Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Nijboer over het bericht dat kleine gasvelden in Noord-Nederland versneld worden leeggehaald

Antwoord van Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 16 september
2019).

Vraag 1

Kent u het bericht «Kleine gasvelden in Noord-Nederland worden versneld leeggehaald»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2, 3, 4 en 5

Klopt het dat er sneller en meer uit de zogenaamde kleine velden wordt gewonnen dan
afgesproken?

Worden velden versneld leeggehaald?

Wat is daarvoor de motivatie, proberen bedrijven zoals de Nederlandse Aardolie Maatschappij
(NAM) en Vermillion zo snel mogelijk nog zoveel mogelijk te verdienen voordat het
maatschappelijk verzet te groot wordt? Is er een vergelijking met de schandalige 54
miljard kuub die in 2013 na de beving in Huizinga door de NAM werd gewonnen?

Wordt er meer gas gewonnen dan de hoeveelheid waarvoor vergunningen zijn afgegeven?
Zo ja, hoe is dit mogelijk nu we weten wat de ontwrichtende effecten van gaswinning
kunnen zijn?

Antwoord 2, 3, 4 en 5

Nee, de veronderstelling dat de kleine gasvelden sneller worden leeggehaald en dat
er meer wordt gewonnen dan afgesproken, klopt niet. Sodm is onafhankelijk toezichthouder
op de door mij afgegeven vergunningen. SodM heeft mij verzekerd dat er momenteel gewonnen
wordt conform de volumes in de vigerende winningsplannen.

Naast instemming met een winningsplan heeft een bovengrondse locatie een omgevingsvergunning,
waarin doorgaans ook een maximum winningsvolume per dag is bepaald. Dit is een snelheid
(gemeten in volume per dag) per winningslocatie.

SodM houdt zowel toezicht op de verloop van de winning conform het winningsplan als
ook toezicht op naleving van de omgevingsvergunningen van locaties.

Vraag 6

Worden winperiodes ingekort? Hoe verhoudt dat zich tot de eerdere pleidooien van vooral
de NAM om omwille van het voorkomen van aardbevingen zo gelijkmatig mogelijk te winnen?

Antwoord 6

Nee, de winningsperiodes worden niet ingekort. Alleen als een mijnbouwbedrijf in een
gewijzigd winningsplan zou aangeven dat de winning beëindigd kan worden met een kortere
productieduur, bijvoorbeeld als blijkt dat er minder winbaar gas aanwezig is, en er
is geen reden om die wijziging te weigeren, kan ik instemmen met een korte productieperiode.

Het advies om vlak te produceren geldt voor Groningen en niet voor kleine gasvelden.
De snelheid van winnen voor kleine velden heeft namelijk geen direct verband met de
risico’s.

Vraag 7

Worden oude putten weer in gebruik genomen? Hoeveel zijn dat? Is er in alle gevallen
sprake van een geldige vergunning?

Antwoord 7

Bestaande productieputten worden afgesloten op het moment dat de putten geen functie
meer kunnen hebben. Wanneer er nog gas uit het gasveld gewonnen kan worden, worden
putten in stand gehouden om (her)gebruikt te kunnen worden.

In de winningsplannen die momenteel in procedure zijn, is er in drie gevallen sprake
van het hergebruik van een put die tijdelijk (enkele jaren) niet in gebruik is geweest
en in een geval wordt de mogelijkheid opengehouden om een put, indien nodig, in de
toekomst te kunnen hergebruiken. Uiteraard ziet SodM erop toe dat de integriteit van
de (her)gebruikte putten gewaarborgd is.

Vraag 8

Wat zijn de extra risico’s van het meer winnen van gas? Is dat wel verantwoord, er
zou toch juist minder gas gewonnen moeten worden nu we weten wat de desastreuze effecten
zijn?

