Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Jasper van Dijk over verruiming van het zorgverlof voor ouders met ernstig zieke kinderen

Antwoord van Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 11 juli
2019) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 2978

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending van de Hofbar over de schamele verlofregeling voor
ouders met ernstig zieke kinderen?1 Wat is uw reactie hierop?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2 en 3

Deelt u de mening dat het huidige zorgverlof van enkele weken veel te kort is voor
ouders met ernstig zieke kinderen?

Hoe oordeelt u over het onderzoek van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties
(NFK) en de Vereniging Ouders, Kinderen & Kanker (VOKK), waaruit blijkt dat bijna
de helft van de ouders zich ziek meldt om voor hun kind te kunnen zorgen?2

Antwoord 2 en 3

Het is vanzelfsprekend dat ouders aanwezig willen zijn bij hun kind als dat kind ernstig
ziek is, bijvoorbeeld kanker heeft. Dat is niet alleen nodig voor de verzorging en
begeleiding van het kind, maar ook voor de ouders zelf is het waardevol om deze aangrijpende
periode zo veel mogelijk tezamen met het kind door te brengen.

Er wordt door overheid en ook door werkgevers veel gedaan om ouders hierbij te ondersteunen.
Er zijn een aantal mogelijkheden voor verlof, zodat de ouders in ieder geval aanwezig
kunnen zijn bij arts of het ziekenhuisbezoek of gedurende een aantal weken het kind
thuis kunnen verzorgen. In een aantal gevallen wordt daarbij het loon geheel of gedeeltelijk
doorbetaald. Het voornoemde onderzoek van de NFK en de VVOK laat zien dat 48% van
de ouders uit de onderzoekspopulatie zich (gedeeltelijk) ziek gemeld heeft. Mogelijk
is dat om voor het kind te kunnen zorgen, maar het kan ook dat de ouders om psychosociale
redenen niet in staat zijn om te werken. Daarnaast blijkt uit hetzelfde onderzoek
dat 27% van de ouders zorgverlof heeft opgenomen. Op grond hiervan lijkt de conclusie
gerechtvaardigd dat er nog veel ruimte zit in de benutting van zorgverlof.

Er bestaat voorts een wettelijk recht om tijdelijk minder uren te gaan werken of om
het werkrooster aan te passen om dit zo goed mogelijk af te stemmen op de zorgsituatie
thuis. Er zijn goede voorbeelden van werkgevers die de betrokken werknemers in staat
stellen om zoveel mogelijk bij hun kind te kunnen zijn en begripvol zijn ten aanzien
van het gegeven dat de ouders zich in deze periode niet volledig op hun werk kunnen
concentreren. Maar bij langdurige ziekte is dat niet altijd voldoende. De realiteit
is echter dat de overheid niet kan garanderen dat beide ouders gedurende de gehele
ziekteperiode bij hun kind kunnen zijn en ook niet kan uitsluiten dat financiële gevolgen
ontstaan. Iedere situatie is anders en vraagt om maatwerk. Er zijn ook andere situaties,
bijvoorbeeld de langdurige verzorging van een zieke partner, waarvoor het wettelijk
kader veel mogelijkheden biedt om deze zorg met het werk te combineren, maar ook deze
mogelijkheden zijn niet onbeperkt.

Vraag 4

Is het niet veel te makkelijk om bij dit probleem naar werkgever en werknemer te wijzen?
Erkent u dat ook de overheid hierbij een rol zou moeten spelen?

Antwoord 4

Als het gaat om het faciliteren van de combinatie van arbeid en zorg spelen werkgever
en werknemer een belangrijke rol. Dat geldt eens te meer als het gaat om de specifieke
situatie van een werknemer met een kind dat langdurig en ernstig ziek is. Dat vereist
maatwerk en dat is een zaak van werkgever en werknemer onderling. Wat hierbij van
belang is, is dat er voldoende begrip en vertrouwen is tussen de werkgever en dat
werkgever.

De overheid heeft ook zijn rol opgepakt en een uitgebreid verlofstelsel gecreëerd
alsmede wettelijke mogelijkheden voor flexibel werken. Met de sociale partners in
de Stichting van de Arbeid en het project Mantelzorg & Werk zal ik daarnaast bekijken
hoe we de bewustwording bij werkgevers over de positie van ouders met ernstig zieke
kinderen kunnen vergroten. Vervolgens ben ik bereid om handreiking voor werkgevers
over de ondersteuning van werknemers met ernstige persoonlijke omstandigheden laten
ontwikkelen. Mogelijk kan dit bijdragen aan het beperken van het ziekteverzuim van
ouders. Ik heb de NFK en de VOKK reeds verzocht om medewerking bij de uitwerking van
deze handreiking en zij hebben positief gereageerd. Ook sociale partners wil ik erbij
betrekken.

Vraag 5 en 6

Wilt u een verruiming van het zorgverlof onderzoeken (bijvoorbeeld een flexibele zorgverlofregeling)
en daarbij ook regelingen buiten Nederland betrekken, waaronder in Scandinavië?

Bent u bereid om budget vrij te maken voor een verruiming van de verlofregeling? Zo
nee, wat onderneemt u om deze ouders tegemoet te komen?

Antwoord 5 en 6

Op dit moment zie ik geen (financiële) mogelijkheden om over te gaan tot uitbreiding
van verlofmogelijkheden. In het verlengde hiervan heeft een onderzoek naar verlofregelingen
in andere landen nu weinig toegevoegde waarde. Verder verwijs ik naar het antwoord
op vraag 4 waarin is aangegeven wat ik onderneem om de betrokken ouders tegemoet te
komen.