Verslag van een werkbezoek : Verslag van een werkbezoek van een delegatie uit de vaste commissie voor Europese Zaken aan de Europese instellingen in Brussel op 3 juni 2019

Nr. 3
VERSLAG VAN EEN WERKBEZOEK

Vastgesteld 11 juli 2019

Op maandag 3 juni 2019 heeft een delegatie van de vaste commissie voor Europese Zaken
een werkbezoek gebracht aan de EU-instellingen in Brussel. Met dit werkbezoek heeft
de delegatie zich geïnformeerd over actuele EU-dossiers zoals de nieuwe Strategische
Agenda, transparantie, rechtsstaat, Brexit, EU-uitbreiding en het Meerjarig Financieel
Kader. De delegatie bestond uit de leden Veldman (delegatieleider; VVD), Anne Mulder (VVD), Omtzigt (CDA), Leijten (SP), Drost (ChristenUnie) en Van Rooijen (50PLUS). De delegatie werd ambtelijk ondersteund door de Parlementair Vertegenwoordiger
in Brussel, mevrouw Timmer, en de griffier van de commissie, de heer Van Haaster. De delegatie brengt als volgt verslag uit van dit werkbezoek.

Het programma startte met een gesprek met de Nederlandse Eurocommissaris en Eerste
vicePresident van de Europese Commissie, tevens Spitzenkandidat voor de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten, Frans Timmermans. In het gesprek kwamen de Europese prioriteiten voor de komende zittingsperiode 2019–2024
aan de orde, evenals het beleid van de Europese Commissie ten aanzien van de bescherming
en versterking van de rechtsstaat in de EU-lidstaten. De heer Timmermans kondigde
aan dat de Europese Commissie op korte termijn een nieuw beleidskader met betrekking
tot rechtsstatelijkheid verwacht vast te stellen.

Tevens sprak de delegatie met Maciej Popowski, de plaatsvervangend directeur-generaal nabuurschapsbeleid en uitbreidingsonderhandelingen
van de Europese Commissie. Het accent in het gesprek lag op de aanbeveling, en de
onderbouwing ervan, door de Europese Commissie ten aanzien Albanië en Noord-Macedonië
om toetredingsonderhandelingen te openen. Naast de rechtsstaatontwikkelingen en de
inzet op misdaad- en corruptiebestrijding kwam ook de geopolitieke situatie in de
Westelijke Balkan aan de orde. De rapporteur Westelijke Balkan, de heer Mulder, lichtte
het verslag toe dat hij naar aanleiding van zijn bezoeken aan Tirana en Skopje heeft
gepubliceerd (zie Kamerstuk 23 987, nr. 360). De Raad Algemene Zaken zou in zijn vergadering van 18 juni jongstleden over de
aanbevelingen beslissen maar heeft inmiddels besloten de besluitvorming aan te houden
tot uiterlijk 15 oktober 2019.

In het kantoor van de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging bij de EU werd de
delegatie ontvangen door de ambassadeurs Robert de Groot en Ronald van Roeden (respectievelijk Permanent Vertegenwoordiger en Plaatsvervangend Permanent Vertegenwoordiger
bij de Europese Unie) voor een briefing over actuele EU-dossiers en de Nederlandse
inzet dienaangaande. In hun briefing besteedden zij ook aandacht aan transparantie
van EU-besluitvorming, een kernthema voor de Tweede Kamer, en lichtten zij het onder
EU-lidstaten verspreide inzetpaper «Increasing transparency & accountability: The key to a better functioning of the
Union» aan de delegatie toe. Dit paper is de Kamer toegegaan als bijlage bij het verslag
van de Raad Algemene Zaken van 18 juni 2019 (Kamerstuk 21 501-02, nr. 2027).

In het gesprek werd eveneens uitvoerig gesproken over de nieuwe strategische agenda
voor de EU die op dat moment in de maak was. Op 20 juni jongstleden is de strategische
agenda door de Europese Raad vastgesteld, met als belangrijkste prioriteiten: bescherming
van burgers en vrijheden, economische groei, transitie naar een klimaatneutraal, rechtvaardig
en sociaal Europa alsmede een goede behartiging van Europese belangen en waarden in
de wereld. Bij het uitwerken en uitvoeren van de strategische agenda zullen de principes
van subsidiariteit, proportionaliteit, democratie, rechtsstaat en transparantie in
acht worden genomen.

In de middag sprak de delegatie over de Brexit met achtereenvolgens Stefaan de Rynck, senior adviseur van EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier, en Didier Seeuws, voorzitter van de Brexit-taskforce van de Europese Raad. Momenteel is de EU in afwachting
van de premierswissel in het Verenigd Koninkrijk en de koerswijziging die de wisseling
eventueel tot gevolg zou kunnen hebben. Zonder beleidswijziging of verlenging koerst
de Brexit af op het no deal-scenario op 1 november aanstaande. De EU heeft zich bereid
verklaard om de met het VK overeengekomen politieke verklaring over de nieuwe bilaterale
betrekkingen te herzien.

Tot slot voerde de delegatie een gesprek met Jim Cloos, plaatsvervangend directeur-generaal voor Algemeen en Institutioneel Beleid van het
Secretariaat-Generaal van de Raad. Het gesprek richtte zich op de inspanningen van
de Raad om de transparantie en controleerbaarheid van besluitvorming door EU-lidstaten
in de Raad te vergroten. Het gaat daarbij om de posities die lidstaten innemen tijdens
de onderhandelingen over EU-dossiers en eventuele wijzigingsvoorstellen die zij gedurende
het wetgevingsproces indienen. De Raad heeft kennisgenomen van het transparantie-initiatief
van onder andere de Tweede en Eerste Kamer en onderzoekt momenteel de mogelijkheden
om verbeteringen door te voeren.

De voorzitter van de commissie, Veldman

De griffier van de commissie, Van Haaster