrechtensancties tegen
Iran, waarbinnen personen in Iran die betrokken zijn bij ernstige mensenrechtenschendingen
op zwarte lijsten van de EU worden geplaatst (inreisverbod; bevriezing tegoeden).