Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Futselaar over het verdwijnen van 3G

Antwoord van Staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 4 september
2019).

Vraag 1

Bent u bekend met het voornemen van Vodafone om in 2020 al te stoppen met 3G?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw mening over het feit dat Vodafone geen mogelijkheden biedt om toestellen
toch geschikt te maken voor 4G en mensen hiermee dwingt om een nieuw toestel aan te
schaffen?

Antwoord 2

Ik begrijp dat VodafoneZiggo de optie niet kan aanbieden om toestellen geschikt te
maken voor 4G, omdat toestellen hier niet voor zijn ontwikkeld. Het geschikt maken
van toestellen voor 4G zou tenminste vereisen dat de netwerkantenne wordt vervangen.
Dit betekent bij moderne telefoons veelal dat ook de processor en opslag moeten worden
vervangen, omdat die zijn geïntegreerd in dezelfde chip. Dit is een zogenaamd «System
on a Chip» («SoC»). Telefoons worden over het algemeen niet ontworpen voor deze mogelijkheid.
Ze worden bijvoorbeeld wel ontworpen om zo dun, gebruiksvriendelijk en energiezuinig
als mogelijk te zijn. Dit vergt een nauwe integratie tussen de verschillende hardware-onderdelen
maar ook de software, waardoor het vervangen van de SoC praktisch niet mogelijk is.
Tot op heden is een modulair ontwerp, waarbij dit onderdeel kan worden vervangen,
in de praktijk niet uitvoerbaar gebleken, ondanks pogingen daartoe.2

Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat er een groeiende groep werkende armen bestaat die van
hun inkomen niet of nauwelijks kan rondkomen? Bent u eveneens bekend met het feit
dat een miljoen Nederlanders rond moeten komen van een inkomen tot 120% van het sociaal
minimum maar dat zij, zeker in het geval van gezinnen, regelmatig tekort komen om
noodzakelijke of onvermijdelijke uitgaven te doen?

Antwoord 3

Ik ben bekend met de cijfers van het CBS over inkomens in Nederland.

Vraag 4

Deelt u de mening dat mensen, zeker als zij in de laagste inkomensgroepen zitten en
amper rond kunnen komen, niet gedwongen moeten worden een nieuw telefoontoestel aan
te schaffen als deze niet defect is?

Antwoord 4

Ik heb contact gehad met VodafoneZiggo over de wijze waarop zij haar 3G-netwerk gaat
afschakelen. Naar aanleiding daarvan kan ik u het volgende melden.

Vooralsnog worden de klanten van VodafoneZiggo niet gedwongen tot het aanschaffen
van een nieuw telefoontoestel. Ook na het afschakelen van het 3G-netwerk kunnen klanten
wiens telefoon geen 4G ondersteunt blijven bellen en internetten via 2G. De snelheid
van mobiel internet via 2G is uiteraard minder snel dan via 3G, maar zowel mobiel
internet als bellen blijven beschikbaar.

VodafoneZiggo is ruim twee jaar voordat het 3G-netwerk wordt afgeschakeld begonnen
om mensen te informeren dat dit gaat gebeuren. Verder verkoopt VodafoneZiggo al sinds
het najaar van 2017 geen abonnementen meer met toestellen die enkel 3G ondersteunen.
De verkoopmedewerkers van VodafoneZiggo zijn bovendien geïnstrueerd om bij de verkoop
van abonnementen te communiceren dat zij vanaf januari 2020 geen gebruik meer kunnen
maken van het 3G-netwerk. Daarmee heeft VodafoneZiggo ervoor proberen te zorgen dat
alle klanten die beschikken over een telefoontoestel dat geen 4G ondersteunt aan het
einde van hun contract zijn op het moment dat het 3G-netwerk wordt afgeschakeld. Met
inachtneming van de geldende opzegtermijn kunnen zij vanaf dat moment overstappen
naar een andere aanbieder die nog wel 3G-dienstverlening aanbiedt. Hoewel ook KPN
inmiddels heeft aangekondigd haar 3G-netwerk af te gaan schakelen, blijft T-Mobile
vooralsnog wel 3G-diensten aanbieden.3 Er is dus een mogelijkheid om over te stappen en 3G te blijven gebruiken nadat VodafoneZiggo
haar 3G-netwerk heeft afgeschakeld.

Overigens zal T-Mobile in 2020 juist haar 2G-netwerk afschakelen, en naar verwachting
pas op termijn haar 3G-netwerk.4 Het vervangen van oudere technologie door nieuwere, betere en efficiëntere technologie
is gebruikelijk in allerlei onderdelen van de economie en maatschappij. Gegeven deze
onvermijdelijke vooruitgang vind ik het belangrijk dat VodafoneZiggo, maar ook KPN
en T-Mobile, ruim voordat ze een netwerktechnologie afschakelen daarover communiceren
en er zorgvuldig mee omgaan. Iedereen kan zich daardoor ruim op tijd voorbereiden
en bijvoorbeeld sparen voor een vervangend (tweedehands) toestel, overstappen naar
een alternatieve aanbieder, of vrienden of familie vragen of zij nog een ongebruikt
toestel dat 4G ondersteunt ter beschikking hebben.5

Vraag 5 en 6

Bent u bekend met het feit dat Vodafone-Ziggo iedere abonnee op de kabel die niet
in het bezit is van een digitale televisie decoders heeft aangeboden om te voorkomen
dat zij op kosten worden gejaagd bij de overgang naar digitale televisie?

Bent u bereid om in overleg met Vodafone te treden om een vergelijkbare regeling te
treffen, zodat mensen met een telefoon die niet geschikt is voor 4G geen onnodige
bestedingen hoeven te doen? Gaat u dit ook doen in het geval van andere telecomoperators
die in de toekomst gaan stoppen met 3G?

Antwoord 5 en 6

Zoals in de beantwoording van vraag 4 beschreven, is het voor de klanten van VodafoneZiggo
die afhankelijk zijn van een 3G-netwerk vooralsnog niet nodig om een nieuwe telefoon
te kopen om te kunnen blijven bellen en mobiel internetten. Zij kunnen daarvoor gebruik
maken van het 2G-netwerk van VodafoneZiggo, of overstappen naar een andere aanbieder.
Ik zie zodoende geen noodzaak om in overleg te treden over het treffen van een dergelijke
regeling.

Daarbij merk ik op dat de digitale televisie decoders die u in vraag 5 noemt eigendom
zijn en blijven van VodafoneZiggo. Mobiele telefoons zijn dat niet: die zijn het persoonlijk
eigendom van de klant. Het bieden van een gratis vervangend toestel zou dus neerkomen
op het doen van een schenking van tientallen tot honderden euro’s aan klanten. Bij
de decoders is hiervan geen sprake. Dit is een belangrijk onderscheid, waardoor het
financieren van de vervanging van digitale televisie decoders door VodafoneZiggo wel
mogelijk wordt geacht. Dit is een keuze die VodafoneZiggo als onderneming zelfstandig
maakt.