Antwoord 8

Er is geen sprake van desastreuze effecten bij de gaswinning uit kleine velden. De
risico’s zijn niet vergelijkbaar met die van het Groningenveld. Ook kan in algemene
zin niet worden gesteld dat het meer winnen van gas leidt tot extra risico’s. In een
winningsplan worden de verwachte risico’s en effecten van de gaswinning beschreven,
die afhankelijk zijn van factoren zoals de grootte van het veld, de ligging van het
veld en de totale drukdaling in het veld. De risico’s en effecten worden onder meer
beoordeeld door SodM en de Mijnraad. Alleen als ik de risico’s en de daarbij behorende
effecten aanvaardbaar vind, stem ik in met het winningsplan.

Vraag 9

Waarom wordt de opmerking uit het artikel dat «Het opvoeren van de productiesnelheid
leidt tot grotere risico’s op het gebied van bodemdaling en tot milieuschade. Ook
kan het meer seismische activiteit in de bodem tot gevolg hebben. Dat moeten we niet
willen.» niet ter harte genomen?

Antwoord 9

De opmerking uit het artikel is onjuist en wordt daarom niet over genomen.

Vraag 10

Is er wel goed gekeken naar de risico’s als kleine gasvelden vlak bij elkaar of zoals
rondom Emmen in lagen onder elkaar liggen?

Antwoord 10

Bij het beoordelen van de effecten van een winningsplan worden de risico’s goed bekeken
in het licht van de reeds opgetreden en toekomstig vergunde effecten (bodemdaling
en seismisch risico) ten gevolge van de mijnbouwactiviteiten in dat gebied.

Voor wat betreft bodemdaling wordt de afzonderlijke daling die elk veld veroorzaakt
bij elkaar opgeteld. De cumulatieve effecten van de bodemdaling worden beoordeeld.
Het seismisch risico zoals bepaald voor de kleine velden (kans op beven en de maximale
beving) kan niet bij elkaar opgeteld worden. Het veld met het grootste seismisch risico
bepaalt wat de kans op een beving is en wat de maximale beving kan zijn in dat gebied.
We gaan dus altijd uit van het scenario met de grootste risico’s.

Vraag 11

Klopt uw eerdere bewering wel dat de winning van gas uit kleinere velden wordt afgebouwd
nu bekend is dat die juist wordt opgevoerd? Waarom komt u daar nu op terug?

Antwoord 11

De winning van aardgas uit kleine velden wordt niet opgevoerd. Ook uit de jaarverslagen
die TNO publiceert blijkt dat de totale gasproductie uit de kleine velden elk jaar
afneemt. Zo is er in 2018 er minder gas uit kleine velden geproduceerd dan in 2017
en in 2016. Het verslag is te vinden op nlog: https://www.nlog.nl/nieuws/jaarverslag-delfstoffen-en-aardwarmte-2018-o….

In 2018 bedroeg de productie uit kleine velden op land 5,1 miljard Nm3 land en is
hiermee 0,9 Nm3 lager dan in 2017. De productie uit gasvelden op het continentaal
plat bedroeg in 2018 11,1 miljard Nm3 en is hiermee 1,2 miljard Nm3.lager dan in 2017.
De gasproductie op land en het continentaal plat liggen hiermee in 2018 respectievelijk
14,6% en 9,5% lager dan in 2017.

Vraag 12

Snapt u dat nieuwe boringen en versneld gas winnen tot grote onrust, verzet en moedeloosheid
bij mensen leidt? Bent u bereid hiermee per direct op te houden?

Antwoord 12

Er is geen sprake van versneld winnen van aardgas. De foutieve informatie over de
risico’s rondom gaswinning uit kleine velden en de vergelijking met het Groningenveld
leiden tot onrust. Zolang gaswinning uit de kleine velden op een veilige manier kan
plaatsvinden, heeft dit de voorkeur boven import. Ik zie dan ook geen aanleiding om
de gaswinning per direct te beëindigen.