Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van Meenen en Sneller over het bericht ‘NPO blokkeert mogelijkheid om programmastreams te downloaden’

Antwoord van Minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) (ontvangen 24 juni
2019).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «NPO blokkeert mogelijkheid om programmastreams
te downloaden»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de NPO sinds maart 2019 de mogelijkheid om video’s te downloaden blokkeert?
Zo ja, kunt u toelichten sinds wanneer hiervoor is gekozen en waarom?

Antwoord 2

De NPO is met de introductie van NPO Start in 2017 overgegaan naar een nieuw technisch
platform waarin de programma’s voorzien zijn van digital rights management (hierna: DRM). Deze technologie beschermt auteursrechtelijk beschermd materiaal tegen
zonder toestemming kopiëren, herpubliceren en exploiteren, zoals gedaan werd door
een aantal commerciële websites. De NPO heeft uitgelegd dat er drie hoofdredenen zijn
voor het invoeren van DRM: (1) buitenlandse producenten vragen om bescherming, (2)
het ontstaan van vaak onvolledige «klonen» van NPO Start zorgt voor verwarring bij
het publiek over de status van een kloon en (3) de NPO kan niet correct rapporteren
over zijn online bereik en het effect van zijn publieke taak. De feitelijke verandering
die per maart is doorgevoerd is het uitzetten en afbreken van het oude technisch platform
zonder DRM.

Vraag 3

Deelt u de mening dat programma’s gemaakt met publiek geld vrij beschikbaar zouden
moeten zijn? Zo nee, kunt u toelichten waarom niet?

Antwoord 3

Nee. Dit kan ook niet van de publieke omroep verlangd worden omdat de omroepen vaak
zelf niet de rechten hebben om programma’s als downloads aan te bieden. Als er toch
wordt gedownload dan ontstaat een illegale activiteit. Er kan niet van een publieke
instelling als de NPO worden verwacht dat hij afspraken en rechten van producenten,
omroepen en makers negeert. Non-commerciële onderwijsinstellingen kunnen in nader
afgebakende gevallen wel kopieën maken van beschermd materiaal, tegen een billijke
vergoeding. Zie ook het antwoord op de vragen 4 en 5.

Vraag 4, 5

Bent u ermee bekend dat er in de onderwijssector gebruik wordt gemaakt van de download-functie
voor streams van de publieke omroep om deze te verwerken in lesprogramma’s?

Deelt u de mening dat fragmenten van programma’s van de publieke omroep een toegevoegde
waarde kunnen hebben in de les en dat leraren gebruik zouden moeten kunnen maken van
dit materiaal? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4, 5

Hergebruik van programmamateriaal wordt door de omroepen al gefaciliteerd via het
Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. De omroepen maken het op die manier mogelijk
dat docenten en uitgevers toegang krijgen tot hun audiovisueel materiaal.

Vraag 6

Bent u op de hoogte dat de publieke omroepen in Europese buurlanden, zoals Duitsland
en België, wel de gelegenheid geven aan inwoners om deze programma’s te downloaden?
Waarom is ervoor gekozen om niet dezelfde regels als Europese buurlanden te hanteren
in betrekking tot dit vraagstuk?

Antwoord 6

Zie de hiervoor gegeven antwoorden. Overigens wordt in beide genoemde landen door
de publieke omroepen geen rechtstreekse download-optie aangeboden.