Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Groothuizen over het bericht “Deportaties in Turkije: ‘Ze hebben hem naar Syrië gestuurd’”

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid), mede namens
de Ministers van Buitenlandse Zaken en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
(ontvangen 5 september 2019).

Vraag 1

Kent u het bericht «Deportaties in Turkije: «Ze hebben hem naar Syrië gestuurd»»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2 t/m 5

Kunt u bevestigen dat Turkije de afgelopen tijd Syrische vluchtelingen heeft uitgezet
naar Syrië, terwijl dit geen veilig land is? Zo ja, kunt u aangeven hoeveel vluchtelingen
zijn uitgezet naar Syrië? Zo nee, hoe verklaart u dan de beweringen die in het bericht
van Nieuwsuur worden geuit?

Deelt u de mening dat het uitzetten van vluchtelingen naar een onveilig land in strijd
is met internationale verdragen, zoals het VN-vluchtelingenverdrag? Zo ja, wat is
uw oordeel als het klopt dat Turkije deze afspraken schendt?

Wat betekent het mogelijk schenden van de afspraken door Turkije voor de afspraken
tussen de Europese Unie en Turkije over het opnemen en terugsturen van migranten en
vluchtelingen?

Heeft u, al dan niet in Europees verband, contact gehad met de regering van Turkije
over deze kwestie? Zo ja, wat is besproken en afgesproken? Zo nee, bent u van plan
dat na deze berichtgeving alsnog te doen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2 t/m 5

Zoals bekend stelt Turkije zich op het standpunt dat vrijwillige terugkeer naar bepaalde
regio’s in Syrië mogelijk is. De afgelopen jaren zijn ook daadwerkelijk groepen Syriërs
vrijwillig vanuit Turkije naar hun land van herkomst teruggekeerd. Het Turkse Ministerie
van Buitenlandse Zaken meldde op 23 augustus jl. dat in totaal 340.000 Syriërs zijn
teruggekeerd. De Turkse autoriteiten hebben herhaaldelijk benadrukt dat Turkije geen
Syriërs gedwongen terugstuurt.

Berichten dat Turkije structureel gedwongen uitzettingen naar Syrië zou uitvoeren,
konden niet door de verschillende internationale partners worden bevestigd. UNHCR
Turkije heeft in enkele tientallen gevallen toelichting gevraagd aan de Turkse autoriteiten.
In enkele individuele gevallen zijn er aanwijzingen dat onvrijwillige terugkeer heeft
plaatsgevonden. De verschillende internationale partners houden de vinger aan de pols.
Turkije is zowel op grond van het VN-Vluchtelingenverdrag als de eigen nationale wetgeving
verplicht om het principe van non-refoulement te respecteren.

Turkije biedt opvang aan circa 4 miljoen geregistreerde vluchtelingen, waaronder ruim
3,5 miljoen Syrische vluchtelingen, en is daarmee uniek in de wereld. Nederland blijft
zich samen met de EU en de andere EU-lidstaten inspannen om Turkije hierbij te ondersteunen.

De EU en haar lidstaten zijn voortdurend in gesprek met de Turkse autoriteiten, waarbij
nadrukkelijk ook aandacht wordt gevraagd voor deze berichtgeving. Turkije bevestigt
steeds volledig gecommitteerd te zijn aan de EU-Turkije Verklaring. Nederland blijft
de ontwikkelingen nauwlettend volgen.

Vraag 6

In hoeverre ziet u een relatie tussen de toename van de aankomsten via zee in Griekenland
in de maand juli (ten opzichte van 2018 en 2017) en de berichtgeving over de uitzettingen
in Turkije? Waarom ziet u wel of geen relatie?2

Antwoord 6

Het totale aantal aankomsten in 2019 in Griekenland vanuit Turkije, dat wil zeggen
via zee én via land, is volgens de Europese Commissie ongeveer gelijk aan het totale
aantal aankomsten in dezelfde periode in 2018. Wel is het zo dat er vanaf januari
2019, dus niet alleen in juli en augustus, een toename te zien is in het aantal aankomsten
via zee. Afghanen vormen hierbij verreweg de grootste groep. En veel kleiner aandeel
betreft Syriërs. Gegeven het bovenstaande, kan op dit moment niet worden geconcludeerd
dat er een rechtstreeks verband is tussen voornoemde berichten over uitzettingen naar
Syrië en de toename van het aantal aankomsten op de Griekse eilanden.